Filiz Mine GEÇGİN, Ümit SAHRANÇ

5536

Belirsizliğe Tahammülsüzlük ile Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişki

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerindeki belirsizliğe tahammülsüzlük ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkiyi cinsiyet, algılanan gelir düzeyi ve algılanan ebeveyn tutumları açısından incelemektir. Araştırmanın çalışma grubu; Marmara Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi, Anadolu Universitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sütçü İmam Üniversitesi’nde çeşitli bölümlerinde öğrenim gören 426 öğrenciden oluşmaktadır. Veriler, belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği-Kısa Formu (BTÖ-12), Psikolojik İyi Olma Ölçekleri kısa formu (PİOÖ) ve kişisel bilgi formu ile toplanmıştır. Veri analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, ANOVA ve t testi’nden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda belirsizliğe tahammülsüzlük ile psikolojik iyi oluş düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı ilişki olduğu, yüksek düzeyde belirsizliğe tahammülsüzlük düzeylerine sahip öğrencilerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin düşük olduğu, cinsiyete göre belirsizliğe tahammülsüzlük düzeylerinin istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılaşmadığı ancak kadın öğrencilerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin daha yüksek olduğunu göstermiştir. Koruyucu ebeveyn tutumuyla yetişen öğrencilerin belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri, demokratik tutumla yetişen öğrencilerden daha istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksektir. Otoriter ebeveyn tutumuyla yetişen öğrencilerin psikolojik iyi oluş düzeyleri, koruyucu tutum belirten öğrencilerden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksektir. Algılanan gelir düzeyi grupları arasında belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyi açısından farklılaşma olmamasına karşın, psikolojik iyi oluş açısından iyi gelir grubundaki öğrencilerin puanlarının yetersiz gelir grubundaki bireylere göre anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Anahtar Kelimeler:

Belirsizliğe Tahammülsüzlük, Psikolojik İyi Oluş, Üniversite Öğrencileri

The Relationships between Intolerance of Uncertainty and Psychological Well-Being

The aim of this study is to investigate the relationship between intolerance of uncertainty and psychological well-being, and to examine the differences between these two variables in terms of gender, perceived income status, and perceived parental attitudes. Study group was composed of 426 undergraduates from various departments of Marmara, Sakarya, Anadolu, Yıldız Teknik and Sütçü İmam Universities. The data were gathered via Short Form of Intolerance of Uncertainty Scale, Psychological Well-Being Scale short form, and Personal Information Form. The data were analyzed by Pearson Product Moments Correlation, ANOVA, and t test. The results revealed that students with higher levels of intolerance of uncertainty had lower levels of psychological well-being, intolerance of uncertainty levels didn’t differ in terms of gender, and however psychological well-being levels of female students were significantly higher than those of males. Students who grown up with protective parental attitude had higher levels of intolerance of uncertainty than democratic parental attitude. In terms of psychological well-being, students who raised authoritarian parental attitudes had higher scores than protective parental attitude. Though intolerance of uncertainty levels didn’t differ in terms of perceived income levels of students, students with higher perceived income levels had higher scores of psychological well-being.
Keywords:

Intolorance to uncertainty, psychological wellbeing, university students,

PDF

___

  • Akın, A. Demirci, İ., Yıldız, E., Gediksiz, E., & Eroğlu, N. (2012). The short form of the Scales of Psychological Well-being (SPWB-42): The validity and reliability of the Turkish version. International Counseling and Education Conference, (2012, May, 3-5). İstanbul, Turkey.
  • Anlı, G. (2011). Kendini Sabotaj ile Psikolojik İyi Olma Arasındaki İlişkinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Barahmand, U. & Haji, A. (2014). The impact of intolerance of uncertainty, worry and irritability on quality of life inpersons with epilepsy: Irritability asmediator. Epilepsy Research, 108, 1335-1344.
  • Berenbaum, H., Bredemeier, K., & Thompson, R., J. (2008). Intolerance of uncertainty: Exploring its dimensionality and associations with need for Cognitive closure, psychopathology, and personality, Journal of Anxiety Disorders, 22(1), 117–125.
  • Biswas-Diener, R., Diener, E., ve Tamir, M. (2004). The psychology of subjective well-being. Daedalus, 133(2), 18-26.
  • Boelen, P.A, Reijntjes, A. & Carleton, N.R. (2014). Intolerance of Uncertainty and Adult Separation Anxiety, Cognitive Behaviour Therapy, 43(2), 133-144.
  • Boelen, P. A., & Reijntjes, A. (2009). Intolerance of uncertainty and social anxiety. Journal of anxiety disorders, 23(1), 130-135.
  • Buhr, K., & Dugas, M., J. (2002). The intolerance of uncertainty scale: Psychometric properties of the English &rsion. Behavior Research and Therapy, 40, 931-945.
  • Buhr, K., & Dugas, M., J. (2009). The role of fear of anxiety and intolerance of uncertainty in worry: An experimental manipulation. Behaviour Research and Therapy, 47, 215-223.
  • Carleton, R.N., Norton, M.,A., Asmundson G.J.G. (2007). Fearing the unknown: A short &rsion of the Intolerance of Uncertainty Scale, Journal of Anxiety Disorders, 21(1), 105-117.
  • Carleton, R.N., Collimore, K. C. & Asmundson, G. (2010). “It’s not just the judgments—It’s that I don’t know”: Intolerance of uncertainty as a predictor of social anxiety. Journal of Anxiety Disorders, 24, 189–195.
  • Carleton R.N., Duranceau, S., Freeston, M.H., Boelen, P.A., McCabe, R.E., Antony, M.M. (2014). “But it might be a heart attack”: Intolerance of uncertainty and panic disorder symptoms. Journal of Anxiety Disorders, 28, 463–470.
  • Cenkseven, F. (2004). Üniversite öğrencilerinde öznel & psikolojik iyi olmanın yordayıcılarının incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Cirhinlioğlu, F.G. (2006). Üniversite öğrencilerinde utanç eğilimi, dini yönelimler, benlik kurguları & psikolojik iyilik hali arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Cooper, H., Okamura, L., McNeil, P. (1995). Situation and personality correlates of psychological well-being: Social activity and personal control. Journal of Research in Personality, 29, 395-417.
  • Deci E. L. & Ryan, R. M. (2008). Hedonia, eudaimonia and well-being: an introduction, Journal of Happiness Studies, 9, 1-11.
  • Demirci, İ. (2013). Öğretmen adaylarının öz bilgi & psikolojik iyi olma düzeyleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Diener, E. ve Ryan, K. (2009). Subjective Well-Being: A General Overview. South African Journal of Psychology, 39(4), 391-406.
  • Dugas, M. J., Buhr, K., & Ladouceur, R. (2004). The role of intolerance of uncertainty in etiology and maintenance. In R. G. Heimberg, C. L. Turk, & D. S. Mennin (Eds.), Generalized anxiety disorder: Advances in research and practice (pp. 143-163). New York: Guilford Press.
  • Dugas, M. J., Freeston, M. H., & Ladouceur, R. (1997). Intolerance of uncertainty and problem orientation in worry. Cognitive therapy and research, 21(6), 593-606.
  • Dugas, M. J., Gosselin, P., & Ladouceur, R. (2001). Intolerance of uncertainty and worry: Investigating specificity in a non clinical sample. Cognitive Therapy and Research, 25(5), 551–558.
  • Dugas, M. J., Marchand, A., & Ladouceur, R. (2005). Further validation of a cognitive- behavioral model of generalized anxiety disorder: Diagnostic and symptom specificity. Journal of Anxiety Disorders, 19, 329–343.
  • Dugas, M. J., Savard, P., Turcotte, J., Gaudet, A., Brillon, P., Ladouceur, R., Leblanc, R., ve Gervais, N. J. (2010). A randomized clinical trial of cognitive-behavioral therapy and applied relaxation for adults with generalized anxiety disorder. Behavior Therapy, 41, 46-58.
  • Ekşi, A. (1990). Çocuk, Genç, Ana-Babalar. Bilgi Yayınevi: Ankara. Fracalanza, K., Koerner, N., Deschênes, S.S ve Dugas, M.J. (2014) Intolerance of uncertainty mediates the relation between generalized anxiety disorder symptoms and anger, Cognitive Behaviour Therapy, 43(2), 122-132.
  • Fergus, T. A., & Bardeen, J. R. (2013). Anxiety sensitivity and intolerance of uncertainty: Evidence of incremental specificity in relation to health anxiety. Personality and Individual Differences, 55(6), 640-644.
  • Gediksiz, E. (2013). Alçakgönüllülük ile psikolojik iyi olma arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Gençöz, T. & Özlale, Y. (2004). Direct and indirect effects of social support on psychological well-being. Social Behavior and Personality, 32(5), 449-458.
  • Grenier, S., Barrette, A-M., Ladouceur, R. (2005). Intolerance of uncertainty and intolerance of ambiguity: Similarities and differences. Personality and Individual Differences 39, 593–600. doi:10.1016/j.paid.2005.02.014.
  • Haring, M. J., Stock, W, A., Okun, M., A. (1984). A research synthesis of gender and social class as correlates of subjective Well-Being. Human Relations, 37, 645–657.
  • Kaplan, G. A., Shema, S. J., & Leite, C. M. A. (2008). Socioeconomic determinants of psychological well-being: the role of income, income change, and income sources during the course of 29 years. Annals of Epidemiology, 18(7), 531-537.
  • Keyes, C. L., Shmotkin, D. & Ryff, C. (2002). Optimizing well-being: the empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82, 1007–1022.
  • Kulaksızoğlu, A. (1998). Ergenlik Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Kuzucu, Y. (2006). Duyguları Fark Etmeye & İfade Etmeye Yönelik Bir Psikoeğitim Programının, Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Farkındalık Düzeylerine, Duyguları İfade Etme Eğilimlerine, Psikolojik & Öznel İyi Oluşlarina Etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü; Ankara.
  • Luarn, P., Kuo, H. C., Chiu, Y. P., & Chang, S. C. (2015). Social support on facebook: the influence of tie strength and gender differences. International Journal of Electronic Commerce Studies, 6(1), 37.
  • McEvoy, P. M., & Mahoney, A. E. (2011). Achieving certainty about the structure of intolerance of uncertainty in a treatment-seeking sample with anxiety and depression. Journal of Anxiety Disorders, 25(1), 112-122.
  • Mahoney, A.E.J., & McEvoy, M. P. (2012). Trait versus situation-specific intolerance of uncertainty in a clinical sample with anxiety and depressive disorders. Cognitive Behaviour Therapy, 41(1), 26-39.
  • Malkoç, A., & Yalçın, İ. (2015). Relationships among Resilience, Social Support, Coping, and Psychological Well-Being among University Students. Türk Psikolojik Danışma & Rehberlik Dergisi, 5(43).
  • Miranda, R., Fontes, M., & Marroquin, B. (2008). Cognitive content-specificity in future expectancies: Role of hopelessness and intolerance of uncertainty in depression and GAD symptoms. Behaviour Research and Therapy, 46, 1151–1159.
  • Nam, S. K., Chu, H. J., Lee, M. K., Lee, J. H., Kim, N., & Lee, S. M. (2010). A meta-analysis of gender differences in attitudes toward seeking professional psychological help. Journal of American College Health, 59(2), 110-116.
  • Norr, A. M., Oglesby, M. E., Capron, D. W., Raines, A. M., Korte, K.J., Schmidt, N. B. (2013). Evaluating the unique contribution of intolerance of uncertainty relative to other cognitive vulnerability factors in anxiety psychopathology. Journal of Affective Disorders, 151(1), 136–142.
  • Öztürk, Ö. (2013). İntihar olasılığı & aile işlevselliği arasındaki ilişkide bilişsel esneklik & belirsizliğe tahammülsüzlük değişkenlerinin aracı rolü (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji (Uygulamalı Psikoloji) Anabilim Dalı.
  • Rudy, D., & Grusec, J. E. (2001). Correlates of authoritarian parenting in individualist and collectivist cultures and implications for understanding the transmission of values. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32(2), 202-212.
  • Ryff, C.D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.
  • Ryff C.D (1995). Psychological well-being in adult life. Current Directions in Psychological Science, 4,(4), 99-104.
  • Ryff, C.D. & Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69(4), 719-727.
  • Ryff, C. D., Magee, W. J., Kling, K. C. & Wing, E. H. (1999). Forging Macro-Micro Linkages in The Study of Psychological Well-Being. In C. D. Ryff & V. W. Marshall (Eds.). The self and society in aging processes (p. 247–278). New York, NY: Springer.
  • Ryff, C. D., & Singer, B. (2002). Is well-being protective? Linking eudaimonic and hedonic well-being to biomarkers. Society for Psychophysiological Research, 40(2), 184-191.
  • Ryff, C, D., & Singer, B. (2008). Know thyself and become what you are: A eudaimonic approach to psychological well-being. Journal of Happiness Studies, 9, 13-39.
  • Sarı, S. (2007). Sürekli kaygının yordayıcıları olarak belirsizliğe tahammülsüzlük, endişe ile ilgili inançlar ve kontrol odağının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Sarıçam, H., Erguvan, F.M., Akın, A.& Akça, M.Ş.(2014). Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BTÖ-12) Türkçe Formu: Geçerlik & güvenirlik çalışması. Route Educational and Social Science Journal, 1(3), 148-157.
  • Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55(1), 5–14.
  • Steketee, G., Frost, R. O., & Cohen, I. (1998). Beliefs in obsessive-compulsive disorder. Journal of Anxiety Disorders, 12(6), 525–537.
  • Sternheim, L., Startup, H., & Schmidt, U. (2011). An experimental exploration of behavioral and Cognitive-emotional aspects of intolerance of uncertainty in eating disorder patients. Journal of Anxiety Disorders, 25, 806–812.
  • Şahin, M. (2013). Affedicilik ile Psikolojik İyi Olma Arasındaki İlişkinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Sakarya.
  • Taylor, M. P., Jenkins, S. P., & Sacker, A. (2011). Financial capability and psychological health. Journal of Economic Psychology, 32(5), 710-723.
  • Tashiro, T. Y., & Frazier, P. (2003). “I’ll ne&r be in a relationship like that again”: Personal growth following romantic relationship breakups. Personal Relationships, 10(1), 113-128.
  • Timur, M. S. (2008). Boşanma sürecinde olan ve olmayan evli bireylerin psikolojik iyi oluş düzeylerini etkileyen faktörlerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Tolin, D. F., Abramowitz, J. S., Brigidi, B. D., & Foa, E. B. (2003). Intolerance of uncertainty in obsessive–compulsive disorder. Journal of Anxiety Disorders, 17, 233-242.
  • Tütüncü, M. (2012). Yönetici ve çalışanların psıkolojık iyı olma ve stres düzeylerı açısından karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (2017). İstatistiklerle Kadın. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24643 erişim tarihi: 15.09.2017.
  • Vermaas, E. (2010). Social support as a moderator between stress and psychological well–being (Doctoral dissertation), North-West University.
  • Wright, S. M., Levine, R. B., Beasley, B., Haidet, P., Gress, T. W., Caccamese, S., Brady, D. Marwaha, A., & Kern, D. E. (2006). Personal growth and its correlates during residency training. Medical education, 40(8), 737-745.
  • Yavuzer, H. (2011). Ana-Baba & Çocuk. Remzi Kitabevi: İstanbul.
  • Yook, K., Kim, K., Suh, S. Y., & Lee, K. S. (2010). Intolerance of uncertainty, worry, and rumination in major depressive disorder and generalised anxiety disorder. Journal of Anxiety Disorders, 24, 623–628.
Sakarya University Journal of Education-Cover
  • ISSN: 2146-7455
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2011
  • Yayıncı: Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

6. Sınıf Öğrencilerinin Çizimlerinde Bitkilerin Büyüme ve Gelişmesine Etki Eden Faktörler

Aslı ÖZTÜRK, Aysun ÖZTUNA KAPLAN

Okulöncesi Dönemdeki Çocuklar Uzay Hakkında Neler Biliyor?

Ayşegül KÜÇÜK, Canan LAÇİN ŞİMŞEK

Değerler Eğitiminde Edebi Eserlerden Yararlanma: Fatma Aliye’nin Muhadarat Romanı Örneği

Mehmet ÖZDEMİR, Feride İDİ TULUMCU

Belirsizliğe Tahammülsüzlük ile Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişki

Filiz Mine GEÇGİN, Ümit SAHRANÇ

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Lisansüstü Eğitime Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Meryem DEMİR, Şenol BEŞOLUK

Eğitimde Program Değerlendirme Yaklaşımlarına Genel Bir Bakış

Zeynep DEMİRTAŞ