ARAP DİLİNDE FİİL VE FİİLİMSİLERİN KİL VE GAYRİ KİL VARLIKLARA İSNADI MESELESİ: KUR'N-I KERÃŽM ÇERÇEVESİNDE BİR İNCELEME

Summary: In this article we will deal with the topic of attribution of wise (aqil) andunwise (ghayr aqil) creatures in Arabic language. Generally, the theory of this topic ispresented in grammer books therefore we take these books as an essential source inthis regard. Then we will focus on Qur'anic usage of them. Finally we try to analysereasons for different usage of the Qur'an.

Attribution of Wise (Âqil) and Unwise (Ghayr âqil) Creatures in Arabic Language: In The Qur’anic Context

In this article we will deal with the topic of attribution of wise (aqil) andunwise (ghayr aqil) creatures in Arabic language. Generally, the theory of this topic ispresented in grammer books therefore we take these books as an essential source inthis regard. Then we will focus on Qur'anic usage of them. Finally we try to analysereasons for different usage of the Qur'an.

___

  • Abdulhamîd, Muhammed Muhyiddin, Uddetu's-sâlik ilâ tahkîki Evdahu'l-Mesâlik, Evdahu'l- mesâlik ile birlikte basım, Beyrut 1979
  • Akkâvî, İn'âm Fevval, el-Mu'cemu'l-mufassal fî ulûmi'l-belâga, Beyrut 1996
  • Âlûsî, Muhammed Ebû’l-fadl, Rûhu’l-meânî fî tefsîri’l-Kur’âni’l-azîmi ve’s-seb’ı’l-mesâni, (neşr: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî), Beyrut ty.
  • kiyat Araştırmaları Dergisi, 2003, sy. 11, s. 124. Ancak bu son tanım tağlîbin bütün çeşitle
  • rini içine almamaktadır.
  • Ammâr, Mahmûd İsmâîl, “et-Tezkîr ve’-te’nîs fi’l-Arabiyye ve’l-isti’mâlâti’l-muâsıra”, Mecelletü Mecmaı’l-lugati’-Arabiyyeti’l-Ürdünî, 2001, sy. 61, s. 105-133
  • Begavî, Hüseyin b. Mes’ud, Meâlimu’-tenzîl, Beyrut 1987
  • Cündî, Enver, el-Fushâ lugatü'l-Kur'ân, Beyrut ty.
  • Ebû’l-Bekâ, Muhibbuddîn Abdullah b. Hüseyin b. Abdullah, el-Lübâb ılelu’l-binâi ve’l-i’râb, Dımeşk 1995
  • Ebû’s-Suûd, Muhammed b. Muhammed el-İmâdî, İrşâdu’l-akli’s-selîm ilâ mezâya’l-Kur’âni’l- Kerîm, (neşr: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî), Beyrut ty.
  • Gündüzöz, Soner, “Kur’ân’da Yerleşik Gramer Kurallarına Aykırı Dil Yapıları ve Kur’ân’ın Lehçe Haritası Üzerine bir İnceleme I-II”, Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, 2002, sy. 6, s. 77-94; sy. 7, s. 121-140
  • İbn Akîl, Bahâuddin Abdullah el-Hemedânî, Şerhu İbni Akîl, Dımeşk 1985
  • İbn Hişâm, Ebû Abdillah Cemâluddîn b. Yusuf b. Ahmed b. Abdullah, Evdahu'l-mesâlik ilâ Elfiyeti İbn Mâlik, Beyrut 1979.
  • ……………….., Şerhu Şuzûru’z-zeheb fî ma’rifeti kelâmi’l-Arab, Dımeşk 1984
  • ……………….., Muğni’l-lebîb an kutubi’l-eârîb, Beyrut 1985
  • ……………….., Şerhu Katru’n-nedâ ve bellu’s-sadâ, (neşr: Dersaadet Yayınevi), İstanbul ty.
  • İbn. Kesîr, İsmail b. Ömer ed-Dımeşkî, Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm, Beyrut 1981
  • İbnü’l-Cevzî, Abdurrahman b. Ali b. Muhammed, Zâdu’l-mesîr fî ilmi’-tefsîr, Beyrut 1984
  • İmam Birgivî, İzhâru’l-esrâr, Mecmûatu’-nahv içinde, (neşr: Fazilet Neşriyat), İstanbul ty
  • Kahyaoğlu, Yasin, “Arap Dilinde Tağlib Sanatı ve Örnekleri”, Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, 2003, sy. 11
  • Kılıç, Hulusi, “Arapça’nın Din bilimleri Araştırmalarındaki Rolü”, Günümüz Din bilimleri Araştırmaları ve Problemleri Sempozyumu, Samsun 1989
  • Kurtubî, Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr b. Ferah, el-Câmi’ li ahkâmi’l-Kur’ân, Kahire 1953
  • Kutub, Seyyid, Fî Zilâli’l-Kur’ân, Beyrut 1967
  • Nahhâs, Ebû Ca’fer, Meâni’l-Kur’ân, Mekke 1988
  • Nahle, Mahmûd Ahmed, Usûlü’n-nahvi’l-Arabî, Beyrut 1987
  • Özbalıkçı, Mehmet Reşit, Kur’ân ve Hadîs’in Arap Gramerindeki Rolü, İzmir 2006
  • Özdemir, Abdurrahman, “İlahiyat Fakültelerinde Arapça Öğretiminin Gerekliliği, Karşılaşı- lan Sorunlar ve Çözün Önerileri”, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2004, sy. 10
  • Semek, Muhammed Salih, “Arapça’nın Önemi”, (trc. Ahmet Turan Arslan), Mavera, Haziran 1983, sy. 79
  • Sibeveyh, Amr b. Osman b. Kanber, el-Kitâb, Mısır 1979
  • Şevkânî, Muhammed b. Ali, Fethul-kadîr el-câmi’ beyne fenneyi’-rivâyetive-d-dirâyeti min ilmi’-tefsîr, (neşr: Dâru’l-fikr), Beyrut ty
  • Taberî, Muhammed b. Cerîr, Câmiu’l-beyân an te’vîli âyi’l-Kur’ân, Beyrut 1984
  • Uzun, Taceddin, Arapça Sarf-Nahiv Terimleri Sözlüğü, Konya 1997
  • Zemahşerî, Mahmûd b. Ömer, el-Keşşâf an hakâiki’-tenzîl ve uyûni’l-akâvîl fî vücûhi’t-te’vîl, Beyrut 1997