Tahsin Yücel’in Gökdelen’i bağlamında sinema ve reklam filmlerinde yeni yaşam mimarlarının izinden gitmek

Dilbilim ve göstergebilim alanının en önemli temsilcilerinden biri olmakla birlikte, çok sayıda öykü, roman ve deneme türünde eserler yazan Prof. Dr. Tahsin Yücel’in 2006’da yayımlanan ve 2073 yılını anlattığı “Gökdelen” adlı yapıtı özellikle mekânın insan ve toplum üzerindeki etkisini vurgulaması bağlamında önemlidir. Öte yandan özelleştirilen yargı sistemini ele alan “Gökdelen”, iktidar-medya ve yargı ilişkilerinin kurgusal aktarımı açısından da son derece değerli bir yapıttır. Makalede seçilen reklam ve sinema filminin öykü ve karakterleri, Gökdelen’in temel izleği ve ana karakterlerinin üstlendiği roller bağlamında ele alınmıştır. Bu düşünceden hareketle yapımcılığını Ağaoğlu Şirketler Grubu Başkanı Ali Ağaoğlu’nun inşaat firmasının üstlendiği “AĞAOĞLU MASLAK 1453 İSTANBUL” Projesi reklam filminde ve 2015 yılında gösterime giren “Bana Masal Anlatma” sinema filmindeki müteahhit karakterleri ve bu karakterlerin hedefe yönelik eylemlerinde izledikleri yol ve yöntemleri, her üç anlatı arasındaki “benzer ve farklılıklar” metinlerarası yaklaşımla analiz edilmiştir. Gökdelenin simgesel olarak kullanıldığı her üç anlatıda da (roman, reklam, sinema filmi) zaman, mekân ve eyleyenin/karakterin değişmesine karşın, gerçek ve kurgusal dünyada amacın aynı olduğu görülmektedir. Çünkü kendilerini bir “yaşam mimarı” olarak sunan Ali Ağaoğlu da (reklam-konut), uluslararası bir inşaat firmasıyla ortaklaşa yürüttüğü proje kapsamında eski evleri yıkarak yerine gökdelenler dikmeyi hayal eden müteahhit Timur Arslan da (film-konut) romanın ana karakterlerinden Temel Diker gibi tüm gücünü ve enerjisini İstanbul’u “baştan yaratmaya” adamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tahsin Yücel, Gökdelen, Maslak 1453, Bana Masal Anlatma, yeni yaşam alanları

Following the paths of the new life architectures in cinema and commercials in the context of Tahsin Yücel’s Gökdelen

Prof. Tahsin Yücel, who wrote numerous short stories, novels, and essays, as one of the major representatives in the fields of linguistics, and semiotics, published his “Gökdelen” in 2006 in which he narrated the year of 2073, and which is important in the context of emphasizing the effects of space, especially on individual and society. Dealing with the problem of denationalized judiciary system “Gökdelen” has been exceedingly influential on transferring the relationships between power-media and judiciary fictionally. The stories, and the characters of a commercial, and a movie selected for this article are discussed in the context of the main track, and the roles undertaken by the main characters of “Gökdelen”. Based on this idea the constructors, and the target-specific ways, and methods they apply in the commercial movie of the project of “AĞAOĞLU MASLAK 1453 İSTANBUL”, which is produced by the chairman Ali Ağaoğlu’s construction company, belonging to Ağaoğlu Corporate Group; and the movie, “Bana Masal Anlatma”, released in 2015 and the “similatities and diferences between these three narratives are analyzed within an intertextual approach. Space, time, and agents/characters are changed in these three narratives (novel, commercial, and movie), in which the skyscraper is engaged symbolically, as in real, and fictional worlds, with the same purposes. For both of the figures; Ali Ağaoğlu, who presents himself as “life architecture” (commercial-dwelling); and the other is constructor Timur Arslan, who dreams demolishing old houses and constructing new skyscrapers in place of them within a project he conducts with an international construction company (movie-dwelling) devoted their all energy, and power to “recreate” İstanbul from the scratch like Temel Diker, one of the main characters of the novel.

Keywords:

Tahsin Yücel, Gökdelen Maslak 1453, Bana Masla Anlatma, new life spaces,

PDF

___

Aksak, B. (Yönetmen/Senaryo). (2015). Bana Masal Anlatma (Film). BKM.
Aktulum, M. (2018). Sinema ve Metinlerarasılık, Filmlerarası Etkileşimler ve Aktarımlar. İstanbul: Çizgi Kitabevi
Avşar, Z., Demir, V. (2005). Düzenleme ve Uygulamalarla Medyada Denetim. Ankara: Piramit.
Bumin, Kürşat (2013). Demokrasi Arayışında Kent. 2. Baskı. Konya: Çizgi.
Bourdieu, P. (1997). Televizyon Üzerine. Turhan Ilgaz (Çev.), İstanbul: YKY.
Çınar, A. (2013). Modernizm, Kent ve Toplum. Bursa: Emin.
Çoban, B. (2006). Louis Althusser. Batuş, G., Alver, F. vd (ed.) Kadife Karanlık II Ayna Şövalyeleri içindeİstanbul: Su.
Demir, R. (2019), Bir Kent Distopyası Olarak Tahsin Yücel’in Gökdelen’i ve Romanın Distopya Edebiyatı İçindeki Yeri, Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi (ÇÜTAD), 4 (2), s. 446-467.
Dorso,F.(2019).İstanbul’un Kalbinde Belirsiz Bir Mekân, 2001’de II. Theodosius Surları)http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:6snuvd5Hy0EJ:books.openedition.org/ifeagd/pdf/2870+&cd=2&hl=tr&ct=clnk&gl=tr&client=safari
Habermas, J. (2014). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, 12. Baskı, Çev: Tanıl Bora, Mithat Sancar. İstanbul: İletişim.
Harvey, D. (2013). Sosyal Adalet ve Şehir, 4. Baskı, Çev: Mehmet Moralı. İstanbul: Metis.
Hazar, E. (2012). İstanbul’u Baştan Yaratanlar, Niyorklu Temel ile Oflu Trump.http://www.e-skop.com/skopbulten/istanbulu-bastan-yaratanlar-niyorklu-temel-ile-oflu-trump/479
İnceoğlu, Y. (2006) Medya, İktidar İlişkilerinin Tarihsel Gelişimi. http://bianet.org/bianet/medya/86980-medya-iktidar-iliskilerinin-tarihsel-gelisimi
Karaca Küçük, Ş. (2015). Distopik bir Roman Olarak Gökdelen’de Yapı ve izlek. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/8 Spring
Karyelioğlu, S. (2015). Türkiye’de İnşaat Sektörünün Gelişimi Bağlamında Trabzon’da Müteahhitliğin Sosyo-Kültürel Temelleri. Karadeniz İncelemeleri Dergisi. (19) s.207-240.
Kıran, A., Kıran, Z. (2011). Yazınsal Okuma Süreçleri. Ankara: Seçkin.
Orwell, G. (2003). 1984, Çev: Ege Acar. İzmir: İlya.
Püsküllüoğlu, A. (2002). Türkçe Sözlük, Türkiye Türkçesinin En Büyük Sözlüğü. Ankara: Doğan Kitap.
Sağlam, S. (2018). “Üniversite Öğrencilerinin Çok katlı bina ve Gökdelenler Hakkındaki Düşünceleri”, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 2018, 53 (3), s.1323-1336, doi. 10.15659/3-sektor-ekonomi.18.12.1053.
Sargon, E. Babil, Eski Mezopotamya’nın en büyük ve en ünlü şehri, https://islamansiklopedisi.org.tr/babil (erişim tarihi: 17.03.2020)
Solak, C. (2012). Bir Ekoeleştiri Denemesi: Behiç Ak’ın Tek Kişilik Şehir Oyununda Birey, Toplum ve Çevre İlişikleri, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 47. Erzurum, s.211-224.
Stam, R. Vd. (2019). Sinemasal Göstergebilim Sözlüğü. Çev: Simten Gündeş. İstanbul: Es.
Şimşek, Sedat (2009). Medya-Siyaset- İktidar Üçgeninde Medya Gerçeği, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Cilt 6, Sayı 1.s.124-143.
Tecimer, Ö. (2005). Sinema: Modern Mitoloji. İstanbul: Plan b.
Tümtaş, M. S. (2012). Kent, Mekân ve Ayrışma Dinamikleri. Ankara: Detay.
Türk, B.H. (2016). Şantiyeler Kralı: Bir Yeniz Zaman Muktediri Olarak Ali Ağaoğlu. Tanıl Bora (Ed.), İnşaat Ya Resulullah içinde. İstanbul: Birikim Kitapları.
Uşaklıgil, E. (2014). Bir Şehri Yoketmek, İstanbul’da Kazanmak ya da Kaybetmek. İstanbul: Can Yay.
Yücel, T. (2012). Gökdelen.6. Baskı. İstanbul: Can.
Wacquant, L. (2015). Kent Paryaları, İleri Marjinalliğin Karşılaştırmalı Sosyolojisi. 2. Baskı. Çev: Mehmet Doğan. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yay.
http://www.takvim.com.tr/Ekonomi/2011/07/28/sen-trumpi-bile-gectin
http://www.maslak1453.com/genel-tanitim/0/1/agaoglu-maslak-1453-istanbul.html
http://www.agaoglu.com.tr/tr/newsDetails/2016-satis-rekortmeni-maslak-1453-oldu
http://aktuelarkeoloji.com.tr/istanbulun-surlari-can-cekisiyor erişim tarihi: 08.02.2020)
https://www.youtube.com/watch?v=sBkZRMljsg0 (Maslak 1453 reklam filmi; “Yeni İstanbul Fatihi Ali Ağaoğlu- Bu değil!, erişim tarihi:11.02.2020); https://www.youtube.com/watch?v=pr3E9PNBY4c (Ağaoğlu my home Maslak, erişim tarihi:11.02.2020);
https://www.youtube.com/watch?v=_yNT40Gyi5M (Ağaoğlu my World Europe), erişim tarihi:11.02.2020)
https://www.youtube.com/watch?v=XBjHzml5INU (Ağaoğlu My World, erişim tarihi:11.02.2020)
https://www.youtube.com/wath?v=GsLZH9x_DuY (Ağaoğlu Türkiye’ye Sesleniyor reklamı, erişim tarihi:11.02.2020)
Begeç,H.,Hamidabad,B.D.(2015) https://www.researchgate.net/profile/Darioush_Bashiri_Hamidabad/publication/275643176_GOKDELENLER_ICIN_SINIR_VAR_MIDIR_IS_THERE_A_LIMIT_FOR_THE_SKYSCRAPERS/links/554168070cf2b790436bcc9f.pdf (erişim tarihi: 17.03.2020)
http://tiyatronline.com/-tek-kisilik-sehir_-ankara-devlet-tiyatrosu-3588