II. Dünya Savaşı esnasında Amerikan askerlerine Türkçe öğretmek için yazılan “Turkish: A Guide To The Spoken Language” adlı kitabın dil öğretimi açısından değerlendirilmesi

Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan materyallerin başında kitaplar gelmektedir. Hedef kitleye yönelik hazırlanmış kitap türlerinden biri de kendi kendine Türkçe öğrenimi kitaplarıdır. Bu kitapların oluşturulmasında, öğrenicilerin ana dili ölçüt olarak alınmakla birlikte çeşitli meslek gruplarına yönelik, hedeflenen beceriyi kazandırmak amacıyla yayımlanmış kitaplar da bulunmaktadır. Bu gruba dâhil edilebilecek kitaplardan biri de 1943 basımlı, Amerikan askerlerine Türkçe öğretmek için yazılan “Turkish: A Guide to the Spoken Language” adlı eserdir. ABD’nin Savaş Bölümü’nün hazırladığı bu kitap ile kendi ordu personeline Türkçe öğretme hedefi güdülmüştür. Bu makalede, Amerikan askerlerine yönelik hazırlanan bu kitap dil öğretimi açısından incelenmiş ve bazı sonuçlar ortaya konulmuştur. Analiz edilen kitap; dil öğretim yöntemi, dil becerileri, dil bilgisi öğretimi, alıştırmalar, kültür aktarımı, görseller, amaç ve hedef kitle açısından değerlendirilmeye tabi tutulmuştur. Bu çalışmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenerek veriler doküman incelemesi yoluyla toplanmış ve elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle incelenerek temalar belirlenmiştir. Araştırmanın bulgularında; işitsel-dilsel yöntemle yazılan bu kitapta, amaca uygun olarak konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik telaffuz alıştırmalarına ağırlık verildiği, kelime öğretiminin Türkçe-İngilizce karşılaştırmalı olarak aktarıldığı ve öğretilmesi planlanan kelime listesinin hedef kitleye yönelik seçilmeye çalışıldığı tespit edilmiştir.

Evaluation in terms of language teaching “Turkish: A Guide to the Spoken Language”, a book written to teach Turkish to American soldiers during The II. World War

Books come first among the materials used in teaching Turkish as a foreign language. One of the types of books prepared for the target audience is self-learning Turkish books. While the mother tongue of the learners is taken as a criterion in the creation of these books, there are also books published for various occupational groups in order to gain the targeted skills. One of the books that can be included in this group is “Turkish: A Guide to the Spoken Language”, published in 1943, which was written to teach Turkish to American soldiers. With this book prepared by the US War Department, it is aimed to teach Turkish to its own army personnel. In this article, this book prepared for American soldiers is examined in terms of language teaching and some results are presented. The analyzed book; is evaluated in terms of language teaching methods, language skills, grammar teaching, exercises, cultural transfer, visuals, purpose and target audience. In this study, by adopting a qualitative research approach, the data were collected through document analysis and the themes were determined by examining the obtained data with the content analysis technique. In the findings of the research in this book, which was written with the Audio-lingual method, it was determined that the pronunciation exercises for the development of speaking skills were focused on in accordance with the purpose, the vocabulary teaching was transferred in Turkish-English comparatively, and the word list planned to be taught was tried to be selected for the target audience.

___

  • Demircan, Ö. (2005). Yabancı dil öğretim yöntemleri. İstanbul: Der.
  • Doğru, E. (2010). İşitsel-dilsel yöntem. Eskiyeni, 119-127.
  • Genç, A. (2012). Eğitim sözlüğü (2. bs.). Ankara: Hacettepe.
  • İmer, K., Kocaman, A. ve Özsoy, A.S. (2013). Dilbilim sözlüğü (2.bs.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
  • Kalaycı, D. ve Durukan, E. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizce öğretimi ders kitaplarının öğrenme alanları bakımından karşılaştırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(4), 2162–2177. doi:http://dx.doi.org/10.7884/teke.4330
  • Kurt, V.(2020). Yabancılar için özel amaçlı Türkçe öğretimi iş Türkçesi. Adana: Karahan Kitabevi.
  • Lamri, C. E. (2016). An introduction to English for specific purposes (ESP). (Yayımlanmamış ders notu). Abou Bekr Belkaid University Tlemcen Faculty or Arts and Languages Department of English, Chetouane. Erişim: https://faclettre.univ-tlemcen.dz/assets/uploads/DOCUMENTS/cours%20en%20ligne/4-An%20Introduction%20to%20ESP%20LAMRI.pdf adresinden ulaşıldı.
  • Memiş, R. M. ve Erdem D. M. (2013). Yabancı dil öğretimde kullanılan yöntemler, kullanım özellikleri ve eleştiriler. Turkish Studies, 8(9), 297 – 318.
  • Özbal, B. (2020). Kendi kendine yabancı dil olarak Türkçe öğrenimi ders kitapları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(4), 602-1615.
  • Rao, V. C. S. (2019). English for business purposes: An ESP approach. Journal of Research Scholars and Professionals of English Language Teaching, 15(3), 1-8.
  • Saraç, Ş. (2018). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine İngiliz katkısı; Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Strevens, P. (1977). Special purpose language learning: A perspective. Language Teaching and Linguistic, 10, s. 145-163.
  • Starfield, S. (2013). Historical development of language for specific purposes. Carol A. Chapelle (ed.), Encyclopedia of Applied Linguistics içinde (ss.1-6). Blackwell Publishing Ltd.
  • Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon.
  • Tien, A. (1896). A Turkish grammar, containing also dialogues and terms connected with the army, navy, military drill, diplomatic and social life. London: Sampson Low, Martson-Company. https://ia801805.us.archive.org/5/items/dli.ministry.24217/E06879_A_Turkish_Grammar.pdf adresinden 24.7.2021 tarihinde erişildi.
  • Tuncer, H. (2012). Doğu ile batı arasında bir köprü James William Redhouse, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul.
  • Tüm, G. ve Sarkmaz, Ö. (2012). Yabancı dil Türkçe ders kitaplarında kültürel ögelerin yeri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43(43), 448-459.
  • Ünver, Ş. (2013). Alman askerlerine Türkçeyi öğretme ve Türkiye’yi tanıtma amacıyla yazılan bir kitabın incelenmesi. Milli Folklor, 25(100), 189–201.
  • War Department (1943). Turkish: A guide to the spoken language. Washington.
  • Yeşilyurt, E. (2016). Osmanlı döneminde İngilizlere Türkçe öğretmek amacıyla yazılan kitapların dil öğretimi açısından değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(3), 277-294.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. bs.). Ankara: Seçkin.