Türk romanında mizah duygusu en kuvvetli yazarların başında gelen Oğuz Atay, kendisinin de temsilcilerinden biri olduğu küçük burjuva aydınının portesini parodi düzleminde ve acı bir alayın eşliğinde ironik bir dille çizer. Parodinin başka bir eser veya düşünceyle komik bir uyumsuzluğu hatta alayı içerdiğini hatırladığımızda Atay’ın Batılılaşma maceramızdan başlayarak Cumhuriyet devrimlerine uzanan ve giderek Türkiye’deki sol ve sağ ideolojiye yönelik eleştirilerini bu teknik üzerinde temellendirdiğini görüyoruz. Atay’ın ironik üslubunun hicve dönüşmediğini hatta bir şakada kaldığını iddia eden araştırmacıların yanında ironiden çok humor duygusunun daha belirgin olduğunu söyleyen eleştirmenlerin varlığı bizi Atay’ı hala tek bir açıdan yorumlamaya çalışmanın yanlış olduğu kanısına götürmüştür. Bir karnaval havasında birçok metin parçacıklarının adeta üst üste yığıldığı bir anlatı olan Tutunamayanlar’a baktığımızda, ironi, hiciv, kaba mizah, kara mizah, alay, şaka birbirleriyle uyum içinde özellikle parodi düzleminde buluşmuştur. Bu iddiaların temel dayanağı ise Atay’ın kendisini de içine alan ve Tutunamayan olarak tarif ettiği aydına yaklaşımındaki alayın naifliği ve herhangi bir çözüm yolu göstermediği için havada kalmış olduğudur. Eleştirmenleri ikileme düşüren şey ise metinde Atay’ın alaycı tutumunun satirik bir görünüme büründüğü sayfalardır. Kara mizahın örnekleri sayılabilecek bir dil kendini gösterirken naifliğin yerini hicvin acılı alayı alır. Bu husus aslında Tutunamayanlar romanının bir parodisi olarak da yorumlanabilir. Kendini gerçekleştiremeyen ve birey olamamanın verdiği ıstırabı yaşayan aydınımız ironi düzeyinde kalacak bir varoluş sorununu zihni bir düzlemde ele alacakken, toplumu eğitmesi gerektiğini hatırlayan sorumlu bir aydın profiline bürünmek zorunda kalmış ve kaba ve basit çözümler peşinde koşmasa da her Türk aydını gibi “Işık” olmaya çalışmıştır.

Oğuz Atay, who is one of the most important Turkish writers that have a powerful sense of humor, draws portrait of the petty bourgeois intellectuals –he is also one of the representative of them- ironically in a plane of parody by a bitter procession. When we remember that a funny imcompatibility of parody with another work or thinking and even it’s extending the procession, we see that Atay justifies his criticism for our Westernization adventure to Republication revolution and the left and right ideology in Turkey on this technique. In addition to the researchers claimig Atay’s ironic style does not turn into satire and even it remains as a joke, the existence of critics saying that his humor sense is more pronounced than irony, take us to the belief that it is wrong to still trying to interpret Atay from one angle. When we look at Tutunamayanlar that is a narrative of almost many text snippets are piled on top at a carnival atmosphere, irony, satire, rude humor, black humor, procession, joke are met in a harmony with each other especially at the plane of parody. The basic premise of these claims is naivety of procession in the approach to intellectuals as Atay describes them as Tutunamayan “disconnectus erectus” also as he regards himself like them and it’s remaining up in the air because he does not show remedy. Furthermore the thing that pulling critics into dilemma is Atay’s cynical attitude of the pages that are wrapped in a satirical view in the text. As a language that can be considered as examples of black humor shows itself, mourning procession of satire takes place instead of naivety. This issue can actually be interpreted as a parody of the novel Tutunamayanlar. Our intellectual that is unable to perform himself and suffering from failing to be individual was forced to take on an intellectual profile recalling the need to educate the society and tried to be “Light” like all Turkish intellectuals even though he did not run after rude and simple solutions, instead of dealing with the existence problem which would remain at an irony level in a mental plane.