Özge Doğanavşargil, Mehmet Eryılmaz, Buket Cinemre, Özmen Metin

Türkiye'de Paylaşılmış Psikotik Bozukluk (Folie à Deux)

Paylaşılmış psikotik bozukluk ya da Folie Ã deux nadir görülen ve az bilinen bir sendromdur. Değişik toplumlar ve kültürlerden paylaşılmış psikoz olgularını birbirleriyle kıyaslayarak görüngüyü netleştirmeye ve etiyolojik nedenleri aydınlatmaya çalışan olgu serilerine ihtiyaç vardır. Bu derlemede 1962 yılından bu yana Türkiye'de bildirilmiş tüm PPB olgularının gözden geçirdik. Bu amaçla PubMed, Science Direct, Medline, Google Scholar, Ulakbim Türk Tıp Dizini, Türk Psikiyatri Dizini; poster bildirilere ulaşmak için kongre özet kitapları tarandı. Olgular birincil ve ikincil olgular ayrı ayrı olmak üzere kişi sayısı, yaş, cinsiyet, eğitim durumu, meslek, paylaşılan sanrı tipi, paylaşılan varsanı tipi, tanı, uygulanan tedavi, hastalık başlangıcı, aile öyküsü, IQ, sosyal yalıtılmışlık, ilişkinin doğası, sınıflandırma sistemi değişkenleri açısından değerlendirildiler. Bu değerlendirme sonucunda bozukluğun en sık kadınlarda, aynı ailenin üyelerinde ve kız kardeşlerde görüldüğünü, en sık görülen risk faktörünün sosyal yalıtılmışlık olduğunu, bazı ikincil olgularda antipsikotik tedavinin gerekli olduğu ve varsanıların genellikle olgular arasında paylaşıldığını belirledik. Bu bulgular güncel literatürle benzerdi. Ancak elde edilen bulgular literatürle tüm aile üyelerinin etkilendiği olguların fazla olması, büyüklük sanrıların görülmemesi, koku varsanılarının görülmesi açısından farklılık gösteriyordu. Bu gözden geçirmede bazı bulgular diğer çalışmalarla farklılıklar göstermesine karşın, bütünü göz önüne alındığında batıdaki tartışmaları desteklemektedir. Kişilerarası ilişkinin bu en patolojik şeklini anlamada psikodinamik formülasyonlar, biyolojik faktörlerin araştırılması, yalıtılmışlık gibi risk faktörlerinin belirlenmesi, prognozla ilgili bilgiler için uzun izleme çalışmalarına gereksinim vardır. Bu nedenle toplumlarda görülen her olgunun bildirilmesi, izlenmesi, benzer çalışmaların toplanması, ortaya konması gerekmektedir.

Shared Psychotic Disorder (Folie à Deux) in Turkey

Shared psychotic disorder or folie Ã deux is a rare and relatively unknown syndrome. Large case series are needed to find out and clarify the etiological factors and the phenomenology of shared psychotic disorder by comparing the cases from different society and cultures. In this study, we reviewed all reported cases of shared psychotic disorder that had been published or presented in Turkey since 1962. To reach this aim, we have searched Pubmed/Medline, ScienceDirect, Google Scholar, Ulakbim Turkish Medical Index, Turkish Psychiatric Index databases for published records originating from Turkey. We have also manually searched poster abstract books of congresses held in Turkey between 1962 and 2009. All cases eligible for inclusion into this study have been evaluated one by one and grouped as primary or secondary cases. The features of these cases were investigated for a number of variables including age, sex, educational level, occupation, the presence of shared delusion and hallucinations, diagnosis, management, onset of illness, family history, IQ, social isolation, the nature of the relationship and classification system used for diagnosis. The results have showed that the syndrome is more frequently observed among women, within same family members and between sisters. Social isolation was the most common risk factor in these patients and most patients shared hallucinations with their partners along with their delusions. Several secondary cases required antipsychotic drugs for the treatment of their symptoms. Though these features were inline with literature findings, the present findings from Turkish population were different from previous studies with regards to the presence of olfactory hallucinations, absence of grandiose delusions and the number of affected family members. The results mostly supported the challenges and discussions in western countries. To understand this most pathological form of interpersonal relationships; longitudinal prospective studies evaluating the psychodynamic formulations , biological factors, risk factors as social isolation, prognostic factors are definitely essential.

Keywords:

Shared psychotic disorder, induced delusional disorder, folie à deux, psychosis,

PDF

___

Lasègue C, Falret J. La folie à deux (ou folie communiquée). Ann Med Psychol, 1877, 18: 321-355.

Gralnick A. Folie a deux- the psychosis of association: a review of 103 cases and the entire English literature, with case presentation. Psychiatr Quart 1942; 16:230-260.

Reif A, Pfulmann B. Folie a deux versus genetically driven delusinal disorder: case reports and nosological considerations. Compr Psychiatry 2004; 45:155- 160.

Wehmeier MP, Barth N, Remschmidt H. Induces delusional disorder. A review of the concept and an unusual case of folie a famille. Psychopathology 2003; 36:37-45.

Dünya Sağlık Örgütü ICD-10 Ruhsal ve Davranıșsal Bozukluklar Sınıflandırması. (Çev. Ed.: MO Öztürk, B. Uluğ, Çev.: F. Çuhadaroğlu, İ.Kaplan, G.Özgen, MO Öztürk, M. Rezaki, B. Uluğ). Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği Yayını,1993 Ankara.

American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manuel Of Mental Disorders, 4th ed. Washington DC: American Psychiatric Association, 1994.

Enoch D, Ball H. Az rastlanır psikiyatrik sendromlar. (Çev. Büyükkal B). IX: Bö- lüm, 2002; s.235. Okuyan Us Yayınları İstanbul.

Kashiwase H, Kato M. Folie a deux in Japan: analysis of 97 cases in the Japanese literature. Acta Psychiatr Scand 1997; 96:231-234.

Scharfetter C. Symbiotische psychosen. Berne: verlaghans huber 1970.

Soni SD, Rockley GJ. Socio-clinical substrates of folie a deux. Br J Psychiatry 1974; 125:230-235.

Silveira JM, Seeman MV. Shared psychotic disorder: a critical review of the literature. Can J Psychiatry 1995; 40:389-395.

Arnone D, Patel A, Tan GMY. The nosological significance of Folie à Deux: a review of the literature. Ann Gen Psychiatry 2006; 5:11.

Akyüz G, Kuğu N, Doğan O. Paylașılmıș Psikotik Bozukluk: Bir olgu sunumu. 3P Dergisi 2001; 9: 404-407.

Porter TL, Levine J, Dinen M. Shifts of dependency in the resolution of folie a deux. Br J Psychiatry 1993; 162:704-706.

Manschreck TC: Delusional disorder and shared psychotic disorder. In: Kaplan HI, Sadock BJ (editors). Comprehensive Textbook of Psychiatry. 7th ed, Balti- more: Williams &Wilkins, 2000:1243-126.

Mentjox R, van Houten CA, Kooiman CG. Induced psychotic disorder: clinical aspects, theoretical cosiderations, and some guidelines for treatment. Comp Psychiatry 1993; 34:120-126.

Songar A, Adam E. Șizofren ikiz kardeșler. Symposium 1962; 1:40-45.

Adam E, Akkök İ. Telkinle ortaya çıkan psikotik tablolar (Folie a deux). Nöropsikiyatri Arșivi 1972; 9:28-36.

Özbay H, Öztürk E, Göka E . Folie Á famille: Çok ender rastlanılan bir sanrıya katılma bozukluğu. 24. Ulusal ve Nörolojik Bilimler Kongresi, Serbest Bildiriler Kitabı 10-23 Eylül 1988 GATA-Ankara.

Alpay N, Saygılı S, Hanoğlu L, Șuvağ M, Beyazyürek M. Bir olgu nedeniyle folie a famille. Düșünen Adam 1991; 4:20-21.

Zileli L, Çuhadaroğlu F, Orhon A. Folie a famille ve ayrıșma-bireyselleșme. Türk Psikiyatri Derg 1992; 3:3-8.

Özmen M, Ciğeroğlu B, Ertan T, Tanman Ç, Arıcı A, Eker E. Bir vak'a dolayısıyla folie a deux. Yeni Symposium 1993; 31:33-38.

Kıvırcık B, Alptekin K, Aklın T, Tunca Z (1996) 32. Ulusal Psikiyatri Kongresi. 25- 28 Eylül 1996 GATA- Ankara Kongre Özet Kitabı, s.115.

Özkan M, Kıvrak A, Özkan S. Paylașılmıș psikotik bozukluk; Bir “folie a deux” olgusu. Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Psikosomatik Tıp 2002-2004. (ed). Sedat Özkan. Serbest bildiriler 2004, 2005 İstanbul, s.653-655.

Kocabıyık A, Karșıdağ Ç,Ciğerli G, Kükürt R, Alpay N. Bir olgu nedeniyle folie a deux. Düșünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2004; 17:228-233.

Mercan S, Öğütcen Ö, Altunay İK, Karamustafalıoğlu O. Folie á famille ve delüzyonel parazitoz: olgu sunumu ve literatürün gözden geçirilmesi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2005; 15:71-78.

Uzun Ö, Ceran A, Özșahin A. Folie a trois: olgu sunumu. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni 2005; 15:27-30.

Cantürk G, Aliustaoğlu S, Ergezer Y, Oral G.İki olgu nedeniyle paylașılmıș psikotik bozukluk. Adli Psikiyatri Dergisi 2005; 2:17-21.

Kayım M. Folie a' deux: Bir olgu sunumu. 44. Ulusal Psikiyatri Kongresi ve Anksiyete Sempozyumu, 14-19 Ekim 2008 Antalya, Kongre özet kitabı s:154.

Erol A, Ersoy B, Gülpek D, Mete L. Paylașılmıș psikozu olan bir aile: Olgu sunu- mu. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2008; 9: 261-264.

Varma G, Duvar H, Karadağ F. Monozigot ikiz kardeșlerde paylașılmıș psikotik bozukluk (Folie a Deux). Türkiye’de Psikiyatri 2008; 10:131-134.

Gönül M, Kılıç A, Soylu S, Gül Ü, Aydemir Ç, Koçak O. Folie a deux, diagnosed by delusional parasitosis. Eur J Dermatol 2008; 18:95.

Șahin EMÖ, Sevim ME, Belene A, Yurt E. Hezeyanları ve halüsünasyonları altı aile üyesi tarafından paylașılan bir paranoid șizofreni vak’ası. Yeni Symposium 2009; 47:45-51.

Doğanavsargil Ö Cinemre B, Șimșek Ș, Birsöz S. Folie á deux: bir olgu sunumu. Poster bildiri. 1-5 Nisan 2009 Gazi İnteraktif Günleri Kıbrıs.

Psikiyatride Güncel Yaklașımlar – Current Approaches in Psychiatry

eISSN 1309-0674 • ISSN 1309-0658 • www.cappsy.org • editor.cap@gmail.com