Dürtü Kontrol Bozukluklarının Adli Psikiyatrik Yönleri

Dürtü kontrol bozuklukları son yıllarda ilgi çeken önemli bir psikiyatrik bozukluk grubudur. Piromani, kleptomani, aralıklı patlayıcı bozukluk, kompulsif satın alma gibi klasik bozuklukların yanısıra dikkat eksikliği hiperakitivite bozukluğu da kısmen bu başlık altında ele alınabilir. Bu makalede dürtü kontrol bozukluklarının adli psikiyatrik yönden özellikleri gözden geçirilmiş ve yasal yönden değerlendirmeleri yapılmıştır

Forensic Psychiatric Aspects of Impulse Control Disorders

Impulse control disorders is an important psychiatric disorder group which draws attention in recent years. Attention deficit hyperactivity disorder and other classical disorders like pyromania, kleptomania, intermittent explosive disorder and compulsive buying could be evaşuated under this topic. The aim of this article is to review forensic psychiatric aspects of impulse control disorders and evaluate the disorders in terms of their legal status.

___

  • Appelbaum PS (1989) Psychiatry and the law. In Review of Psychiatry 1989, Vol.8 (Eds JM Oldham, MB Riba):348-355. Washington: American Psychiatric Press.
  • Appelbaum PS, Gutheil TG (2006) Clinical Handbook of Psychiatry and Law. Philadelphia, Lippincott Williams & Wilkins.
  • Asahi S, Okamoto Y, Okada G, Yamawaki S, Yokota N.. (2004) Negative correlation between right prefrontal activity during response inhibition and impulsuviness: A fMRI study. Eur Arch Pscychiatr Clin Neurosci, 254: 245-251.
  • Ayaz A, Ayaz B, Soylu N (2012) Çocuk ve ergen adli olgularda ruhsal değerlendirme. Klinik Psikiyatri Dergisi, 15:33-40.
  • Bradford J, Booth B, Seto MC (2010) Forensic assessment of sex offenders. In The American Psychiatric Publishing Textbook of Forensic Psychiatry. (Ed: RI Simon, LH Gold):373-395. Washington, American Psychiatric Publishing.
  • Brook R, Dolan M, Coorey P (1996) Arson and epilepsy. Med Sci Law, 36:268-271.
  • Greenberg HR (2005) Impulse-control disorder not elsewhere classified. In Comprehensive Textbook of Psychiatry, 8th edition (Ed:BJ Sadock, V Sadock):2035-2054. New York, Lippincott Wiliams& Willkins.
  • Can Y, Sercan M, Saatçioğlu Ö, Soysal H, Uygur N (2006) Hukuki Ehliyeti Değerlendirme Formu (HEDEF) geçerlilik, güvenilirlik ve duyarlılığı. Klinik Psikiyatri Dergisi, 9:5-16.
  • Chris L. (1995) Forensic Psychiatry for Health Professionals. London, Chapman and Hall.
  • Çalıyurt O. (2009) Kleptomani. In Dürtü Kontrol Bozuklukları (Ed: L Tamam):209-238. Ankara, Hekimler Yayın Birliği.
  • Delisi M, Berg MT (2006) Exploring theoritical linkages between self-control theory and justice system processing. J Crim Justice, 34:153-163.
  • DePrato DK, Hammer JH (2002) Assessment and treatment of juvenile offenders. In Principles and Practice of Child and Adolescent Forensic Psychiatry (Eds DH Schetky, EP Benedek):267-278. Arlington, American Psychiatric Publishing.
  • Dokuz Z (1966) Adli Psikiyatri: Akıl Hastalıkları ve Toksikomani Mevzuatımız. İstanbul, İstanbul Matbaası.
  • Drogowski M, Orlicki B, Dawidowski E (1966) Pyromania as a symptom of a psycho-organic syndrome in the course of temporal lobe epilepsy. Neurol Neurochir Psychiatr Pol; 16:1433-1434.
  • Giladi N, Weitzman N, Schreiber S, Shabtai H, Peretz C (2007) New onset eightened interest or drive for gambling, eating, shopping or sexual activity in patient with Parkinson’s disease: the role of dopamine agonist therapy and age at motor symptoms onset. J Psycopharmacol, 21:501-506.
  • Grant JE, Levire L (2005) Impulse control disorders in adult psychiatric inpatients. Am J Pscychiatry, 162:2184-2188
  • Hucker DJ (2013) Impulse control disorders. http://www.forensicpsychiatry.ca/impulse/overview.htm#distinguish adresinden 21.12.2013 tarihinde indirildi.
  • Kandemir F, Büken B, Büken E, Erkol Z (2014) Kleptomani (çalma deliği)’ye yol açan faktörler ve ceza sorumluluğu’nun değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilmleri Enstitüsü Dergisi, 4(2):21-24.
  • Kılınçaslan A (2010) Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda yürütücü işlevler. Türkiye Klinikleri Pediatrik Bilimler Dergisi, 6(2):15-21.
  • Kessler RC, Adler L, Ames M, Demler O, Faraone S, Hiripi E et al. (2005) The World Health Organization Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS): a short screening scale for use in the general population. Psychol Med 35:245-256.
  • Lindberg N, Holi MM, Tani P, Virkkunen M. (2005) Looking for pyromania: characteristics of a consecutive sample of Finnish male criminals with histories of recidivist fire –setting between 1973 and 1993. BMC Psychiatry 5:47.
  • Öncü F, Sercan M. (2007) Ceza hukukunda adli psikiyatri. In Adli Psikiyatri Uygulama Kılavuzu. (Ed. M Sercan):33-50. Ankara, Türkiye Psikiyatri Derneği.
  • Öncü F, Türkcan S, Canbek Ö, Yeşilbursa D, Uygur N (2009) Fetishism and kleptomania: a case report in forensic psychiatry. Nöropsikiyatri Arşivi, 46:125-128.
  • Özen M, Yeşilbursa D (2011) Adli psikiyatride travmatik beyin hasarının değerlendirilmesi. Psikiyatride Güncel, 1(1):57-62.
  • Özerden M (2012) İdiopatik Parkinson hastalarında dopamin disregülasyon sendromu, dürtüsellik ve dürtü kontrol bozukluğu (Uzmanlık tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi.
  • Pobocha J. (2012) Impulse control disorders in forensic psychiatry. Sveikatos Mokslai, 22:114-118.
  • Puri BK, Brown RA, McKee HJi Treaseden I (2005) Mental Health Law: A Practical Guide. London, CRC Press.
  • Retz W, Rösler M (2009), The relation of ADHD and violent aggression: What can we learn from epidemiological and genetic studies? Int J Law Psychiatry, 32:235-243.
  • Sabatino C, Basinger SL (2000) Competency: reforming our legal fictions. J Ment Health Aging, 6:119-144.
  • Saha A (2010) A case of intermittent explosive disorder. Indian J Psychiatry, 19:55-57.
  • Schetky DH (2002) Risk assessment of violence in youths. In Principles and Practice of Child and Adolescent Forensic Psychiatry (Eds DH Schetky, EP Benedek):231-246. Arlington, American Psychiatric Publishing.
  • Sercan M (2007) Yurttaşlık hukukunda adli psikiyatri. In Adli Psikiyatri Uygulama Kılavuzu (Ed. M Sercan):80-88. Ankara, Türkiye Psikiyatri Derneği.
  • Soysal H (2005) Adli Psikiyatri El Kitabı. İstanbul, Romans Yayınları.
  • Soysal H (2012) Adli Psikiyatri Güncellenmiş Basım. İstanbul, Özgür Yayınları.
  • Sjöwal D, Roth S, Lindqvis S, Thorell LB (2013) Multiple deficits in ADHD: executive dysfunction, delay aversion, reaction time variability, and emotional deficits. J Child Psychol Psychiatry, 54:619–627.
  • Tamam L (2009) Piromani. In Dürtü Kontrol Bozuklukları (Ed: L Tamam):67-114. Ankara, Hekimler Yayın Birliği.
  • Tamam L (2009) Aralıklı Patlayıcı Bozukluk. In Dürtü Kontrol Bozuklukları (Ed: L Tamam):115-156. Ankara, Hekimler Yayın Birliği.
  • Tamam L (2009) Kompulsif Satın Alma. In Dürtü Kontrol Bozuklukları (Ed: L Tamam):403-426. Ankara, Hekimler Yayın Birliği.
  • Thienhaus OJ (2007) Intermittent explosive disorder and the like: overappreciated? http://www.psychiatictimes.com/articles/ intermittent-explosive-disorder-and-overappreciated adresinden 01.01.2014 tarihinde indirildi.
  • Voigt CJ, Heisel DE, Benedek EP (2002) State-of-mind assessments: competency and criminal responsibility. In Principles and Practice of Child and Adolescent Forensic Psychiatry (Eds DH Schetky, EP Benedek):297-306. Arlington, American Psychiatric Publishing.
  • Young SJ (2007) Forensic aspects of ADHD. In Handbook of Attention Deficit Hyperactivity Disorder. (Eds. M Fitzgerald, M Bellgrove, M Gill):98-108. West Sussex, Wiley.
  • Young SJ (2009) Attention-deficit Hyperactivity Disorder In Forensic Neuropsychology in Practice: A Guide to Assessment and Legal Processes (Eds SJ Young, M Kopelman, G Gudjonsson):83-107. New York, Oxford University Press.
  • Young SJ, Adamou M, Bolea B, Gudjonsson G, Müller U, Pitts M et al. (2011) The identification and management of ADHD offenders within the criminal justice system: a consensus statement from the UK Adult ADHD Network and criminal justice agencies BMC Psychiatry, 11:32.