Türkiye’deki Kent İçi Raylı Ulaşım Sistemlerinin Performanslarının Veri Zarflama Analizi İle Karşılaştırılması
Toplu taşıma türleri arasında kent
içi raylı sistemler, daha rahat, güvenilir, temiz enerji kullanımı ve sonucunda
daha az hava kirliliği, yüksek taşıma kapasitesi ve hızlı erişim sağlamaları
sebebiyle gitgide daha fazla tercih edilmektedir. Bütün bu olumlu özelliklerine
karşılık kent içi raylı sistemler oldukça yüksek maliyetli yatırımlar
gerektirmekte ve bu yüzden de planlamanın ve uygulamanın en iyi şekilde
gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de işletmede olan kent
içi raylı ulaşım sistemlerin performansları Veri Zarflama Analizi ile
karşılaştırılarak bir değerlendirme yapılmıştır. Uygulamada kullanılan veri
seti Ulaşım Dairesi Başkanlıklarından ve ilgili literatürden toplanmıştır.
Uygulama sonucunda her bir kentin raylı ulaşım sisteminin etkinlik değeri ve
etkin olmayan kentler için tavsiye edilen iyileştirme önerileri sunulmuştur.
A Comparison of Performances of Urban Rail Systems in Turkey By Data Envelope Analysis
Urban rail systems among the public transport types
are increasingly preferred due to the use of more convenient, reliable, clean
energy and resulting in less air pollution, higher carrying capacity and faster
accessibility. In contrast to all these positive features, the urban rail
systems require highly costly investments and therefore the planning and
implementation must be carried out in the best possible way. In this study, an
evaluation was made by comparing the performances of urban rail transportation
systems operated in Turkey with Data Envelopment Analysis. The data is
collected from the Transportation Department Presidency and related literature
for this study. As a result of the implementation, the recommendation for the
efficiency value of each city's rail transportation system and the recommended
improvement for the ineffective cities are presented.
___
- [1] Baştürk, G., “Kent içi raylı toplu taşıma sistemleri incelemesi ve dünya örnekleri ile karşılaştırılması”, Ulaştırma ve Haberleşme Uzmanlığı Tezi, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Ankara, (2014).
- [2] Swami, M. ve Parida, M. “Comparative appraisal of metro stations in Delhi using Data Envelopment Analysis in a Multimodal context, Journal of Public Transportation, 18(3): 29-51, (2015).
- [3] Semra, T., “İşletme performansını belirlemede Veri Zarflama Analizi”, Yönetim ve Ekonomi, 10(2): 221-229, (2003).
- [4] Başkaya, Z., Avcı, B., Veri Zarflama Analizi, Dora Yayınları, 1.Baskı, (2011).
- [5] Erdoğan, M. ve Yıldız, M., “Sağlık işletmelerinde finansal oranlar aracığıyla performans ölçümü: hastanelerde bir uygulama”, KAÜ İBBF Dergisi, 6(9): 129-148, (2015).
- [6] Kandemir, M. “Ankara’daki Hastanelerin Etkinliğinin Iki Aşamali Veri Zarflama Analizi ile Incelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, (2016).
- [7] Sarı, Z., “Veri Zarflama Analizi ve Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, (2015)
- [8] Yavuz, İ. “Sağlık Sektöründe Etkinlik Ölçümü (Veri Zarflama Analizine Dayalı Bir Uygulama)”, MPM Yayınları, Yayın No: 654, Ankara, (2001).
- [9] Aydemir, Z.C. “Bölgesel rekabet edebilirlik kapsamında illerin kaynak kullanım görece verimlilikleri: Veri Zarflama Analizi uygulaması”, Uzmanlık Tezi, DPT, (2002).
- [10] Selcan, Ç., İnsani gelişmenin Veri Zarflama Analizi ile ölçülmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimler Enstitüsü, Ankara, (2012).
- [11] Charnes, A., Cooper, W. W., ve Rhodes, E., “Measuring the Efficiency of Decision Making Units”, European Journal of Operational Research, 2(6): 429-444, (1978).