İstanbul’da Afet Riski Yüksek İlçelerin Planlama Açısından Değerlendirilmesi

17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 tarihlerinde Marmara Bölgesinde meydana gelen büyük depremlerin ardından, İstanbul’un da olası büyük bir deprem ile karşı karşıya olduğu gerçeği daha güçlü bir şekilde gündeme oturmuştur. İstanbul’da büyük bir depremin ortaya çıkaracağı zararların, insan hayatı, fiziki yapı, sosyo-ekonomik boyutları ve çevre açısından telafi edilemez ve yönetilemez boyutlarda bir afete neden olacağı tahmin edilmektedir. İstanbul’da beklenen depremin en çok hasara neden olacağı bölgeler, yapılaşmanın da en yoğun olduğu Avrupa ve Anadolu yakalarının güney kısımlarıdır. Bu çalışmada, İstanbul’da yapılan arazi çalışmaları neticesinde deprem riskinin fazla olduğu tahmin edilen İstanbul Avrupa Yakası güneyinde bulunan 12 ilçenin; (Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Beylikdüzü, Esenyurt, Fatih, Güngören, Küçükçekmece Zeytinburnu, Esenler ve Bayrampaşa) doğal kaynak analizleri yapılarak bu bölgedeki 1/5000 Nazım İmar Planı’na göre olması gereken nüfus ile mevcut nüfus karşılaştırılması sonucunda önerilerde bulunulmuştur.

Evaluation of Districts in Istanbul at High-Risk in the Event of a Disaster for Planning Purposes

Following the devastating earthquakes that took place in the Marmara Region on 17 August and 12 November, 1999, awareness of the fact that Istanbul continues to face the likelihood of a major earthquake became more intense. It is estimated that damage caused by a severe earthquake in Istanbul would cause a disaster that cannot be compensated for in terms of human life, as well as unmanageable loss with respect to physical structures, socioeconomic dimensions, and the environment. The earthquake expected in İstanbul will cause the most damage in the southern parts of both the European and the Anatolian portions of the city, where recent construction is most concentrated. This study includes an analysis of the natural resources of 12 districts (Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Beylikdüzü, Esenyurt, Fatih, Güngören, Küçükçekmece Zeytinburnu, Esenler, and Bayrampaşa) located in the south of Istanbul on the European side where, according to field studies, the earthquake risk is estimated to be higher. Suggestions are also provided based on a comparison of the appropriate population size and distribution, according to the 1/5000 Master Plan for this region, and the existing population.

PDF

___

Ertek, T. A. (2010). İstanbul’un Jeomorfolojisi. İstanbul’un Jeolojisi Sempozyumu Bildiriler Kitabı (Editörler: ÖRGÜN, Y., ŞAHİN, SY), TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, İstanbul, 21-48.
Gürler, E. (2003). Kentsel Yeniden Üretim Süreci Üzerine Karşılaştırmalı Çalışma: İstanbul Örneği. Kentsel Dönüşüm Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Yıldız Teknik Üniversitesi Basım-Yayın Merkezi, İstanbul, 113-158.
İBB, (2003). “İstanbul Deprem Master Planı Projesi”, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile İTÜ-ODTÜ Konsorsiyumu ve Yıldız Teknik ÜniversitesiBoğaziçi Üniversitesi Konsorsiyumu, İstanbul.
İBB, (2007). İstanbul Mikrobölgeleme Projesi Avrupa Yakası, Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı, İstanbul.
İBB, (2009a). İstanbul’un olası deprem kayıpları tahminlerinin güncellenmesi (İstanbul deprem senaryosu), İstanbul.
İBB, (2009b). İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Şehir Planlama Müdürlüğü; 1/100.000 Ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı Raporu ,İstanbul.
JICA-IBB (2003) İstanbul İli Sismik Mikro-Bölgeleme Dahil Afet Önleme/ Azaltma Temel Planı Çalışması, Japonya Uluslararası İşbirliği Teşkilatı.
Küçükali, U. F. (2015). Yer Seçimi Sürecinde Yeni Yerleşim Alanları Üretiminin Doğal Yapı ve Planlar ile İlişkisinin Yeniden Düşünülmesi-Küçükçekmece İlçesi–Atakent Mahallesi Örneği. Planning, 25(3), 212-226.
Sensoy, S., Demircan, M., Ulupinar, Y., & Balta, İ. (2008). Climate of turkey. Climate of Turkey. 2007. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Taşova, H., & Akın, A. (2013). Marmara Bölgesi topraklarının bitki besin maddesi kapsamlarının belirlenmesi, veri tabanının oluşturulması ve haritalanması. TOPRAK SU DERGİSİ-SOIL WATER JOURNAL, 2(2).
Tekeli-Yeşil, S., Dedeoğlu, N., Braun-Fahrlaender, C., & Tanner, M. (2010). Factors motivating individuals to take precautionary action for an expected earthquake in Istanbul. Risk analysis, 30(8), 1181-1195.
TÜİK, (2014).Türkiye İstatistik Kurumu, İllere göre il/ilçe merkezi, belde/ köy nüfusu ve yıllık nüfus artış hızı, 2014-2015
Tüysüz, O. (2003). İstanbul için deprem senaryolarının hazırlanmasında coğrafi bilgi sistemlerinin kullanımı. İTÜ Bilimsel Araştırma Projesi Raporu, 80
Yalcin, T., & Yetemen, O. (2009). Local warming of groundwaters caused by the urban heat island effect in Istanbul, Turkey. Hydrogeology journal, 17(5), 1247-1255.
Yüzer, E., & Eyüboğlu, R. (1998). Kentsel yerleşim planlamasında genelleştirilmiş bir mühendislik jeolojisi yaklaşımı (Avcılar-İstanbul). Kentleşme ve Jeoloji Sempozyumu, Uluslar arası Mühendislik Jeolojisi Türk Milli Komitesi, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, Avcılar Belediye Başkanlığı, 19-20