SAVUNMA HARCAMALARININ BÜTÇE AÇIKLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: SEÇİLMİŞ OECD ÜLKELERİ ÜZERİNE PANEL VERİ ANALİZİ

Savunma sanayi tarafından ülke güvenliliği ile ilgili araç ve gereçlerin temini, bakım ve onarımı, yeni teknolojilerinin geliştirilmesi ve askeri personelle ilgili giderler savunma harcamalarını oluşturmaktadır. Toplumların güvenlik ve savunma ihtiyaçlarına paralel olarak savunma harcamalarının bütçe içindeki payı da artmaktadır. Savunma harcamalarında gözlemlenen bu artış trendi siyasi ve askeri olduğu kadar ekonomik büyüme, işsizlik ve enflasyon gibi makro-ekonomik değişkenlerle birlikte, kamu bütçe üzerinde önemli bir yük oluşturmaktadır. Çünkü artan savunma harcamaları topluma ağır bir vergi yükü veya bütçe açığı olarak geri dönmektedir. Bu çalışmada seçilmiş 22 OECD ülkesinin 2000-2017 yılı verileri kullanılarak savunma harcamalarının bütçe açıkları üzerindeki etkisi olup olmadığı Panel Veri Analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Modelde öncelikli olarak serilere ait durağanlık testi yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda Türkiye ve seçilmiş OECD ülkelerinde savunma harcamalarının kamu harcamaları içerisinde çok önemli bir paya sahip olduğu, savunma harcamalarındaki %1 düzeyindeki bir artışın, bütçe açıkları üzerinde yaklaşık %0.43 oranında artışa sebep olduğu sonucu elde edilmiştir
Anahtar Kelimeler:

Savunma Harcamaları

___

  • Aksoğan, G., Elveren, A. (2012). Türkiye'de Savunma, Sağlık ve Eğitim Harcamaları ve Gelir Eşitsizliği (1970-2008): Ekonometrik Bir İnceleme. Sosyoekonomi, 17(17).
  • Aslan, A. (2009). Bütçe Açığı Sürdürülebilirliğinin Dinamik Analizi: Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, 157, 227-234.
  • Ay, H. (2015), Kamu Maliyesi, Albi Yayıncılık, İzmir.
  • Azam, M., Feng, Y. (2017). Does Military Expenditure İncrease External Debt? Evidence From Asia. Defence and peace economics, 28(5), 550-567.
  • Baltagi B. H. (2001). Econometric Analysis Of Panel Data. (2d ed). New York: John Wiley & Sons.
  • Bekmez, S ve Destek, M.A. (2015). Savunma Harcamalarında Dışlama Etkisinin İncelenmesi: Panel Veri Analizi, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Yıl:3, Cilt:3, Sayı:2.
  • Benoit, E. (1973). Defense and economic growth in developing countries. Economic Development and Cultural Change Vol. 26, No. 2 (Jan., 1978), pp. 271-280
  • Brauer, J., Hartley, K. (2013). The economics of regional security: NATO, the Mediterranean and Southern Africa. Routledge. London.
  • Brzoska, M. (1995). World Military Expenditures. Handbook Of Defense Economics, 1, 45-67.
  • Canbay, Ş., Mercan, D. (2017). Savunma Harcamalarının Ekonomik Büyüme Ve Cari İşlemler Dengesine Etkisi: Türkiye Örneği. Journal of Emerging Economies and Policy Volume 2 | Issue 2.
  • Destek, M. A. (2016). Nato Ülkelerinde Askeri Harcamalar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yatay Kesit Bağımlılığı Altında Panel Veri Analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(28), 209-223.
  • Dunne, J. P., Smith, R. P., Willenbockel, D. (2005). Models of Military Expenditure And Growth: A Critical Review. Defence And Peace Economics, 16(6), 449-461.
  • Edizdoğan, N. Çetinkaya, Ö. Gümüş, E. (2017). Kamu Maliyesi 8. Baskı, Ekin Matbaası, Bursa.
  • Eryigit, S. B., Eryigit, K. Y., Selen, U. (2012). The Long-Run Linkages Between Education, Health And Defence Expenditures And Economic Growth: Evidence from Turkey. Defence and Peace Economics, 23(6), 559-574.
  • Fan, H., Liu, W., Coyte, P. C. (2018). Do Military Expenditures Crowd-Out Health Expenditures? Evidence From Around The World, 2000–2013. Defence and Peace Economics, 29(7), 766-779.
  • Frederiksen, P. C. ve Looney, R. E. (1994). Budgetary Consequences Of Defense Expenditures İn Pakistan: Short-Run İmpacts And Long-Run Adjustments. Journal of Peace Research, 31(1), 11-18.
  • Giray, F. (2004). Savunma Harcamaları ve Ekonomik Büyüme. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(1), 181-199.
  • Gökbunar, R. Yanıkkaya, H. (2004). Savunma Harcamalarını Belirleyen Faktörler ve Ekonomik Büyümeye Etkileri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 59(01). Ankara.
  • Gujarati, D.N. (1999). Temel Ekonometri, Çev. Ümit Şenesen, Gülay Günlük Şenesen, Literatür Yayıncılık, 7. Basım, Eylül 2010, İstanbul.
  • Im K., Pesaran H., Shin Y. (1997). Testing For Unit Roots In Heterogenous Panels. Mimeo, Department of Applied Economics, University of Cambridge.
  • Im K., Pesaran H., Shin Y. (2003). Testing For Unit Roots In Heterogenous Panels. Journal of Econometrics, 115: 53–74.
  • Kesgingöz, H., Olcay, T. (2016). Türkiye ve Seçilmiş Ortadoğu Ülkeleri için Benoit Hipotezinin Sınanması: Panel Veri Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 585-607.
  • Kılıç, N. Ö., Açdoyuran, B., Beşer B, M. (2018). G-8 Ülkelerinde Askeri Harcamalar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 13(2), 136-146.
  • Kollias, C., Manolas, G., Paleologouc, S. M. (2004). Military Expenditure And Government Debt İn Greece: Some Preliminary Empirical Findings. Defence and Peace Economics, 15(2), 189-197.
  • Korkmaz, Ö., Bilgin, T. (2017). Askeri Harcamalar İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Karşılaştırmalı Analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (18), 289-316.
  • Levin, A., Lin, C., Chu J. (2002). Unit Roots Tests İn Panel Data: Asymptotic And Finite Sample Properties. Journal of Econometrics, 108: 1-24.
  • Looney, R. E. (1993). Government Expenditures And Third World Economic Growth İn The 1980s: The İmpact Of Defense Expenditures. Canadian Journal of Development Studies, vol. XIV, No. 1
  • Mercan, M., Göçer, İ., Bulut, Ş. ve Dam, M.M. (2013). The Effect of Openness on Economic Growth for BRIC-T Countries: Panel Data Analysis, Eurasian Journal of Business and Economics, 6 (11), 1-14.
  • Özbaran, M.H. (2004). “Türkiye’de Kamu Harcamalarının Son Beş Yılının Harcamalarının Son Beş Yılının Harcama Türlerine Göre İncelenmesi’. Sayıştay Dergisi, (53), ss.115-138.
  • Özsoy, O. (2008). Government Budget Deficits, Defence Expenditure And İncome Distribution: The Case of Turkey. Defence and Peace Economics, 19(1), 61-75.
  • Öztürk, N. (2016), Kamu Maliyesi, 3. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa.
  • Paul Dunne a,, J., Perlo-Freeman, S., Soydan §, A. (2004). Military Expenditure and Debt in South America. Defence and Peace Economics, 15(2), 173-187.
  • Perlo-Freeman, S., Ismail, O., & Solmirano, C. (2010). Military expenditure. SIPRI Yearbook, 2009, 179-211. (Page 175-211)
  • Saifur Rashid, A. K., Arif, M., Uddin, Z. (2016). Budgetary Trade-Offs between Military and Education/Health Expenditures in Developing Countries: A Panel Data Analysis. International Journal of Research in Computer Application & Management, 2. (pp:1-7)
  • Samadi, A. H., Behboodi, M. (2013). An İnvestigation İnto The Relationship Between Government Budget Deficits, Defense Expenditure And Transfer Payments İn Iran. Journal Of Emerging Issues İn Economics, Finanace And Banking An Online İnternational Mountly Journal, Vol:1 No:1
  • Sezgin, S. (2004). An Empirical Note On External Debt And Defence Expenditures in Turkey. Defence and Peace Economics, 15(2), 199-203.
  • SIPRI Yearbook (2019). Armaments, Disarmament and International Securit, 2019. www.sipriyearbook.org (ET: 12.01.2020).
  • Şenesen, G.G. (1998). Kamu Harcamalarının Ölçülmesi Üzerine Bir Deneme: Savunma Harcamaları, XII. Türkiye Maliye Sempozyumu, İstanbul Üni. İktisat Fakültesi Yayını, No:83. İstanbul.
  • Sköns, E., Allebeck, A. C., Loose-Weintraub, E., Stålenheim, P. (1999). Military Expenditure. SIPRI Yearbook, 269-350.
  • Taş, S., Örnek, İ., Aksoğan, G. (2013). Türkiye'de Savunma Harcamaları, Büyüme ve Gelir Eşitsizliği, 1970-2008: Ekonometrik Bir İnceleme. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(3).
  • Töngür, Ü., & Elveren, A. Y. (2015). Military Expenditures, İncome İnequality, Welfare And Political Regimes: A Dynamic Panel Data Analysis. Defence And Peace Economics, 26(1), 49-74.
  • Tüğen, K. (1988). Dünyada Ve Türkiye'de Savunma Harcamalarındaki Gelişmeler Ve Ekonomik Etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, C:3, S:2, ss.285-302
  • Türk, İ. (1996). Kamu Maliyesi 2. Baskı, Turhan Kitabevi. Ankara.
  • Yentürk, N. (2018). Sosyal Yardımlardan Güvenliğe Türkiye’nin Kamu Harcamaları (2006-2017), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. İstanbul.
  • Yyıldırım, J., Sezgin, S. (2002). Defence, Education And Health Expenditures İn Turkey, 1924-96. Journal Of Peace Research, 39(5), 569-580.
  • Yıldırım, J., Sezgin, S., & Öcal, N. (2005). Military Expenditure And Economic Growth İn Middle Eastern Countries: A Dynamic Panel Data Analysis. Defence and Peace Economics, 16(4), 283-295.
  • 1983 tarih ve 2945 sayılı Milli Güvenlik Kurulu ve Milli Güvenlik Kurulu Sekreterliği Kanunu.