POLİTİK PSİKOLOJİ KAPSAMINDA KATI SİYASİ TUTUMLARIN OLUŞUMUNA EBEVEYNLERİN ETKİSİ: ISPARTA İLİ ÖRNEĞİ

Özellikle son yıllarda siyasi kutuplaşma Türkiye’nin gündeminde yer alan ve ilgili araştırmacılar tarafından önemsenen konulardan biridir. Kutuplaşma ortamı bireylerin sahip oldukları tutumları nedeniyle oluşmaktadır; toplumda farklı siyasi görüşleri benimseyen bireyler, sırf sahip oldukları farklı siyasi fikirlerinden dolayı birbirlerine katı tutum sergileyerek, aralarındaki iletişim bağını koparmakta ve birbirlerinden uzaklaşmaktadırlar. Toplumun bütünlüğüne zarar veren bu siyasi kutuplaşma haline çözüm üretilebilmesi için katı siyasi tutumların oluşumuna sebep olan faktörlerin incelenmesinin gerekliliği doğmaktadır. Bu açıdan, bu makalede bireylerin katı siyasi tutumlara eğilimli olmalarının kaynağını oluşturan psikolojik, sosyoekonomik ve kültürel etkili pek çok faktörden bir tanesi olan ebeveynlerin rolünden bahsedilecektir. Bu bağlamda ilk önce tutum konusuyla ve siyasi tutumlara olan ailenin etkisiyle ilgili literatür taramasından yararlanılarak teorik çerçeve çizilmiştir. Ardından yazarın yüksek lisans tezi araştırması için hazırlanan anket soruları Isparta ili seçmeni olan 521 katılımcıya uygulanmıştır. Buradan elde edilen veriler IBM SPSS 20 programı ile hesaplanmıştır ve sonucunda ulaşılan bulgulardan yola çıkılarak katı siyasi tutumların oluşumunda önemli düzeyde etkili olan faktörlerden birinin ailenin rolü olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

katı siyasi tutumlar, siyasi kutuplaşma, siyaset psikolojisi, ailenin etkisi

THE EFFECT OF PARENTS ON THE FORMATION OF RIGID POLITICAL ATTITUDES WITHIN THE SCOPE OF POLITICAL PSYCHOLOGY: THE CASE OF ISPARTA PROVİNCE

Especially in recent years, political polarization is one of the issues that are on the agenda of Turkey and that is given importance by the relevant researchers. The polarization environment is formed due to the attitudes of individuals who adopt different political views in the society, just because of their different political ideas, show a strict attitude to each other, break the communication link between them and move away from each other. In order to find a solution to this political polarization that harms the integrity of the society, it is necessary to examine the factors that cause the formation of rigid political attitudes. In this respect, in this article, the role of parents, which is one of the many psychological, socioeconomic and cultural factors that cause individuals to be prone to rigid political attitudes, will be discussed. In this context, firstly, a theoretical framework was drawn by making use of the literature review on the subject of attitudes and the effect of the family on political attitudes. Then, the survey questions prepared for the author's master's thesis research were applied to 521 participants who were voters of the province of Isparta. The data obtained from here were calculated with the IBM SPSS 20 program, and based on the findings, it was determined that one of the factors that had a significant effect on the formation of rigid political attitudes was the role of the family.

Keywords:

rigid political attitudes, political polarization, political psychology, influence of the family,

PDF

___

Alkan, T. ve Ergil, D. (1980). Siyaset Psikolojisi, 1. Baskı, Turhan Yayınevi, Ankara.
Alper, S. ve Yılmaz, O. (2020). Sağcılığın ve Solculuğun Psikolojisi Farklı Dünyaların İnsanları, 1. Baskı, Nobel Bilimsel Eserler, Ankara.
Davies, J. C. (1965). “The Family's Role in Political Socialization”, The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 361/1, 10-19.
Eagly, H. A. ve Chaiken, S. (2007). “The Advantages of An Inclusive Definition of Attitude”, Social Cognition, 25/5, 582-602.
Hasta, D. ve Karaçanta, H. (2017). “Yetkecilik, Sosyal Baskınlık Yönelimi ve Siyasal Görüş”, Türk Psikoloji Yazıları, 20/40, 3-34. Hogg, A. M. ve Vaughan, M. G. (2017). Social Psychology, Pearson Education Limited, United Kingdom.
Hymann, H. H. (1959). Political Socialization a Study in the Psychology of Political Behavior, The Free Press, USA.
Işıkoğlu Erdoğan, N., Yoleri, S. ve Tetik, G. (2017). “Ebeveyn Tutumlarının Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Mizaç Özellikleri İle İlişkisinin İncelenmesi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 226-239.
İnceoğlu, M. (2010). Tutum, Algı, İletişim, 5. Baskı, Beykent Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2013). Günümüzde İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş, 14. Baskı, Evrim Yayınevi, İstanbul.
Kahraman, A. B. (2011). Siyasal Katılımın Sosyolojik Analizi, 1. Baskı, Çizgi Kitapevi, Konya.
Krosnik, A. J., Judd, M. C. ve Witternbrink, B. (2005). “The Measurement of Attitudes”, The Handbook of Attitudes, (Ed: D. Albarracin, B. T. Johnson ve M. P. Zanna), Lawrence Erlbaum Associates, New Jersey.
Lakoff, G. (2016). Moral Politics: How Liberals and Conservatives Think, University of Chicago Press.
Merelman, R. M. (1980). " The Family and Political Socialization: Toward a Theory of Exchange", The Journal of Politics, 42/2, 461-486.
Meeusen, C. & Boonen, J. (2020). “Facilitators of intergenerational similarity in social and political attitudes: the role of discussion, sophistication, attitudinal homogeneity, and gender”, Acta Politica, https://doi.org/10.1057/s41269-020-00186-0.
Milburn, M. A. (1991). Persuasion and politics: The social psychology of public opinion, Thomson Brooks/Cole, UK.
Milburn, M. A. (1998). Sosyal Psikolojik Açıdan Kamuoyu ve Siyaset, Çev. Ali Dönmez ve Veli Duyan, İmge Kitabevi Yayınlan, Ankara.
Orhan Akay, E. (2009). Toplumsal Kültürel ve Katılımsal Boyutuyla Siyasal Davranışın Sosyo-Politik Analizi, 1. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Oscamp, S. ve Schultz, P. W. (2005). Attitudes and Opinions, Lawrence Erlbaum Associates Publishers, New Jersey.
Özler, H. Siyaset Psikolojisi (2014). Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
Özpolat, A. (2010). “Ailede Demokratik Sosyalleşme”, Aile ve Toplum Dergisi, 11/5, 9-24.
Öztürk, O. (2020). Aile Kurumunun Z kuşağının Siyasal Katılım Davranışına Olan Etkisi. (Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi.
Renshon, S. A. (1975). “Personality and Family Dynamics in the Political Socialization Process”, American Journal of Political Science, 19/ 1, 63-80.
Searing, D., Wright G. Ve Rabinowitz, G. (1976). "The Primacy Principle: Attitude change and Political Socialization", British Journal of Political Science, 6/1, 83-113.
Semerci Uyan, P., Erdoğan, E. ve Önal Sandal, E. (2017). Biz’liğin Aynasından Yansıyanlar Türkiye Gençliğinde Kimlikler ve Ötekileştirme, 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Sevil, İ., (2021). Türk’ün Kalbi Nasıl Çarpar?, 1. Baskı, Doğan Egmont Yayıncılık, İstanbul.
Tarhan, N. (2017). Toplum Psikolojisi ve Empati, Sosyal Şizofreniden Toplumsal Empatiye, 10. Baskı, Timaş Yayınları, İstanbul.
Tutar, H. (2014). Sosyal Psikoloji Kavram ve Kuramlar, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Turan, E. ve Tıraş, Ö. (2017). “Family’s Impact on Individual’s Political Attitude and Behaviour” International Journal of Psycho-Educational Sciences, 6/2, 103-110.
Türkiye’de Kutuplaşmanın Boyutları Araştırması. (2020). Turkuazlab. https://www.turkuazlab.org/wp-content/uploads/2020/12/Ozet-Bulgular.pdf
Watts, J. D. ve Dodds, S. P. (2007). “Inﬂuentials, Networks, and Public Opinion Formation”, Journal of Consumer Research, 34/4, 441-458.
Zeynel, Ş. Ş. (2021). Ilımlı ve Katı Siyasi Tutumların Temelindeki Sosyoekonomik Nedenler: Isparta İli Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi.