CAM TAVAN ALGISI ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Bu çalışmada akademisyenlerin, kadınların üst yönetim kademelerine gelmelerini engelleyen yapay engellere ilişkin algılarını ölçmeyi amaçlayan geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmada basit seçkisiz yöntem ve gönüllük ilkesine göre belirlenen, İç Anadolu Bölgesinde bir üniversitede görev yapan, 354 ve 207 akademisyenden oluşan iki ayrı çalışma grubu oluşturulmuştur. Ölçek geliştirme sürecinde kapsam geçerliliği için uzman görüşüne başvurulmuş, ölçeğin yapı geçerliliği için farklı örneklemlerden elde edilen verilere açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek için ise ölçeğin Cronbach Alfa Katsayısı ve test yarılama yöntemi ile hesaplanan güvenilirlik katsayısı hesaplanmıştır. Sonuç olarak geliştirilen ölçeğin, geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu, Türkçe alan yazında kadınların üst yönetim kademelerine gelmelerini engelleyen yapay engellere ilişkin algıları saptamaya yönelik çalışmalarda kullanılabileceği düşünülmektedir.

___

  • Bato-Çizel, R. & Çizel, B. (2014). Factors influence women teachers’ perception of glass ceiling syndrome. Mediterranean Journal of Humanities, 4(1), 63-69.
  • Brown, T.A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. First ed., New York: Guilford Publications.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Yemel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-483.
  • Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Yedinci Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyükyaprak, F. (2015). Çalışan kadın personelin kariyer gelişimi engellerinden cam tavan sendromu: Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatı örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Ankara.
  • Carnes M, Morrissey, C. & Geller, S. E. (2008). Women’s health and women’s leadership in academic medicine: hitting the same glass ceiling? Journal of Womens Health, 17(9), 1453–1462.
  • Carnes, W.J. & Radojevich-Kelley, N. (2011). The effects of the glass ceiling on women in the workforce: Where are they ABD where are they going? Review of Management Innovation & Creativity, 4(10), 70-79.
  • Cohen, R. J., & Swerdlik, M. E. (2015). Psikolojik test ve değerleme: Testlere ve ölçmeye giriş. (Çev. Ezel Tavşancıl) Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Comrey, A.L & Lee, H.L.(1992). A first course in factor analysis. Hillsdale, New Jersey: Erlbaum.
  • Cortis, R. & Cassar, V. (2005). Perceptions of and about women as managers: Investigating job involvement, self-esteem and attitudes. Women in Management Review, 20(3), 149-164.
  • Duyan, V. & Gelbal S. (2008). Barnet Çocuk Sevme Ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 33, 40-48.
  • Fettahlıoğlu, Ç.A. (2007), Kariyer yönetiminde güncel bir kavram olarak cam tavan sendromu ve kadın yöneticiler boyutu: Kariyer yönetimi ve insan kaynakları yönetimi uygulamaları. Ankara: Gazi Kitapevi. Irmak, R. (2010). Cam tavan sendromu: Bir hastane uygulaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Jöreskog, K. G. & Sörbom D. (2001). LISREL 8: Structural Equation Modeling with the SIMPLIS Command Language. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Kalaycı, Ş. (2006). Faktör analizi. Kalaycıoğlu Ş (editör). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri içinde (s. 320-331). İkinci Baskı, Ankara: Asil Yayıncılık.
  • Karaca, A. (2007). Kadın yöneticilerde kariyer engelleri: Cam tavan sendromu üzerine uygulamalı bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). N.Y: Guilford Press.
  • Mızrahı, R. & Aracı, H. (2010). Kadın yöneticiler ve cam tavan sendromu üzerine bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 149-155.
  • Mundfrom, D. J., Shaw, D. G. & Ke, T. L. (2005) Minimum sample size recommendations for conducting factor analyses. International Journal of Testing, 5(2), 159-168.
  • Örücü, E., Kılıç, R. & Kılıç, T. (2007). Cam tavan sendromu ve kadınların üst düzey yönetici pozisyonuna yükselmelerindeki engeller: Balıkesir ili örneği. Yönetim ve Ekonomi, 14(2), 117-135.
  • Powell, G. N. & Buttefield, D. A. (2015). The glass ceiling: What have we learned 20 years on? Journal of Organizational Effecriveness: People and Performance, 2(4), 306-326.
  • Poyraz, B. (2013). Akademi kadınların cenneti mi?:Ankara Üniversitesi örneği. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 1-18.
  • Roman, M. (2017). Relationships between women’s glass ceiling beliefs, career advancement satisfaction, and quit intention. Doctoral Dissertation, Walden University, Washington.
  • Sezen, B. (2008). Örgütlerde kadın çalışanların karşılaştıkları cam tavan engeli: Orta ve büyük ölçekli otel işletmelerinde bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Sivrikaya-Şerifoğlu, F. (2017). Yükseköğretimde kadın liderliği: Fırsat penceresi açık kalmalı. Yükseköğretim Dergisi, 3, 39-41.
  • Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranış bilimlerinde güvenirlik ve geçerlik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Tabachnick, B. G & Fidell, L. S. (2001). Using Multivariate Statistics. Fourth ed., Needham Heights, MA: Allyn Bacon.
  • Tlaiss, H. & Kauser, S. (2010). Perceived organizational barriers to women’s career advancement in Lebanon. Gender in Management: An International Journal, 25(6), 462-469.
  • Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (Tepav) (2011). Türkiye’de bilim kadını olmak bilimsel işgücünde kadın ve cam tavan. N201136, www.tepav.org.tr
  • Uzun, G. (2005). Kadın ve erkek yöneticilerin liderlik davranışları arasındaki farklılıklar ve bankacılık sektöründe uygulama. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Yavuzer, Y., Gündoğdu, R. & Koyuncu, S. C. (2015). Investigation of employees’ sources of stress according to demographic variables by controlling type a personality scores. Education and Science, 40(179), 241-250.
  • Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi (2018). Yükseköğretim istatistikleri. Erişim adresi https://istatistik.yok.gov.tr/ ra.