Sınıf Öğretmenlerinin Düşünme Becerisi Öğretimine Yönelik Özyeterlik Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin düşünme becerisi öğretimine yönelik özyeterlik algılarını çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 95 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma grubu belirlenirken uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgiler formu ile düşünme becerisi öğretimine yönelik özyeterlik algıları ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistik ile çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; sınıf öğretmenlerinin düşünme becerisi öğretimine yönelik özyeterlik algıları ölçeğinin geneline, akademik yetkinlik ve uygulama alt boyutlarına kısmen katılıyorum düzeyinde, tasarlama alt boyutuna katılıyorum düzeyinde görüş belirttikleri görülmüştür. Öğretmenlerin cinsiyetleri, kıdem yılları ve eğitim durumları ile düşünme becerisi öğretimine yönelik özyeterlik algıları ölçeğinin akademik yetkinlik, uygulama ve tasarlama alt boyutları arasında anlamlı farklılık tespit edilmezken; düşünme eğitimi ile ilgili ders alma durumları ile düşünme becerisi öğretimine yönelik özyeterlik algıları ölçeğinin alt boyutları arasında anlamlı farklılık çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sınıf öğretmeni, düşünme becerisi öğretimi, özyeterlik

An Investigation of the Primary School Teachers’ Self-Efficacy towards Teaching Thinking Skills in Terms of Several Variables

The purpose of this research is to investigate primary school teachers’ self-efficacy towards teaching thinking skills on the basis of a set of variables. Descriptive scanning model was used in the research. Working group of the research consisted of 95 primary school teachers. The appropriate sampling method was used in determining the working group. Personal information form and the scale of self-efficacy towards teaching thinking skills were used as the data collection tools. Descriptive statistics and multivariate analysis of variance (MANOVA) were used in the analysis of the data. It was observed as a result of the research that the primary school teachers partly agreed on the subscales of teachers’ self-efficacy towards teaching thinking skills, academic competence and practice and they agreed on the design. While there were not any meaningful differences among the teachers relating to the teachers’ self-efficacy towards teaching thinking skills and teachers’ gender, seniority and educational status, there were meaningful differences relating to the subscales of the self-efficacy towards teaching thinking skills and training of the teachers.

Keywords:

Primary school teachers, thinking skills education, self-efficacy,

PDF

___

Akbulut, Y. (2011). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları. İstanbul: İdeal.
Alkın-Şahin, S., & Tunca, N. (2013). Düşünme becerileri, düşünmeyi destekleyen sınıf ortamı ve öğretmen davranışları. G. Ekici & M. Güven (Edt.) Öğrenme-öğretme yaklaşımları ve uygulama örnekleri. Ankara: Pegem.
Ashton, P.T., & Webb, R.B. (1986). Making a differance: teachers’ sense of efficacy and student achievement. New York: Longman.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: the exercise of control. New York: Freeman.
Bandura, A., & Schunk, D.H. (1981). Cultivating competence, selfefficacy, and intrinsic interest through proximal selfmotivation. Journal of Personality and Social Psychology, 41, 586-598.
Berg, B.L. (2001). Qualitative research methods for the social sciences. Boston, MA: Allyn & Bacon.
Beyer, K.B. (1988). Devoloping a scope and sequence for thinking skills instruction. Educational Leadership, Erişim Tarihi: 19/05/2016 https://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc= s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjouOSy7eXMAhWLvhQKHZQJAjkQFggaMAA&url=http%3A%2F%2Fwww.ascd.org%2FASCD%2Fpdf%2Fjournals%2Fed_lead%2 Fel_198804_beyer.pdf&usg=AFQjCNF-XdYWgXXBIpfKm6ERGDMGKPwg&sig2=Txc3Q65bnv TQcZpCHYurtg.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K.E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Can, A. (2013). SPSS ile nicel veri analizi. Ankara: Pegem.
Dilekli, Y. (2015). Öğretmenlerin düşünmeyi öğretmeye yönelik yaptıkları sınıf içi uygulamalar, özyeterlik düzeyleri ve öğretim stilleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
Dilekli, Y., & Tezci, E. (2015). Öğretmenlerin düşünme becerisi öğretimine yönelik özyeterlik algıları ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Social Science, 38, 135-153.
Doğanay, A., & Sarı, M. (2012). Yapılandırmacı öğrenme ortamı özelliklerinin düşünme dostu sınıf özelliklerini yordama düzeyi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 21-36.
Field, A. (2009). Discovering statics using SPSS. London: SAGE.
Fisher, R. (1995). Teaching children to think. United Kingdom: Stanley Thornes Publishers Ltd.
Fraenkel, J.R., Wallen, N.E., & Hyun, H. (2014). How to design and evaluate research in education. New York: Mcgraw-Hill Education.
Green, S.B., & Salkind, N.J. (2013). Using spss for windows and macintosh: analyzing and understanding data. New Jersey: Pearson.
Gürbüz, S., & Şahin, F. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: felsefe-yöntem-analiz. Ankara: Seçkin.
Johnson, B., & Christensen, L. (2014). Educational research: quantitative, qualitative and mixed approaches. Usa: Sage Publications.
Karanfil, B. (2015). Yükseköğretim İngilizce hazırlık sınıflarında güç paylaşım düzeyi ile öğrencilerin İngilizce özyeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Kaya, B. (2008). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının düşünmeye uygun sınıf ortamı yaratma ile ilgili öz-yeterlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 Öğretim yılında uygulanmaya başlanan öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (2), 203-218.
Mayer, R.E. (1992). Thinking, problem solving, cognition. Usa New York: W.H. Fermandan Company.
MEB. (2009). Sosyal bilgiler 4 ve 5. sınıf programı. Ankara: Devlet Kitapları Basımevi.
MEB. (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Basımevi.
Muijs, D. (2004). Doing quantiative research in education with SPSS. London: Sage
Nickerson, R.S. (1988). On improving thinking through instruction. Review Of Research İn Education, 15, 3-57.
Özden, Y. (2005). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Pallant, J. (2005). Spss survıval manual: a step by step guıde to data analysis using spss for wındows. Australia: Australian Copyright.
Seçer, İ. (2015). SPSS ve Lisrel ile pratik veri analizi: analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı.
Snyder, C.R., & Lopez S. (2002). Handbook of positive psychology. US: Oxford University Press.
Synder, L.G., & Synder M.J. (2008). Teaching critical thinking and problem solving skills. The Delta Pi Epsilon Journal, 2, 90-99.
Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2007). Using multivariate statistics. Boston, Pearson Education, Inc.
TDK. (2011). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
Yeşilpınar, M., & Doğanay, A. (2014). Sınıf öğretmenleri ve öğretmen adaylarının eleştirel düşünmenin öğretimine yönelik özyeterlik algıları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43(2), 57-82.
Zohar, O. (1999). Teachers‘ metacognitive knowledge and the instruction of higher order thinking. Teacher And Teacher Education, 15, 413–429.