Ali Günay Balım, Hale Sucuoğlu- Güliz Aydın

Fen ve Teknolojiye Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi

Araştırmanın amacı, ilköğretimdeki öğrencilerin Fen ve Teknolojiye yönelik tutumlarını belirlemek için Likert tipi bir ölçek geliştirmektir. Bu ölçeği geliştirmek için önce alanyazın taraması ve öğrenci kompozisyonları (n=55) sonucu ön deneme formu oluşturulmuştur. Bu deneme formu uzmanların görüşüne (n=15) sunulmuştur. Uzmanların önerileri doğrultusunda gerekli değişiklikler yapıldıktan sonra 62 maddeden oluşan deneme formu, yedinci sınıf öğrencileri (n=653) üzerinde uygulanmıştır. Elde edilen veriler üzerinden Faktör çözümlemesi yapılmış ve madde-ölçek korelasyonu, Cronbach Alpha güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Fen ve Teknolojiâ ye Yönelik Tutum Ölçeğiâ nin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0,94 olarak bulunmuştur. Ölçeğin son şekli, 3 alt faktörde toplanan 44 tutum maddesinden oluşmuştur.Fen ve teknoloji dersini alan öğrencilere yönelik olarak geliştirilmiş olan âFen ve Teknolojiye Yönelik Tutum Ölçeğiâ, Fen ve Teknoloji öğretmenleri, sınıf öğretmenleri ve rehber öğretmenler tarafından öğrencilerin Fen ve Teknolojiye yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler:

Fen ve teknoloji, tutum ölçeği

Developing Attitude Scale towards Science and Technology

The purpose of the study was to develop valid and reliable Likert type scale to measure primary school studentsâ attitude toward Science and Technology. In order to develop this scale, literature survey was carried out and studentâs compositions (n=55) were analyzed to prepare a trial form. It was presented to experts (n=15) for evaluation. After modifications based on their comments, a new trial form which was formed 62 item was administered to the 7th year students (n=653). Factorial Analysis was done with the obtain data, and Item- Scale Correlation, Cronbach Alpha Coefficients were calculated. The Cronbach Alpha Reliability Coenficient for the Attitude Scale of Science and Technology is 0,94. The last form of scale was formed by 44 attitude items which were gathered in 3 sub-factors. Thus, The Attitude Scale towards Science and Technology, which was developed for students taking Science and Technology course, can be used to designate studentsâ attitudes towards Science and Technology by teachers of Science and Technology, instructors or counselling teachers.

Keywords:

science and technology, attitude scale,

PDF

___

arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik çalışmalar, fen derslerine yönelik olumlu
tutumun, akademik başarıyı arttırdığını, bilimsel tutumların oluşması ve fen alanına
yönelme üzerinde etkili olduğunu ortaya çıkarmıştır (Dieck, 1997; Martinez, 2002).
Öğrencilerin, Fen ve Teknoloji dersine yönelik tutumlarını belirlemek; derse
yönelik olumsuz tutum geliştiren öğrencilerin derse ilgilerini artıracak, olumlu
tutum geliştirmelerini sağlayacak öğrenme etkinliklerine yer vermek açısından da
yol gösterici olacaktır.
Açıkgöz, K. Ü. (1992). İşbirlikli Öğrenme Kuram-Araştırma-Uygulama. Malatya: Uğurel Matbaası.
Altınok, H. (2004). İşbirlikli Öğrenme, Kavram Haritalama, Fen Başarısı, Strateji Kullanımı ve Tutum. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Altınok, H. (2005). Cinsiyet ve Başarı Durumlarına Göre İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilgisi Dersine Yönelik Tutumları. Eurasian Journal of Educational Research, 17, 81-91.
Altınok, H. ve K. Ü. Açıkgöz (2006). İşbirlikli ve bireysel kavram haritalamanın Fen Bilgisi dersine yönelik tutum üzerindeki etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 21-30.
Anonim, (2005). Fen ve Teknoloji Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı.
Balcı, A. (1995). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Berberoğlu, G. (1990). Kimyaya İlişkin Tutumların Ölçülmesi. Eğitim ve Bilim, 76, 16.
Bloom, B. (1979). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme. (Çev. D. A. Özçelik). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Çavaş, B. ve Kesercioğlu, T. (2005). Fen Eğitiminin Uygunluğu: Rose Projesi. Eğitimde İyi Örnekler Konferansı’nda sunulmuş sözlü bildiri. Sabancı Üniversitesi, İstanbul. İnternetten 7 Mayıs 2008’de http://www.erg.sabanciuniv.edu/iok2005/bildiriler/teoman-kesercioglu.doc adresinden alınmıştır.
Demir, M. K. (2004). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik tutumlarının incelenmesi, Eurasian Journal of Educational Research, 14, 162-170.
Demirbaş, M. ve Yağbasan, R. (2004). Fen Bilgisi Öğretiminde, Duyuşsal Özelliklerin Değerlendirilmesinin İşlevi ve Öğretim Süreci İçinde, Öğretmen Uygulamalarının Analizi Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (2), 177-193.
Dieck, A. P. (1997). The effect of a newsletter on childrens’ interest in an attitude toward science.
İnternetten 19 Ocak 2008’de http://wwwlib.umi.com/dissertations/fullcit/1384031 adresinden alınmıştır.
Ekici, G. (2002a). Biyoloji dersine yönelik tutum ölçeği, Eğitim Araştırmaları, 8, 136-143.
Ekici, G. (2002b). Biyoloji öğretmenlerinin laboratuar dersine yönelik tutum ölçeği, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Dergisi, 22, 62-66.
Gadzella, B.M; Masten, W.G. and Staks, J. (1998). Students’ Stress and Their Learning Strategies, Test Anxiety and Attributions, College Student Journal, 32 (3), 416.
Geban, Ö., Ertepınar, H., Yılmaz, G., Altın, A., ve Şahbaz, F. (1994). Bilgisayar Destekli Eğitimin Öğrencilerin Fen Bilgisi Başarılarına ve Fen Bilgisi İlgilerine Etkisi. I. Ulusal Fen Bilimleri Egitimi Sempozyumu:’nda sunulmuş sözlü bildiri. 9 Eylül Üniversitesi, İzmir.
Gürdal, A. (1997). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin fene karşı tutumları ve fen öğretiminde entegrasyonun önemi, M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9, 237-253.
Kağıtçıbaşı, Ç. (1988). İnsan ve İnsanlar, İstanbul: Evrim Basım Yayım Dağıtım.
Martinez, A. (2002). Student achievement in science: A longitudinal look at individual and school differences.
İnernetten 19 Ocak 2008’dehttp://wwwlib.umi.com/dissertations/fullcit/3055869 adresinden alınmıştır.
Morgan, C. T. (1995) Tutumlar ve Önyargı. S. Karakaş (Ed.), Psikolojye Giriş (ss. 362-382). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları.
Özçelik, D.A. (1992). Ölçme ve Değerlendirme, Ankara: ÖSYM Yayınları.
Özkal, N. (2000). İşbirlikli Öğrenmenin Sosyal Bilgilere İlişkin Benlik Kavramı, Tutumlar ve Akademik Başarı Üzerine Etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Sezgin, G. (2004). Strateji Öğretiminin Fizik Başarısı, Tutum, Başarı Güdüsü Üzerindeki Etkileri ve Strateji Kullanımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara:Nobel Yayınları.
Tezbaşaran, A. (1996). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
Turgut, F. (1983). Eğitimde ölçme ve değerlendirme metotları. Ankara: Saydam Matbaacılık.
Turgut, F. ve Baykul, Y. (1992). Ölçekleme teknikleri. Ankara: ÖSYM Yayınları.
Thurstone, L., L., (1967). Attitudes Can Be Measured, Reading in Attitude Theory and Measurement. Ed:Martin Fishbein. New York: John Wiley&Sons, inc
Üstüner, I. Ş. ve Sancar, M. (1999). Lise öğrencilerinin fizik kavramlarını anlama düzeylerini ve tutumlarını etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. DEÜ. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel sayı: 10, 339-347.
Webb, M. N. (1982a). Peer interaction, learning in cooperative small groups. Journal of Educational Psychology, 74 (5), 642.
Webb, M. N. (1982b). Student interaction and learning in small groups, Review of Educational Research. 52 (3), 421-445.
Yalvaç, B. ve Sungur, S. (2000). Fen bilgisi öğretmen adaylarının laboratuar derslerine karşı tutumlarının incelenmesi,. DEÜ. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 56-64.
Yeşilyurt, M., Kurt, T. ve Temur, A. (2005). İlköğretim fen laboratuarı için tutum anketi geliştirilmesi ve uygulanması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17: 23-37.