Doğu Akdeniz politikaları çerçevesinde Avrupalı devletlerin Yunan isyanına desteği; Kamuoyu desteği, diplomatik destek, silahlı destek

Avrupa’da ulusalcı ayaklanmaların mahkûm edildiği bir dönemde ortaya çıkan Yunan isyanı, Avrupalı devletlerin desteğini kazanabildi Bunu, Avrupa kamuoyunun desteğine ve büyük güçlerin bölge üzerindeki çıkar çatışmalarına borçludur. Kültürel nedenler ve de geçmişe dayanan Türk-İslam düşmanlığıyla beslenen Avrupa kamuoyu hükümetlerini isyancı Yunanlılar lehinde müdahaleye teşvik etmiştir. Artan kamuoyu baskısı ve Mısır güçlerinin isyana müdahalesi ile Avrupa diplomasisi isyancılar yanında harekete geçti. Bir anlamda, büyük devletlerin nüfuz mücadelesine dönüşen diplomatik girişimler netice vermeyince, Sultan Mahmut askerî güç kullanılarak Yunanistan’daki gelişmeleri kabule zorlandı.1827 yılında Osmanlı donanmasının Navarin’de imha edilmesinin ardından çıkan Osmanlı – Rus savaşı sonunda sultan Yunanistan’ın bağımsızlığını kabul etmek zorunda kaldı.

The support of the European dowers to the Greek rebellion in the context of their Eastern Mediterranean policies; the support of public opinion, diplomatic support, military support

The Greeks raised the standard of revolt in a period when the nationalist movements were doomed in Europe. However, the revolt could get the European powers support. It owed this advantage to the sympathy of the European public opinion and the struggle of the great powers for their interests in the eastern Mediterranean. The European public opinion,under influence of the cultural factors and inherited Turkish and Islamic hostility, forced their governments to intervene in the revolt in favor of the insurgents. Under increasing pressure of the public opinion and intervention of the Egyptian forces to the revolt, European governments gradually began to change their tone. Following failure in the diplomatic attempts which turned into the great powers struggles for predominance, Sultan Mahmut was forced to accept the developments in Greece by using military power. After the defeat in Russian war, began following the destruction of the Otoman fleet in Navarino in 1827, sultan had to accept Greek independence.

PDF

___

Ahmed Lütfi Efendi: Vak’anüvis Ahmed Lütfi Efendi Tarihi, I, YKY, İstanbul 1999.

Anderson, M. Smith: Doğu Sorunu 1774–1923, Çev. İdil Eser, YKY. İstanbul 2001.

Armaoğlu, Fahir: 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1789–1914), TTK, Ankara 1997.

Bayrak, Meral: “Osmanlı Arşivleri Işığında Rum İsyanları Sırasında Avrupalı Devletlerin Tutumu”, Osmanlı, II, Anakara 1999, s.71–85.

Castellan, George: Balkanların Tarihi, Çev. Ayşegül Yaraman-Başbuğu, Milliyet Yayınları, İstanbul 1993.

Collas, Bernard, Camile: 1864’te Türkiye, Çev. Teoman Tunç, Bileşim Yayınları, İstanbul 2005.

Glenny, Misha: Balkanlar 1804–1999, Çev. Mehmet Harmancı, Sabah Kitapları, İstanbul 2001.

HH. 51285,1236 (1821).

Hobsbawm, E.J.: Devrim Çağı: 1789-1848, Çev. Jülide Ergüder – Alâeddin Şenel, V Yayınları, Ankara 1989.

Iorga, N.: Osmanlı Tarihi, Çev. B. S. Baykal, V, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara 1948.

Kurat, A. Nimet: Rusya Tarihi, TTK, Ankara 1993.

Kütükoğlu, Mübahat: “Yunan İsyanı Sırasında Anadolu ve Adalar Rumlarının Tutumları ve Sonuçları”, Tarih Boyunca Türk Yunan İlişkileri, ATASE, Ankara 1986, s.133– 161.

Lord Kinross: The Otoman Centuries, New York 1977.

Mantran, Robert: Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, Çev. Server Tanilli, II, Adam Yayınları, İstanbul 1999.

Marriot, J. A. R.: The Eastern Question, Oxford 1958. McCarty, Justin: Osmanlı’ya Veda, Çev. Mehmet Tuncel, Etkileşim Yayınları, İstanbul 2006.

Millas, Herkül: Yunan Ulusunun Doğuşu, İletişim, İstanbul 1994.

Ortaylı, İlber: “Balkanlarda Milliyetçilik”, Tanzimat’tan Cumhuriyete Türk Ansiklopedisi, IV, İstanbul 1985, s.1026–1036.

Özkaya, Yücel: “1821 Yunan (Eflak-Boğdan) İsyanları ve Avrupa’nın İsyan Karşısındaki Tutumları”, Tarih Boyunca Türk Yunan İlişkileri, ATASE, Ankara 1986, s. 114–132.

Palmer, Alan: Osmanlı İmparatorluğu Bir Çöküşün Yeni Tarihi, Çev. Belkıs Çorakçı Dişbudak, Bilgi Yayınları, İstanbul 1995.

Papacosma, S. Victor: “The Eastern Question Revisited: Grek-Turkish Relations in the Historical Context of Great Powers Policy Making”, The Cyprus Review, Sayı 10,1998, s. 77–89.

Poole, Stanley Lane: Lord Stratford Canning’in Türkiye Anıları, Çev. Can Yücel, Yurt Yayınları, Ankara 1988.

Potyemkim, Viladimir: Uluslararası İlişkiler Tarihi, Çev. Attila Tokatlı, I, May Yayınları, İstanbul 1977.

Ristelhueber, René: A History of the Balkan Peoples, New York 1971.

Schevill, Ferdinand: History of the Balkan Peninsula, New York 1950.

Sonyel, Salahi: Minorities and the Destruction of the Otoman Empire, TTK Ankara, 1993.

Svoronos, Nikos: Çağdaş Hellen Tarihine Bakış, Çev. Panayot Abacı, Belge Yayınları, İstanbul 1988.

Tuncer, Hüner: Metternich’in Osmanlı Politikası (1815–1848), Ümit Yayınları, Ankara 1996.

Zurcher, E. Jan: Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim, İstanbul 1996.