Bilime Adanmış Bir Yaşam: Efsane Tarihçi Halil İnalcık'ın Bir Söyleşide Önemsedikleri ve Hatırlattıkları

Bu yazıda Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin 75. Yılı dolayısı ile fakültenin önde gelen bir üyesi olan Halil İnalcık ile yapılan söyleşi üzerinden değerlendirmelere yer verilecektir. Söyleşide yer verilen yorumlar, değerlendirmeler üzerinden ulusal, okul ve bilim insanı kimliği inşası "kimliklenme-kimlik edinme" süreci ile zaman ve mekân ilişkilendirilmeye çalışılacaktır. Diğer bir deyişle yazı kişisel tarih ile toplumsal tarihin buluşturulması açısından bir "bellek" çalışması özelliği taşımakta ve belli dönemlerde yaşanan süreçlerin o süreci deneyimleyenlerce nasıl algılandığının önemli olduğu ve bu algılamanın tüm mekânlarda benzer olamayacağını bize hatırlatmaktadır. Bu yazıda 1) Önde gelen bir tarihçi olan İnalcık'ın bilim insanı kimliğinin oluşmasında dönemin önemli kurumlarından biri olan DTCF'nin etkisinin ne olduğu ve 2) benimsediği tarih anlayışının deneyimlerini anlamlandırmaya nasıl yansıdığı gösterilmeye çalışılmaktadır.

A Life Dedicated to Science: The Issues Underlined and Reminded by the Legendary Historian Halil İnalcık in an Interview

In this article, there will be evaluations from an interview with Halil İnalcık, a leading member of Language and History-Geography Faculty, because of the 75th anniversary of the faculty's establishment. The comments and evaluations in the interview will be used to relate national, organizational and scientist "identification-identification construction" processes to space and time. In other words, the article will be evaluated as a "memory" study in terms of bringing together the personal history and social history in certain periods. It also reminds us the importance of how the occurrences in certain periods are perceived by the persons experiencing, and how it this perception is not similar in all places. This article tries to show, 1) What is the importance of the Faculty of Language and History-Geography as one of the most important institutions of the early period of Turkish Republic, in the identity construction of leading historicist Halil İnalcık and; 2) how his perspective of history reflected in evaluating his own individual experiences.

___

ANDERSON, Benedict, Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, İstanbul: Metis Yayınları, Çev. İskender Savaşır (1993/1991).

ASLANTAŞ, Selim, Halil İnalcık Web Sitesi Özgeçmiş/CV http://www.inalcik.com/indexTR/halil_inalcik_ozgecmis.asp Erişim tarihi: 1.9.2016.

DANACIOĞLU, Esra, Geçmişin İzleri: Yanıbaşımızdaki Tarih İçin Bir Kılavuz. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. (2001).

ÇAKIR, Coşkun, " 'Devletin Tarihinden Toplumun Tarihine' Yeni Bir Tarih Paradigması ve Ömer Lütfi Barkan, ", Doğu Batı Türk Düşünce Serüveni Akademidekiler, yıl 3, sayı 12, 2000, s. 35-63.

ERBAŞ, Hayriye. "Üniversite-Toplum İlişkileri Bağlamında DTCF ve Sosyoloji", Cumhuriyet ve Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Uluslararası Sempozyumu (DTCF, Ankara, 2008, 14-16 Mayıs), 2008, s. 191-207.

ERBAŞ, Hayriye, Bir Cumhuriyet Çınarı: Sözlü Tanıklıklarla DTCF'de 75 Yıl, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, (Yayında).

HABERMAS, Jurgen, "Modernlik: Tamamlanmamış Bir Proje", içinde Postmodernizm: Jameson, Lyotard, Habermas, Zekâ, der. Necmi Zekâ, çev. Gülengül Naliş ve diğerleri, Kıyı Yayınları, İstanbul 1994, s. 31-44.

HALBWACHS, Maurice, On Collective Memory, Lewis A. Coser'ın çevirisi ve Bir Giriş yazısı ile, University of Chicago Press, Chicago, IL, 1992/1950.

NEYZİ, Leyla (Der.) Nasıl Hatırlıyoruz?: Türkiye'de Bellek Çalışmaları, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları İstanbul, (2009).

NORA, Pierre,, Hafıza Mekânları, Çev. Mehmet Emin Özcan, Dost Kitabevi, Ankara, 2006.

OLICK, Jeffrey K., "'Collective Memory': A Memoir and Prospect", Memory Studies, 1, 2008, s. 23-29.

ÖZTÜRK, Serdar, "Türkiye'de Sözlü Tarihten İletişim Araştırmalarında Yararlanma Üzerine Notlar", Millî Folklor, 2010, Yıl, 22, Sayı, 87, 2010, s. 13-26.

ÖZTÜRKMEN, Arzu. "Sözlü Tarih ve Bir Disiplinin Cazibesi", Toplum ve Bilim, Sayı, 91, 2002, s. 115-121.

THOMPSON, Paul. "The Voice of the Past: Oral History", içinde The Oral History Reader. İçinde Robert Perks ve Alistair Thomson. Routledge, London, 2003, s. 21- 28.

TOPRAK, Zafer, Darwin'den Dersim'e Cumhuriyet ve Antropoloji, Doğan Kitap, İstanbul, 2012.

TOURAINE, Alain. Modernliğin Eleştirisi, Çev. Hülya Tufan, Yapı Kredi Yayınları İstanbul 2002.

WALLERSTEIN, Immanuel "Ulusal ve Evrensel", içinde Kültür, Küreselleşme ve Dünya Sistemi. der. Anthony D. King. Çev. Gülcan Seçkin, Ümit Hüsrev Yolsal, Bilim ve Sanat Yayını, Ankara 1998.

YAPICI, Merve İrem, "Annales Okulu'nun Siyasi Tarih Disiplinine Etkileri: Türkiye Örneği", Alternatif Politika, Cilt 7, Sayı 1, 2015, s. 87-117.