SULTAN II. ABDÜLHAMİD’İN AİLE ALBÜMÜNDE BULUNAN ERKEK ÇOCUKLARIN KIYAFETLERİNİN İNCELENMESİ

Fotoğraf, farklı toplumların sahip olduğu ancak zamanla yiten değerlerin yaşamasını sağlayan bir belgedir ve bir yandan geçmişi sorgularken bir yandan da gelecek kuşaklara geçmişin izlerini aktarmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nda fotoğrafçılık, 1876 yılından 1909 yılına kadar üç kıtada hükümranlık kuran Sultan II. Abdülhamid’in döneminde altın çağını yaşamıştır. Sultan II. Abdülhamid, fotoğrafçılar için önemli bir işveren olmuş, fotoğrafın saray dışında da kullanılmasını sağlamış ve Osmanlı İmparatorluğu kültürünü tanıtmak için fotoğraf albümleri hazırlatmıştır. Bu albümlerden biri de kendi ailesi ile ilgili olandır ve bu albümde Sultan II. Abdülhamid’in, Sultan Abdülaziz’in ve Sultan Abdülmecid’in ailesi ile ilgili bilgiler ve hanedana mensup kişilerin fotoğrafları yer almıştır. Çalışmada amaç, Sultan II. Abdülhamid’in aile albümünde bulunan erkek çocuk kıyafetlerini inceleyerek çocuk kıyafet özelliklerini belirlemek ve dönemin çocuk giyim kültürünün belirlenmesini sağlamaktır. Bu amaçla İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi (NEK) ile İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA) arşivinde bulunan erkek çocuğu sultanların yer aldığı fotoğraflar, bu çalışmada materyal olarak kullanılmış ve fotoğraflarda yer alan 32 çocuğunun kıyafeti genel olarak incelenmiştir. Çalışmanın Osmanlı çocuk giyim kültürü alanına katkı yapması ve diğer araştırmacıların ulaşabileceği bir kaynak oluşturması bakımından önemli olduğu düşünülmektedir. Çalışma sonunda, albümdeki erkek çocuk kıyafetlerinde askerî üniforma olan ceket-pantolon ve setre-pantolonun daha çok tercih edildiği görülmektedir. Albümdeki erkek çocukların aksesuar olarak fesi daha çok tercih ettiği ve fes dışında körüklü çizme, potin, kılıç ve eldiveni de kullandığı görülmektedir.

Research On Dresses of the Boys in Famıly Album of Sultan Abdulhamıd II

Photography is a document that allows different societies to have their own, but to live the values that are lost over time and transfers the traces of the past to the future generations while it questions the past. The photography lived its golden age during the reign of Sultan Abdülhamid II, ruled in three continents between the years 1876 and 1909. Sultan Abdülhamid II was an employer of so many photographers and enabled to be used the photography not only inside the palace but also outside it and had albums prepared to introduce the culture of Ottoman Empire. One of these albums belongs to Sultan Abdulhamid II and his family and there are photographs of people of dynastic and some information about the families of Sultan Abdülhamid II, Sultan Abdülaziz and Sultan Abdülmecid in this album. This study aims to determine the characteristics of boys’ clothes and boys’ clothing culture in that period by examining boys’ clothes in album of Sultan Abdulhaimd II. For this purpose, the photographs of boys of Sultans in the library of the İstanbul University. Rare Books and IRCICA library have been used as material and clothes of 32 children in the photographs have been examined in general. It is believed that the work is important for contributing to the Ottoman children’s clothing culture and creating a resource that other researchers can reach. At the end of the study, it is seen that boys’ clothes in the album are more preferred to military uniforms-jackets-trousers and setre-trousers. It is also seen that the boys in the album use fez as an accessory and they also use gnarled boots, pots, swords and glowes besides fez.

PDF

___

Apak, Melek Sevüktekin, Gündüz, Filiz Onat ve Öztürk, Fatma Eray Osmanlı Dönemi Kadın Giyimleri, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara 1997.
Azakoğlu, Nevin, Tarihi Eserlerin Fotoğraflanması (Erken Fotoğrafçılık Dönemi: 1839-1899), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul 2006.
Barthes, Roland, “Camera Lucida Fotoğraf Üzerine Düşünceler”, Çeviren: Reha Akçakaya, Altıkırkbeş Basın Yayınevi, İstanbul 1992.
Çizgen, Gültekin, “Abdülhamid ve Fotoğraf”, Sultan II. Abdülhamid’in Aile Albümü, Editör: Hakan Yılmaz, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları, İstanbul 2009.
Gavin, Carney, Imperial Self Portrait: The Ottaman Empire As Revealed In The Sultan Abdulhamid II’s Photographic Albums. Harvard University Office of the University Publisher, Washington 1988.
Gürsoy, Tahir, Dünden Bugüne Giyim Kültürü ve Moda, Omaş Yayınevi, İstanbul 2004.
Hannavy, John, Encyclopedia Of Nineteenth-Century Photograpy, Routledge Publisher, London 2008.
IRCICA, İslam Tarih, Sanat https://www.ircica.org/. ve Kültür Araştırma Merkezi Fotoğraf Arşivi,
Koca, Emine, “18. ve 19. Yüzyıl Osmanlı Erkek Modası”, Türk-İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, Sayı 7, 2009.
Koçu, Reşat Ekrem, Türk Giyim Kuşam ve Süslenme Sözlüğü, Sümerbank Kültür Yayınları, İstanbul 1969. Martin, Guillaume, “İstanbul’a Seyahat”, Çeviren: İsmail Yergüz, İstiklal Yayınevi, İstanbul 2007.
NEK, Nadir Eserler Kütüphanesi Fotoğraf Arşivi, nadirkur@edu.tr.
Osmanoğlu, Osman Selahaddin, Bir Şehzadenin Hatıratı Şehzade Ali Vasıb Efendi, KYK Yayınları, İstanbul 2003.
Schick, Leslie Meral, “The Place Of Dressin Pre-Modern Costume Albums”, Ottoman Costumes From Textile To İdentity, Editör: Suraiya Faroqhi ve Christoph Neumann, Eren Yayınevi, İstanbul 2004.
Şehsuvaroğlu, Haluk, Çocuk Elbiseleri Sergisi, Kısmet Yayınevi, İstanbul 1961.
Türkoğlu, Sabahattin, “Osmanlı Sarayında Çocuk”, 1.Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi, Ankara 6-8 Kasım 1996.
Woodward, Michelle, “Between Orientalist Olichés And Images Of Modernization”, History Of Photograpy, Volume 27, Number 4, 2003.
Yerasimos, Marianna, 16-19. Yüzyıl Gravür ve Suluboyalarında Osmanlı Çocuk Figürleri, Toplumsal Tarihte Çocuk Sempozyumu, İstanbul 23-24 Nisan 1993.