ROL STRES KAYNAKLARI VE İŞ TATMİNİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE AMİRİN ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİNİN ETKİSİ

İş Stresi, organizasyonların işleyişine olan negatif etkileri nedeniyle bilimsel araştırmalarda defalarca konu edilmiş bir konudur ( Beehr & Newman, 1978; Bhagat, 1994; Cooper et. al.,2001). Yapılan araştırmalar, rol çatışması ve rol belirsizliği ile iş tatmini arasında olumsuz bir ilişki olduğunu göstermiştir (Fisher & Gitelson, 1983; Jackson & Schuler, 1985). Amirin sosyal destek verdiğinin algılanması durumunda bu ilişkinin zayıflayabileceği görülmüştür (Cummings, 1990; Orpen, 1982; Muchinsky, 1997; Jex, 1998 ). Bu araştırmada Türkiye’nin kültürel özellikleri de gözönünde bulundurularak, rol çatışması ve rol belirsizliği ile iş tatmini arasındaki ilişki araştırılmış, bu ilişkide amirin algılanan sosyal desteğinin etkisine bakılmıştır. İş tatmininin özerklik boyutu ile rol belirsizliği arasında olumlu bir ilişki olduğu, ayrıca iş ve insan kaynaklı rol çatışması ile yönetim kaynaklı iş tatmini arasında olumsuz bir ilişki olduğu görülmüştür. Amirin sosyal desteğinin dostluk boyutunun; iş tatmininin çalışma koşulları boyutu ile rol çatışmasının işle ilgili boyutu arasındaki ilişkiyi manidar bir şekilde etkilediği gözlemlenmiştir

“Rol Stres Kaynakları ve İş Tatmini Arasındaki İlişkide Amirin Algılanan Sosyal Desteğinin Etkisi”

Keywords:

-,

___

  • Agho, Augustine., Charles Mueller & James Price. "Determinants of employee job satisfaction: an empirical test of a causal model", Human Relations. 46, 1993, 1007-27.
  • Ayman,Roya.& Martin Chemers, ‘‘Relationship of supervisory behavior ratings to work group effectiveness and subordinate satisfaction among Iranian managers’’, Journal of Applied Psychology. 68:2, May 1983, 338-431
  • Beehr Terry, Psychological stress in the workplace. London: Routledge, 1995.
  • Beehr Terry & John Newman . ‘‘Job Stress, Employee Health and Effectiveness.: A Facet Analysis Model and Literature Review’’, Personnel Psychology. 31, 1978, 665.
  • Berry Lilly, Psychology at Work. San Francisco: McGraw Hill, 1997.
  • Bhagat Rabi, Organizational Stress and Coping in Seven National Contexts: A cross cultural Investigation. Job Stress in Changing Work Force.Washington DC:APA,1994.
  • Bond Micheal & Kwang Hwang. ‘‘The social psychology of the Chinese people.’’,in: Micheal Bond (Ed.) ,The psychology of the Chinese people. Hong Kong: Oxford University Press,1986, ss.213-266.
  • Caplan, Robert et al., Job demands and worker health: Main effects and of occupational differences. Washington, DC:U.S. Government Printing Office,1975.
  • Ceylan Adnan & Hüseyin Ulutürk . ‘‘Rol Belirsizliği, Rol Çatışması, İş Tatmini ve Performans arasındaki İlişkiler ’’,Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı Doğuş Üniversitesi Dergisi. 7 :1, 2006, 48-58.
  • Cohen, Sheldon, & Thomas Wills. ‘‘ Stress, social support, and the buffering hypothesis’’, Psychological Bulletin. 98, September 1985, 310-357.
  • Cooper Cary, Philip Dewe & Micheal P. Driscoll, Organizational Stress: A review and critigue of theory, research and applications, Thousand Oaks, CA: Sage Publications, 2001
  • Cummins Robert C. ‘‘Job Stress and the Buffering Effect of Supervisory Support’’, Group & Organization Management, 15: 1, 1990, 92-104.
  • Edwards Jeffrey R.‘‘ A Cybernetic Theory of Stress, Coping, and Well-Being inOrganizations’’, Academy of Management Journal.17:2 ,1992, 238–74.
  • Ekinci Hasan & Süleyman Ekici . ‘‘ İşletmelerde örgütsel stress yönetimi stratejisi olarak sosyal desteğin rolüne ilişkin görgül bir çalışma’’, CumhuriyetÜniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 27:1, Mayıs 2003,99-120.
  • Farris,George.H.,& Anthony D. Butterfield. ‘‘ Control theory in Brazilian organizations’’. Administrative Science Quarterly, 17, 1972, 574-585.
  • Fisher, Cynthia & Richard Gitelson. ‘‘A meta-analysis of role conflict and ambiguity’’, Journal of Applied Psychology, 68:2, May 1983, 320-333.
  • Fisher, Richard T. ‘‘Role Stress, Type A behavior pattern,and external auditor job satisfaction and performance’’, Behavioral Research in Accounting,13, 2001, 43.
  • Gore Susan, Perspectives on social support and research on stress moderating processes. New York. Hartworth.1987
  • Grandey A.A. ‘‘The effects of emotional labor: Employee attitudes, stress and performance ’’, Unpublished Doctoral Dissertation. Colarado State University. Greenhaus, Jeffrey & Saroj Parasuraman. “Work-Family Conflict, Social Support, and Well- Being”, in: Davidson, Marilyn. and Ronald Burke, (Eds), Women in Management: Current Research Issues. London, 1994. ss. 213-229.
  • Hamner, Clay W. & Henry Tosi, (1974). ‘‘Relationship of role conflict and role ambiguity to job involvement measures’’, Journal of Applied Psychology. 59:4, 1974, 497-499.
  • Hofstede, Geert, Culture’s Consequences: International Differences in Work-Related Values, Sage: Newbury Park, CA, 1980.
  • House , James.Work stress and social support , Reading M.A.Addison Wesley, 1981
  • House, Robert & John Rizzo, ‘‘Role conflict and role ambiguity as critical variables in a model of behavior’’, Organizational Behavior and Human Performance, 7:3, April 1972, 467-505.
  • Jackson, Susan E. & Randall.S Schuler, ‘‘A meta analysis and conceptual critique of research on role ambiguity and role conflict in work settings’’, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 36:1, August 1985, 16-78.
  • Jex, Steve.M, Stress and Job Performance. US.Sage Publications,1998.
  • Kahn, Robert, Donald Wolfe, Robert Quinn, Jack Snoeck. & Robert Rosenthal, R., (1964),
  • Organizational Stress: Studies in Conflict and Ambiguity. New York: John Wiley, 1964.
  • Luthans, Fred, Organizational Behavior, Sixth Edition, New York: McGraw-Hill. İnc,1992.
  • Muchinsky, Paul , Psychology Applied to Work. California. International Thomson Publishing, Orpen Christopher. ‘‘The effect on social support on reactions to role ambiguity and role conflict : A study among clerks in South Africa’’, Journal of Cross- Cultural Psychology.13:3, 1982, 375
  • Özdevecioğlu, Mahmut. ‘‘Sosyal destek ve yaşam tatmininin mesleki stress üzerindeki etkileri: Kayseri’de faaliyet gösteren işletme sahipleri ile bir araştırma’’, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 22:.1, 2004,. 209-233
  • Rizzo, John., Robert House, & Sidney Lirtzman . ‘‘Role conflict and ambiguity in complex organizations’’, Administrative Science Quarterly. 15,1970, 150-163.
  • Odom, Randall v.d. “Organizational culture, commitment, satisfaction and cohesion”, Public Productivity and Management Review. 14: 2, 1990, 157-168.
  • Scandura, Terri A. & Ekin E.Pellegrini. ‘‘Leader–member exchange (LMX),paternalism,and delegation in the Turkish business culture:An empirical investigation’’, Journal of International Business Studies 37, February 2006, 264–279.
  • Shumaker, Sally. & Arlene Brownell. “Toward on Theory of Social Support”, Journal of Social Issues. 40:4, 1984, 13–36.
  • Sinha, Jai.B.P, The nurturant task manager: A model of the effective executive. Atlantic: Highlands:Humanities Press, 1981.
  • Smith, Peter B.& Mark F. Peterson, Leadership, organizations and culture. Beverly Hills, CA: Sage,1988
  • Tuten Tracy & Presha Neidermeyer. ‘‘Performance, Satisfaction and Turnover in Call Centers the Effects of Stress and Optimism”, Journal of Business Research, Vol:57, January 2004, ss. 26-34
  • Wallston, Strudler & Steven Alagna. “Social Support and Physical Healh”. Health Psychology. 2, , 367–391. Weiss, David J. et al., Manual for Minnesota Satisfaction Questionnaire. University of Minnesota, Whyte,William .F.,& Lawrence K.Williams., Supervisory Leadership: An international comparision.,NY: Cornell University,Ithaca, 1963.
  • Yıldırım, İbrahim. “Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Geliştirilmesi, Güvenirliği ve Geçerliği”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,13, 1997, 81–87.
Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1309-8039
  • Başlangıç: 2009
  • Yayıncı: Sosyal Bilimler Araştırmaları Derneği
Sayıdaki Diğer Makaleler

REKLAMCILIK SEKTÖRÜNDE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN KULLANILMASINA YÖNELİK BİR ÇALIŞMA

İ. Murat ÖZULU, Engin TOMBUŞ

“İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından İşkoliklik ve Algılanan Stres İlişkisinde Kontrol Odağının Rolü”

Füsun AKDAĞ, Müberra YÜKSEL

ENTELEKTÜEL SERMAYE UNSURLARININ İŞLETMELERE SAĞLADIĞI KATKILAR

Lütfiye ÖZDEMİR, Onur BALKAN

ÖRGÜTSEL GÜVEN VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ÜZERİNE BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Feyza TAŞKIN, Roşan DİLEK

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİN İŞLETME BÖLÜMÜNÜ SEÇMELERİNDE ETKİLİ OLAN ÖNCELİKLİ FAKTÖRLERİN ANALİTİK HİYERARŞİ PROSESİ METODU İLE ANALİZİ: BOZOK ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİNDE BİR UYGULAMA

Mehmet KARA, Yağmur KARACA

KADIN YÖNETİCİLER VE CAM TAVAN SENDROMU ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Rozi MIZRAHI, Hakan ARACI

SORBON’DAN BOLONYA’YA, BERLİN’DEN BERGEN’E: AVRUPA’DA YÜKSEK ÖĞRETİM SİSTEMLERİNİN HARMONİZASYONU VE YENİDEN YAPILANDIRILMASINA YÖNELİK REFORM ÇALIŞMALARI

Coşkun Can AKTAN

“Güç Mesafesi ve Cinsel Taciz Davranışları Arasındaki İlişkinin Yönünü Belirlemeye Yönelik Görgül Bir Çalışma”

Emine Başak Yücel& Emrah KOPARAN

BİR AİLE ŞİRKETİNİN KURUMSALLAŞMASI: YENİDEN YAPILANDIRMA VE VARİSLERİN YÖNETİME HAZIRLANMASI SÜRECİ

İmran ASLAN, Orhan ÇINAR

ROL STRES KAYNAKLARI VE İŞ TATMİNİ ARASINDAKİ İLİŞKİDE AMİRİN ALGILANAN SOSYAL DESTEĞİNİN ETKİSİ

İlge KURT