VLADİMİR PETROVİÇ DAVIDOV’UN SEYAHAT NOTLARINA GÖRE 1835’DE İSTANBUL

İstanbul Ruslar için tarihin hemen her döneminde ilgi odağı olmuştur. Bu ilginin tarihi süreç içerisinde dini, siyasi, kültürel birçok sebebi bulunmaktadır. XIX. asra gelindiğinde Rus seçkinleri arasında bilimsel ve turistik amaçlarla İstanbul’a yapılan seyahatlerde büyük bir artış yaşandığı görülür. Tarihi-kültürel mekânları görmek, tarihi eserleri kayıt altına almak, Doğu medeniyetini tanımak, Osmanlı devlet ve toplum hayatını gözlemlemek, değişimi ve yenileşme çabalarını yerinde izlemek üzere İstanbul’a yapılan seyahatler birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan bu kente dair zengin bir Rus literatürünün ortaya çıkmasını sağlamıştır. Kişisel gözlem ve değerlendirmelere dayalı bu eserlerin çoğu doğal olarak önyargılı, eleştirel, abartılı, siyasi ve dini taassubu belirgin olmakla birlikte ötekinin duygu ve düşüncesini, bakış açısını göstermesi bakımından önemlidir. Bu çalışmada 1835’de İstanbul’a gelen Vladimir Petroviç Davıdov’un İstanbul anlatımları, seyahat günlüğünden alıntılarla değerlendirilmiştir.

___

  • AK, Gökhan, “Osmanlı-Türk Denizcilik Tarihi’nde Reform Çabaları ve ‘Müşavir Paşa’ Adolphus Slade”, Amme İdaresi Dergisi, c.49, S.4, Aralık 2016, s.117-140. AKALIN, Ayşe Gül, “Eskiçağda Grek Kadınının Toplumsal Yaşantısı”, Ankara Üniversitesi DTCF Tarih Araştırmaları Dergisi, 33, s.17-47. ALTUNBAY, Müzeyyen, “16. ve 19. Yüzyılları Arasındaki Yabancı Seyahatnamelerde Osmanlı Devleti’ndeki Kadın Algısı”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8/41, Aralık 2015, s.53-63.BADEM, Candan, “Amiral Adolphus Slade’in Osmanlı Donanmasındaki Hizmetleri ve Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Gözlemleri, Türkiyat Mecmuası, c.21/Bahar 2011, s.115-140. BATUR, Afife, “Beyazıt Yangın Kulesi”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c.2, 1994, s.190. BAYSAL, Alev, “Batılılar Gözüyle Harem: Gerçek ve Fantezi”, Turkish Studies, 4/1-I, Winter 2009, s.591-603.BEYDİLLİ, Kemal, “D’ohsson, Ignatius Mouradgea”, İslam Ansiklopedisi, c.9, İstanbul 1994, s.496-497. DAVIDOV, Vladimir, Putevıya Zapiski Vedennıya Vo Vremya Prebıvanıya Na İoniçeskih Ostrovah, v Gretzii, Maloy Azii i Turtzii v 1835 Godu, II, Sanktpeterburg 1840. DEMİR, Nurmelek, “Osman Bey (Frederick Millingen)’e göre XIX. Yüzyılda Türk Kadınının Toplumsal Konumu”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 46, 1 (2006), s.44.Esir Bir Rus Diplomatın Gözünden İstanbul. Pavel Artemyeviç Levaşov’un Hatıraları (1763-1771), Haz. Aleksey Vigasin, Çev. İlyas Kemaloğlu-Eduard Khusainov, Yeditepe, İstanbul 2012.EYİCE, Semavi, “Tekfur Sarayı”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c.7, İstanbul 1994, s.233-235.İLDEM, Arzu Etensel, “Bir Yazın Türü Olarak Doğu Seyahatnameleri”, Littera Edebiyat Yazıları, c.21, Aralık 2007, s.1-11.İPŞİRLİ, Mehmet, “Cuma Selamlığı”, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı, c.8, 1993, s.90-92.KOPTEV, A., Vospominanıe o Poezdke v Konstantinopol, Kair i Ierusalim v 1887 Godu, S. Peterburg 1888.ORTAYLI, İlber, Mekanlar ve Olaylarıyla Topkapı Sarayı, İstanbul 2007.SAKAOĞLU, Necdet, “Esir Ticareti”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c.3, İstanbul 1994, s.200-202.------------- “Atmeydanı”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c.1, İstanbul 1993, s.414-418.------------- “Etmeydanı”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c.3, İstanbul 1994, s.224.SLADE, Sir Adolphe, Müşavir Paşa’nın Kırım Harbi Anıları, Haz. Candan Badem, İş Kültür Yayınları, 2012.ÜNAL, Fatih, “Rusların Hatıralarına Göre XIII-XIX. Asırlarda Büyükdere”, Türk Tarihine Dair Yazılar-II, Prof. Dr. Eşref Buharalı’ya Armağan, Gece Kitaplığı, Ankara 2017, s.543-569.VSEVOLOJSKİ, N. S, Puteşestvie Çrez Yujnuyu Rossiyu, Krım i Odessu, v Konstantinopol, Maluyu Aziyu, Severnuyu Afriku, Maltu, Sitsiliyu, İtaliyu, Yujnuyu Frantsiyu i Parij v 1836 i 1837 Godah, Moskva 1839. “Yedikule Semti”, İstanbul’un Kitabı Fatih, c.I, İstanbul 2011, s.266-285.YILMAZ, Hayri Fehmi, “Yedikule Hisarı ve Zindanı”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c.1, İstanbul 1993, s.460-462.