Siyasal Pazarlama Anlayışı Çerçevesinde Adayın ve Aday Belirleme Sürecinin Seçmenin Oy Verme Kararındaki Etkisi

ÖzetSiyasal pazarlama anlayışının hem seçmenler hem de seçmenlerin oylarına talip olan adaylar ve/veya siyasi partiler için önemli olduğu bilinmektedir. Seçmenle kurulacak iletişim sırasında gerek adayın özellikleri gerekse de aday belirleme süreci seçmenlerin oy verme davranışlarında etkilidir. Bu araştırma ile aday özelliklerinin ve aday belirleme sürecinin seçmenlerin oy verme davranışlarına olan etkisinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda araştırmada kullanılan veriler Antalya il merkezinde Kepez, Konyaaltı ve Muratpaşa ilçelerinde yüz yüze anket yöntemiyle toplanmıştır. Elde edilen anketlerden 1066 tane kullanılabilir veriye ulaşılmıştır. Bu verilerden ulaşılan bulgularda, aday özeliklerinin alt boyutlarına ulaşılmak istenmiş ve uygulanan açıklayıcı faktör analizi sonucunda aday özelliklerinin, Demografik Özellikler, Dürüstlük ve Eğitim, İdeoloji ve Tutarlılık, Davranışsal Özellikler olarak isimlendirilen alt boyutları elde edilmiştir. Aday özelliklerinin alt boyutlarının ve aday belirleme süreciyle ilgili ifadelerin katılımcıların cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve gelir düzeylerinden etkilenip etkilenmedikleri ya da bu demografik değişkenlerde anlamlı farklılıkların olup olmadığı ortaya koyulması için One Way Anova testi uygulanmıştır. İlgili testler neticesinde söz konusu etkiler ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca söz konusu bulguların teori ve uygulama açısından kısıtları belirtilip bundan sonra gelecek araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Siyasal Pazarlama, Aday Belirleme Süreci, Aday, Seçmen Davranışları  AbstractThe understanding of political marketing is considered to bear importance both for the electorate and for the candidates and/or political parties seeking for the voting of the electorate. The characteristics of the candidates and the nomination process during the communication with the electorate are collectively decisive at their voting behaviors. This study aims at uncovering the impact of the candidates’ features and nomination process onto the voting behaviors of the electorate. Accordingly, the data evaluated in this study has been gathered with the method of face-to-face survey in the districts Kepez, Konyaaltı and Muratpaşa of Antalya. Out of these surveys 1066 utilizable data has been obtained. It is sought to reach to the sub-dimensions of candidates’ features based on the findings of this data. Thus, such the sub-dimensions of the candidates’ features titled as Demographic Characteristics, Honesty and Education, Ideology and Consistency, Behavioral Characteristics have been attained as a result of explanatory factor analysis. OneWay Anove test has been implemented in order to reveal whether the sub-dimensions of candidates’ features and the expressions related with nomination process are affected from such factors as gender, age, education and income and whether there is any significant discrepancy in these demographic variables. The impacts have been presented as the result of the related tests. Moreover, some suggestions have been made for further research by stressing the limits of these findings in theoretical and practical terms.                 Key Words: Political Marketing, Nomination Process, Candidate, Voters’ Behaviors  

___

  • KaynakçaATTİLA, Nilüfer (1997). Politika Pazarlaması, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa.AYDIN, Esra (2011). Yerel Seçimlerde Seçmenlerin Oy Verme Kararlarında Etkili Olan Siyasal Faktörlere İlişkin Bir Araştırma: Ankara Örneği, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler Ve Tanıtım Ana Bilim Dalı, Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara BALTACI, Cemal; EKE, Erdal (2012). Siyasal Propaganda Araçlarının Seçmen Davranışı Üzerindeki Etkisi: Isparta Örnek Olayı, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, s.115-126.BOINEY, John; PALETZ, David (1991). “In Search of the Model: Political Science Versus Political Advertising on Voter Decision Making”, TV Political Advertising: Psychological Porcessedt: Franc Biacco, Routledge, New York.BONGRAND, Michel. (1992). Politikada Pazarlama. (Çev. Fatos Ersoy) İletişim Yayınevi, İstanbul.BOYRAZ, Elif (2012). Stratejik Siyaset Pazarlaması ve Siyaset Pazarının Bölümlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma, TC. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı, Yayınlanmış Doktora Tezi, Kayseri.BOYRAZ, Elif; ERDEM, Orhan (2015). Siyaset Pazarında Bölümlendirme Üzerine Keşifsel Bir Araştırma, Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Cilt: 22, Sayı:1, ss. 61-81. CANÖZ, Kadir (2010). Seçmen Tercihinde Aday İmajının Rolü: 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri Öncesinde Konya Seçmeni Üzerine Bir Araştırma, Selçuk İletişim Dergisi, 6, 2, s. 95-117. ÇAĞLAR, Nedret; GELİR, Yasemin (2014). Yerel Seçimlerde Aday İmajı: 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Öncesinde Isparta Seçmeni Üzerine Bir Araştırma, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 16, Sayı:2, s. 27-50, doi: 10.5578/JSS.8024 .ÇAKIR, Hamza; BİÇER, Ahmet (2015). Türkiye Yerel Seçimlerinde Seçmen Tercihlerini Etkileyen Kriterler: 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Kayseri Örneği, Erciyes İletişim Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, ss.98-112. GİRİŞKEN, Yener (2010). Türkiye’de Siyasi Partilerin ve Liderlerinin Marka Kişiliği ile Seçmen Oy Tercihi Arasındaki İlişki Üzerine Bir Pilot Araştırma, TC. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı Pazarlama Bilim Dalı, Yayınlanmış Doktora Tezi, İstanbul.GREWAL, Dhruv; MONROE, Kent B; KRİSHNAN, R. (1998) The Effects of Price-Comparison Advertising on Buyers' Perceptions of Acquisition Value, Transaction Value, and Behavioral Intentions, Journal of Marketing, Vol. 62, No. 2 (Apr., 1998), pp. 46-59GREWAL, Dhruv; BAKER, Julie; LEVY, Michael; VOSS, Glenn B. (2003) The Effects of Wait Expectations and Store Atmosphere Evaluations on Patronage İntentions in Service-İntensive Retail Stores, Journal of Retailing, Vol.79, pp.259–268GÜLLÜPUNAR, Hasan; DİKER, Ersin; ASLAN S., Emre (2013). Oy Verme Yaklaşımları Bağlamında Aday Merkezli Seçmen Tercihi Üzerine Deneysel Bir Araştırma, Akademik Bakış Dergisi,Sayı: 35, Ss.1-21.İSLAMOĞLU, A. Hamdi (2002). Siyaset Pazarlaması, Beta Yayınları, İstanbulKATZ S. Richard (2001). The Problem of CandidateSelectionandModels of PartyDemocracy, PartyPolitics, Volume:7 Issue:3, pp. 277-296. KAYIŞ, Aliye (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Editör: Şeref Kalaycı, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.KOTLER, Philip (1972). Generic Concept of Marketing, Journal of Marketing, Vol. 36, No. 2, pp. 46-54.KÖROĞLU, Yunus, Emre (2017). Yerel Seçimlerde Seçmenlerin Oy Verme Davranışlarını Etkileyen Faktörlere İlişkin Bir Uygulama: Trabzon Büyükşehir Belediyesi Örneği, Avrasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yönetim Bilimleri Anabilim Dalı, Yönetim Bilimleri Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.HAIR, F Joseph; ANDERSON, E. Rolp; TATHAM, L. Ronald;, BLACK, William.(1998). Multivariate Data Analysis, Prentice Hall, New York.MALHOTRA, Naresh K. (2010). Marketing Research An Applied Orientation (Sixth Edition), Pearson, New Jersey. MCCONKEY Corwin, William (1994). VoterChoice: A Theory and Strategic Planning SystemForAppliedPoliticalCampaignResearch andCommunicatıon, The Florida StateUniversity College Of Communication, PhdThesis, AnnArbor, Proquest/Umi Publishing, UmiNumber: 9424765NAKİP, Mahir (2003). Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar, Seçkin Yayıncılık, Ankara.NEWMAN, I. Bruce (1999). The Mass Marketing of the Politics. Democracy in an Age of Manufactured Images, Sage Publications, Inc., Beverly Hills, California.NUNNALLY, Jum, C (1978). Psychometric Theory, McGraw-Hill Book Company,New York. SHARMA, Avraham (1973). Candidate Image AndVoterPreference: A TheoryAnd Experiment, Northwestern University, Business Administration, PhdThesis, AnnArbor, MichiganRAVİD, Ruth (2011) Pratical Statistics (Fourth Edition), Rowman & Littlefield Publishers, Maryland.PARILTI, Nurettin; BAŞ, Mehmet (2002). Politik Pazarlama, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:6, S:2. POULIOT, Simon-Pierre. (2001). PoliticsandEmotionsMaking Sense of theEmotional Component in Political Communications, Graduate Program in Communications McGill University, Montreal, National Library of Canada Acquisitions and Bibliographic Services.ÖZCAN, Mert (2008). Kültürün Seçmen Davranışları Üzerine Etkisi (Ankara İli Sincan Ve Ümitköy İlçelerinde Yapılan Bir Uygulama, T.C. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.TAN, Ahmet (1999). Politik Pazarlama Uygulamaları ile İlgili Karşılaştırmalı Bir Çalışma, 4. Ulusal Pazarlama Kongresi Kitapçığı, 18-20 Kasım 1999, Hatay.YATES, E.,Heater (2016). ThePolitics of Emotions, CandidatesandChoices, , PalgraveMacmillan, New York.YILDIRIM, Mutlu (2014). Parti Aday Tercihlerinin Seçmen Davranışına Etkisi 2009 Yerel Seçimleri Uşak İli Örneği, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 17, s.15-38.