Cemal Süreya’nın “Üvercinka” Şiirinde Biçimsel Estetik Kaygı Ve Anlamsal Çok Boyutluluk

Çalışmada Cemal Süreya’nın “Üvercinka” şiirinde estetik kaygı ve anlamsal çok boyutluluk üzerinde durulacaktır. Biçimin önemini kavrayan ve bu doğrultuda şiirler yazan Süreya, sanatını toplumsal ve politik sorunlardan mahrum bırakmayarak çok boyutlu bir şair olduğunu kanıtlar. Bu anlamda incelenen şiiri, Süreya’nın şairliğinin prototiplerinden kabul etmek mümkündür. Dizelerin kurgulanışı, kelimelerin bir yapboz misali sökülüp yapılışı, kelime ve ses tekrarları şiirin ritmini sağlayan ögelerdir. Görünürde sadece maddi bir aşk anlatıyormuş hissi veren şiirin alt metninde yer alan toplumsal ve politik boyut, şairin bireyselliğini toplumcu yönüyle buluşturur. İnsanın tekdüze bir canlı olmadığını ve onun tüm yönleriyle şiirde yer alması gerektiğini savunan şair, “Üvercinka”da aynı anda birden çok duygu, konu ve anlama yer vererek şiirin çok boyutlu olmasını sağlar. Çalışmanın metodu olarak eklektik yöntem kapsamında içerik incelemesinde sanatçının bireysel özelliklerinden yola çıkılarak sanatçıya dönük eleştiri (biyografik eleştiri) kullanılmıştır. Şiirin toplumsal olay ya da olgularla bağlantısının ortaya konulabilmesi için topluma dönük eleştiriden yararlanılırken şiirin biçim incelemesinde esere dönük eleştiri tercih edilmiştir. 

Formal Aesthetic Anxiety and Semantic Multidimensionality in Cemal Süreya's "Üvercinka"

In the study, Cemal Süreya's "Üvercinka" poetry will be evaluated in the context of aesthetic anxiety and semantic multidimensionality. The poet who understands the importance of form and writes poetry in this direction, proves that he is a multi-dimensional poet, not depriving his art from social and political problems. The poetry studied in this sense can be seen asone of the prototypes of his poetryThe arrangement of the strings, the words are dismissed as a jigsaw, the repetition of words and voices are the elements of poetry rhythm. The social and political dimension in the sub-text of poetry, which seems to be telling only a material love, shows its semantic multidimensionality. The poet, who argues that man is not a monotheistic creature and that he should take part in poetry in all its aspects, creates multi-dimensional poetry by giving more emotion, subject and understanding at the same time in "Üvercinka". In this study within the scope of the eclectic method, as biographical criticism and collective criticism are used to reveal the link between poetry and social phenomena in content review,new criticism has been exploited in form review. 

___

  • Alper, Y. (2009). Psikodinamik Açıdan Cemal Süreya ve Şiiri. İstanbul: Özgür Yayınları.
  • Doğan, M. (1969). İkinci Yeni Antolojisi. Papirüs, sayı 41.
  • Doğan, M. (2007). Cemal Süreya’nın Şiiri (Yapı, Tema ve Anlatı). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Duruel, N. (2002). A’dan Z’ye Cemal Süreya. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Ergül, M. S. (2003). Cemal Süreya Şiirinde Bedenin Yazınsallaşması. Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.