Arzu Nesnesi Olarak Şiddet: Joker Filminin Psikanaliz Çerçevede Çözümlenmesi

Lacan, imgesel, simgesel ve gerçek süreçleri çerçevesinde Freud’un libido teorisini yeniden ele almıştır. Bu üç sürecin temeline de ayna evresini konumlandırmıştır. Lacan’ın ortaya koyduğu kavramlar, özne ve arzusu arasındaki ilişkiyi anlaşılır kılma gücüne sahiptir. İnsanı ve insanın toplumsal çerçevedeki davranışlarını anlama noktasında önemli ipuçları sunan Lacan’ın psikanaliz teorisi, Joker filmini araştırma nesnesi olarak benimseyen bu çalışma kapsamında da önemli bir rol üstlenmiştir. 2019 yılında gösterime giren Joker filmi, ana karakteri Arthur bağlamında özne ve arzu çerçevesinde derinlikli bir anlatıya sahiptir. Bu bağlamda bir özne olarak Arthur üzerinden Joker filmini ele alan bu çalışma; Lacan’ın imgesel, simgesel, gerçek ve arzu kavramları bağlamında anlatıyı çözümlemiştir. Gerçekleştirilen inceleme sonucunda, şiddeti arzu nesnesi olarak benimseyen Arthur’un; simgesel ve gerçek evrelerine tutunamama durumuna karşı bir meydan okumada bulunduğu ortaya koyulmuştur. Bu meydan okumayı, simgeselin taşıyıcısı olan baba figürüne ve onun aracılığıyla da düzeni sağlayan normlara karşı gerçekleştiren Arthur, özne olarak sağlıklı bir biçimde ilişki kuramadığı dış dünyaya, şiddet aracılığıyla buradayım demeye çalışmıştır. Sonuç olarak şiddetin öznesine dönüşen Arthur karakteri ile Joker filmi; simgesel ve gerçek evreleriyle uyumsuz bir öznenin yaşamını, Lacan’ın kavramlarına örnek oluşturan bir biçimde yansıtmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sinema, Psikanaliz, Lacan, Joker Filmi, Şiddet

Violence as Object of Desire: Analysis of The Joker Movie in the Framework of Psychoanalysis

Lacan reconsidered Freud's theory of libido within the framework of its imaginary, symbolic and real processes. He placed the mirror phase on the basis of these three processes. The concepts Lacan put forward have the power to make the relationship between subject and desire understandable. Lacan's psychoanalytic theory, which provides important clues for understanding human and human behavior in the social framework, has also played an important role for this study, which adopts the movie Joker as a research object. The Joker movie, which was released in 2019, has a deep narrative within the framework of subject and desire in the context of its main character Arthur. In this context, this study that deals with the movie Joker through Arthur as a subject; analyzing the narrative in the context of Lacan's concepts of imagery, symbolic, truth and desire. As a result of the examination It has been demonstrated that, Arthur, who adopted violence as an object of desire; is challenged by the inability to hold on to his symbolic and real phases. Challenging the father figure, who is the bearer of the symbolic, and the norms that maintain order through him, Arthur tried to say that I am here through the violence to the outside world, he cannot establish a healthy relationship as a subject. As a result, the character of Arthur who becomes the subject of the violence and the movie Joker; He reflected the life of a subject incompatible with its symbolic and real phases, in an exemplary manner to Lacan's concepts.

Keywords:

Cinema, Psychoanalysis, Lacan, Violence, The Movie Joker,

PDF

___

Babaoğlu, A. (2013). Freud'da toplum, kültür, din felsefesi. S. Freud içinde, Uygarlığın Huzursuzluğunda (s. 9-22). İstanbul: Metis.
Barkot, Z. (2013). Anaakım Hollywood sinemasında özne, arzu ve temsil İlişkisi. (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul). Erişim adresi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
Bobaroğlu, M. (t.y.) Simge kavramı ve simgesel düşünme. Erişim adresi http://www.evreninsirlari.net/dosyalar/143_s15_05.psdf
Bowie, M. (2007). Lacan (Çev. Şener, V., P.). Ankara: Dost Yayınları.
Çoban, B. (2005). Lacan, (Ed.), Kadife karanlık içinde (s. 277-291). İstanbul: Su Yayınları.
Erkan, Ü. (2019). Lacan’da öznenin kurulumu ve ötekinin inşası: psikanaliz ve oryantalizm. Turkish Studies 14(3), 1425-1440.
Freud, S. (2013). Uygarlığın huzursuzluğunda (Çev. Barışcan, H.). İstanbul: Metis.
Freud, S. (2014). Haz ilkesinin ötesinde: ben ve id (Çev. Babaoğlu, A.)İstanbul: Metis.
Freud, S. (2014a). Rüyaların yorumu (Çev. Muradoğlu, D.). İstanbul: Say Yayınları.
Lacan, J. (2013). Fallus'un anlamı (Çev. Tura, S., M. ). İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
Lacan, J.(2013a). Psikanalizin dört temel kavramı (Çev. Erdem, N.) İstanbul: Metis.
Özmen, E. (2002, Nisan). Lacan, ayna evresi ve Marx. Birikim Dergisi 156, 42-48.
Phillips, T. (Yönetmen). Joker [Sinema Filmi]. ABD.
Singh, S. (2019, Ekim). Joker (2019): Film psychoanalytical review. Retrieved from https://itsa2amgrunge.com/2019/10/11/joker-a-joaquin-phoenix-masterpiece/
Şen, C. (2015). Haldun Taner’in şeytan tüyü öyküsünde; öznenin, öteki’nin arzusunu arzulama edimi ve/veya öteki tarafından kabul edilme isteği. Turkish Studies 10(12), 999-1024.
Tekelioğlu, O. (1983). Bir Lacan okuması. Erişim adresi https://www.academia.edu/4981115/Bir_Lacan_Okumas%C4%B1_-_Orhan_Tekelio%C4%9Flu
Tura, S., M. (2013). Olmak ta eksik, Fallus'un anlamı içinde (s. 5-53). Lacan, J. İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
Turan, M., O. (2013). Kuyu filmindeki arzu kavramının Lacancı psikanalitik yaklaşım çervesinde çözümlenmesi. Selçuk İletişim Dergisi 7(4), 169-185.
Tüzünoğlu, M. (2004). Lacan’da anne ve oğul’un baba ve oğula dönüşmesi.Mithat Alam Film Merkezi Söyleşi, Panel ve Sunum Yıllığı. Erişim adresi https://docplayer.biz.tr/9570179-Lacan-da-anne-ve-ogul-un-baba-ve-ogul-a-donusmesi.html
Zizek, S. (2013). Yamuk bakmak (Çev. Birkan, T.). İstanbul: Metis.