Adana’ya bağlı Kozan ilçesinin 35 km. güneyinde yer alan Anavarza antik kenti, bugünkü Dilekkaya köyü sınırları içinde yer almaktadır. Anavarza kentinin ne zaman kurulduğu tam olarak bilinmemekle birlikte kentin en erken tarihi Helenistik döneme kadar dayanmaktadır. I. yüzyılda Roma topraklarına katılan Anavarza, Roma yönetimi altında 2. yüzyılın ortası ile 3. yüzyılın ortasına kadar en parlak dönemini yaşamıştır. 395 yılında imparatorluğun ikiye bölünmesiyle Bizans topraklarına geçen kent, 8. yüzyıla kadar Bizans egemenliğinde kalmış, bu yüzyıl boyunca da Bizans ve Arap orduları arasında tampon bölge olarak varlığını sürdürerek bu iki güç arasında sık sık el değiştirmiştir. 9. yüzyılın başında Arapların eline geçen Anavarza, “Ayn-zarba” ismiyle anılmaya başlamıştır. Anavarza, 10. yüzyılın 3. yarısında Bizans’ın, 11. Yüzyılın sonunda da Haçlıların eline geçmiştir. 12. yüzyılın başında Ermenilerin eline geçen kent, terk edildiği 1375 yılına kadar Bizans, Ermeni, Moğol ve Memluklular arasında yaşanan çetin mücadelelere ev sahipliği yapmıştır.          Anavarza antik kenti, aşağıda 33 rakımda kurulu surlarla çevrili şehir ve 230 rakımlı Anavarza kayalığı üzerindeki yukarı şehir olarak iki bölüme ayrılmaktadır. Bildirinin konusunu oluşturan Bizans surları, yukarı şehirde yer almaktadır. Aşağı şehrin kuzeydoğusunda yer alan surlar, Anavarza kalesinin kuzey alt tarafından itibaren başlamaktadır. Kuleler ve payandalarla desteklenen surlar, avlular oluşturarak aşağı şehrin doğusu boyunca kuzeye uzanmaktadır. Bu makalede Bizans surları bilimsel olarak ilk kez tanıtılarak çalışma Sanat Tarihi literatürüne kazandırılacaktır.

Anavarza Ancient City, locating in 35 km. south of Kozan in Adana, is in the boundaries of Dilekkaya village today. Beside it is not known that when it was settled, Anavarza Ancient city dates back to Hellenistic period as an earliest possibility. Anavarza which was annexed by Rome in the 1st century, had the most popular time until the  half of 2nd and 3rd century under the rule of Rome. The city that passed to Byzantine after the division of emperor, was ruled by Byzantine until 8th century and became a buffer zone between Byzantine and Arabian armies by changing mostly. Being conquered by Arabians in the first half of 9th century, Anavarza began to be known by the name of ‘Ayn-Zarba’. Anavarza was conquered by Byzantines in the third half of 10th century and it was conquered by Crusaders at the end of 11th century. The city that was conquered by Armenians in the first half of 12th century, hosted hard struggles between Byzantines, Mongols, Armenians and Memluks until  the time it was abondaned in 1375. Anavarza Ancient City is divided to two part, down of it is a city being board up walls in the altitude of 33 and upper side of it is Anavarza reef in the altitude of 230. The Byzantine walls, the subject of paper, is located in the upper side of city. Rampharts in the north-east of down city, starts from the bottom side of North of Anavarza Castle. Rampharts that were supported by buttresses walls and towers lies to the north along the east side of the down city by making courtyards. In this paper, Byzantine walls will be gained to Art History Literature by introducing scientifically for the first time.