Aile İşletmelerinin Sorunları ve Çözümlerine Akademik Yaklaşım: Lisansüstü Tezler Bağlamında Bir İnceleme

Aile işletmeleri literatürde üzerinde çokça çalışılmış/çalışılmaya devam edilen bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Elealınan bu çalışmada akademik bakımdan önemli bir gösterge, öncü ve belirleyici bir araç olan lisansüstü tez çalışmalarıbağlamında aile işletmeleri incelenmiş, sorun-çözüm nedenselliği bakımından analiz edilmeye çalışılmıştır. Analizsürecinde ulaşılan yetmiş iki lisansüstü tezin kavramsal yapısı ve literatürü göz önüne alınarak araştırmanın hangi sorunüzerinden yürütüldüğü anlaşılmaya çalışılmıştır. Analiz ve değerlendirme kapsamındaki lisansüstü çalışmaların önemlibir kısmı yüksek lisans tezlerinden oluşurken, bu tezlerin neredeyse tümü işletme alanında yapılmıştır. Ele alınançalışmalarda aile işletmeleri tanımındaki farklılıklara rağmen mülkiyet, yönetim ve kontrol kavramları özelliklevurgulanmaktadır. Buna karşılık süreklilik/sürdürülebilirlik, devir gibi kavramlar ise çok az tekrarlanan ya da daha düşükdüzeyde vurgulanan kavramlar arasında yer almaktadır. Yine aile ve kültür bu süreçte ele alınan önemli kavramlararasında yer almaktadır. İncelenen tezlerde araştırmacıların aile işletmelerinin temel sorununu veya “kurtuluşunu”kurumsallaşmada gördükleri gözlenmektedir. Bunu kuşak çatışması, sürdürülebilirlik, yetki devri, profesyonel yönetim,örgütsel bağlılık, liderlik, strateji, finansal sorunlar gibi konular takip etmektedir. Sunulan çözüm ve önerilerebaktığımızda, yine kurumsallaşma birçok sorunun çözümü olarak ifade edilmektedir. Bunu örgütsel bağlılık ve liderlik(çatışmayı azaltan bir faktör), devir yönetimi, aile meclisi ya da aile anayasası gibi birlik, bütünlük ve sürdürülebilirliğekatkı sağlayacak kavramlar izlemektedir.

How to "Remove" Family Enterprises: Problem, Solutions and Recommendations in the Context of İdeals and Realities

Family businesses are confronted as an area that has been studied / studied extensively during the academic andimplementation process. In the study, family business was examined in the context of an academic indicator, pioneerand decisive tool, and studies were tried to be analyzed in terms of problem-solution causality. The conceptual structureof seventy-two postgraduate theses reached in the analysis process and the literature have been taken into considerationand it has been attempted to understand what problem is being investigated. The important part of analysis andevaluation within the scope of the master's thesis consists of graduate studies, while almost all of this thesis have beenmade in the field of business. Despite the differences in the studies discussed in the definition of family enterprises, theconcepts of ownership, management and control are emphasized in particular. On the other hand, concepts such ascontinuity/sustainability and delegation of authority are among the few recurring concepts. Again, family and culture areamong the important concepts dealt with in this process. In the theses examined, it is observed that researchers see thebasic problem of family businesses or "salvation" in institutionalization. This is followed by issues such as generationconflict, sustainability, authority transfer, professional management, organizational commitment, leadership, strategy,and financial problems. When we look at the solutions presented and the recommendations, institutionalization isexpressed as a solution to many problems. This is followed by concepts that will contribute to organizational commitmentand leadership (a factor that reduces conflict), unity, integrity and sustainability, such as transfer management, familycouncil or family constitution.

___

  • Günel, R. (2005). Aile İşletmelerinde Yönetimin Bir Sonraki Kuşağa Devrinde Karşılaşılan Sorunların
  • Tespitine ve Bu Sorunların Çözümüne İlişkin Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çukurova
  • Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Hatipoğlu, M. (2006). Aile İşletmelerinde Aileden Gelen Yöneticilerle Profesyonel Finans Yönetici
  • Çatışmaları: Bir Uygulama, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Afyon Kocatepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler
  • İçin, İ. (2008). Aile İşletmelerinde Kurumsallaşma ve Yönetim ve Konuyla İlgili Bir Araştırma, (Yayınlanmamış
  • Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.