Mehmet BAŞARAN, Irmak Gül ÜLGER, Merve DEMİRTAŞ, Elif KARA, Ceylan GEYİK, Ömer Faruk VURAL

Uzaktan Eğitim Sürecinde Öğretmenlerin Teknoloji Kullanım Durumlarının İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, günümüze kadar zorunluluk haline gelmeyen eğitimde teknoloji kullanımının, Covid-19 pandemisi sonrasında zorunluluk haline gelmesiyle birlikte öğretmenlerin yaşadığı sorunlar, teknolojik yeterlilikleri, teknolojiyi kullanma becerileri ve hazır bulunuşluklarının ne düzeyde olduğunu ortaya koymaktır. Çalışma 2020-2021 eğitim öğretim yılında ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan farklı branştaki 20 öğretmen ile yürütülmüştür. Çalışma nitel olarak yürütülmüş ve araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış bir görüşme formu ile veriler toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde ise içerik analizinden yararlanılmıştır. Öğretmenler uzaktan eğitim sürecinin başlarında Zoom vb uzaktan eğitim araçlarının kullanımında zorluk yaşadıklarını dile getirmişlerdir. Öğretmenler basit düzeyde sunum ve görsel materyal hazırladıklarını, gerektiği durumlarda derslerinde hazır sunum kullandıklarını ve Web 2.0 araçlarını ise kullanmadıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenler uzaktan eğitimde işlenen derslerin açık, net, anlaşılır ve verimli işlendiğini belirtmiştir. Öğretmenlerin teknolojik yeterliliklerinin eksik olduğu gözlenmiş ve teknoloji kullanımı ile ilgili hizmet içi eğitim almadıkları belirlenmiştir. Öğretmenlerin teknoloji kullanımına ve uzaktan eğitim araçlarını kullanmaya yönelik hizmet içi eğitim almaları faydalı olabilir.

Investigation of Teachers’ Use of Technology in the Distance Education Process

The aim of this study is to reveal the problems faced by teachers, technological competencies, technology use skills, and readiness as the use of technology in education, which has not become a necessity until today, has become a necessity after the Covid-19 pandemic. The study was carried out with 20 teachers from different primary, secondary and high schools in the 2020-2021 academic year. The study was conducted as qualitative research, and data were collected with a semi-structured interview form prepared by the researchers. Content analysis was used to analyze the data. Teachers stated that they had difficulties using distance education tools such as Zoom at the beginning of the distance education process. Teachers stated that they prepared simple level presentations and visual materials, used prepared presentations in their lessons when necessary, and did not use Web 2.0 tools. Teachers stated that the lessons taught in distance education are taught understandably and efficiently. It was observed that the teachers’ technological competencies were lacking, and they did not receive in-service training on technology use. It may be beneficial for teachers to receive in-service training on using technology and using distance education tools.

Keywords:

distance education, Covid-19 pandemic, technological competence of teachers,

PDF

___

Akkoyunlu, B. (1995). Bilgi teknolojilerinin okullarda kullanımı ve öğretmenlerin rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(11), 105-109.
Akkoyunlu, B. ve Tandoğan, M. (1998). Çağdaş eğitimde yeni teknolojileri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Akpınar, Y. (2003). Öğretmenlerin yeni bilgi teknolojileri kullanımında yükseköğretimin etkisi: İstanbul okulları örneği. The Turkish Online Journal of Educational Technologyy, 2(2), 79-96. ISSN: 1303-6521.
Aktay, S. & Keskin, T. (2016). Eğitim bilişim ağı (EBA) incelemesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 27-44. http://dergipark. org.tr/tr/en/pub/mead/issue/56310/7111904
Akyürek, M. (2020). Uzaktan eğitim: bir alan yazın taraması. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-9. https://dergipark.org.tr/en/pub/mead/issue/ 56310/711904
Alkan, C. (1981). Açıköğretim: Uzaktan eğitim sistemlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
Alkan, C. (2005). Eğitim teknolojisi (7. bs.). Ankara: Anı Yayıncılık. Arıbaş, S., Kartal, Ş., ve Çağlar, İ. (2012) İngilizce öğretmenlerinin hizmet içi eğitim faaliyetlerine ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 42(195), 100-117.
Arık, B. M. (2020, Mart 24). Türkiye’de koronavirüsün eğitime etkileri-II, uzaktan eğitim nasıl olacak ve bu süreçte neler dikkate alınmalı?. 08.01.2021 tarihinde https://www.egitimreformugirisimi. org/turkiyede-koronavirusun-egitime-etkileri-ii-uzaktanegitim- nasil-olacak-ve-bu-surecte-neler-dikkate-alinmali/ adresinden erişildi.
Başaran, M., Doğan, E., Karaoğlu, E., ve Şahin, E (2020). Koronavirüs (Covıd-19) pandemi sürecinin getirisi olan uzaktan eğitimin etkililiği üzerine bir çalışma. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi 2020,5(2), 368-397. https://dergipark. org.tr/tr/pub/egitim/issue/54643/753149
Bozkurt, A. (2017). Türkiye’de uzaktan eğitimin dünü, bugünü ve yarını. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 85-124.
Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches, 2nd Ed. Thousand Oaks, CA: Sage Publishers.
Cüre, F. & Özdener, N. (2008). Teachers’ information and communication technologies (ICT) using achievements and attitudes towards ICT. Hacettepe University Journal of Education, 34, 41-53.
Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalişmalarina giriş (4. bs.). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
Demirel, Ö. ve Budak, Y. (2003). Öğretmenlerin hizmetiçi eğitim ihtiyacı. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 9(1), 62-81.
Denzin, N. K. ve Lincoln, Y. S. (1994). Handbook of qualitative research. California, USA: Sage Publications.
Dinçer, Ö. G. S. (2016). Bilgisayar destekli eğitim ve uzaktan eğitime genel bir bakış. Adana, Seyhan, Türkiye.
Doğan, S. ve Koçak, E. (2020). EBA sistemi bağlamında uzaktan eğitim faaliyetleri üzerine bir inceleme. Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(14), 111-124.
Dursun, A., Kırbaş, İ., ve Yüksel, M. E. (2015). Fırsatları artırma ve teknolojiyi iyileştirme hareketi (FATİH) projesi ve proje üzerine bir değerlendirme. Türkiye'de İnternet Konferansı, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Ertuğ, C. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
Göktaş, Y., Yıldırım, Z., ve Yıldırım, S. (2010). Bilgi ve iletişim teknolojilerinin eğitim fakültelerindeki durumu: Dekanların görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(149), 30-50.
Gönen, S. & Kocakaya, S. (2006). Fizik öğretmenlerinin hizmet içi eğitimler üzerine görüşlerinin. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(19), 37-44
International Society for Technology in Education (ISTE). (2012). National educational technology standards. 14.11.2020 tarihinde http://cnets.iste.org adresinden erişildi.
Kara, S. (2011). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bilgi ve iletişim teknolojileri yeterliliklerinin belirlenmesi, İstanbul örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
Kaya, Z. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Keleş, E. ve Güntepe, E. T. (2018). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının teknolojiyi öğrenme- öğretme sürecine entegrasyonu. Sakarya University Journal of Education, 8(3), 142-157.
Korucu, A. ve Karalar, H. (2017). Sınıf öğretmenliği öğretim elemanlarının Web 2.0 araçlarına yönelik görüşleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (2), 456- 474. DOI: 10.24315/trkefd.304255
Kurbanoğlu, S. ve Akkoyunlu, B. (2002). Öğretmen adaylarına uygulanan bilgi okuryazarlığı programının etkiliği ve bilgi okuryazarlığı becerileri ile bilgisayar özyeterlik algısı arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22), 98-105.
Kuzgun, H. ve Özdinç, F. (2017). Okul öncesi eğitimde teknoloji kullanimina yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 83-102
MEB (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlilikleri. 15.12.2020 tarihinde http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/11115355_YYRETMENLYK_ MESLEYY_GENEL_YETERLYKLERY.pdf adresinden erişilmiştir.
Miles, B. M. ve Huberman A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded source book. California, USA: Sage Publications.
Somyürek, S., Atasoy, B. ve Özdemir, S. (2009). What makes a board smart? Computersand Education, 53(2), 368–374.
Stemler, S. (2000). An overview of content analysis. Practical Assessment, Research and Evaluation, 7(17), 1-6. https://doi.org/10.7275/z6fm-2e34
Taş, H. İ., Özel, A., ve Demirci, A. (2007). Coğrafya öğretmenlerinin teknolojiye bakış açıları ve teknolojiden yararlanma seviyeleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 31-51.
Tutar, M. (2015). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) sitesine yönelik olarak öğretmenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Üstün, Ç. ve Özçiftçi, S. (2020). Covid-19 pandemisinin sosyal yaşam ve etik düzlem üzerine etkileri: Bir değerlendirme çalışması. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25(1), 142-153.
Vural, B. (2004). Eğitim-öğretimde teknoloji ve materyal kullanimi. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin yayıncılık.
Yıldırım, K. (2020). İstisnai bir uzaktan eğitim öğretim deneyiminin öğrettikleri. Alanyazın Eğitim Bilimleri Eleştirel İnceleme Dergisi, 1(1), 7-15.
Kaynakça Bilgisi / Citation Information
Başaran, M., Ülger, I. G., Demirtaş, M., Kara, E., Geyik, C. ve Vural, Ö.F. (2021). Uzaktan eğitim sürecinde öğretmenlerin teknoloji kullanım durumlarının incelenmesi. OPUS–International Journal of Society Researches, 17(37), 4619-4645. DOI: 10.26466/opus.903870