Utrecht Yasa Bağlı Ruminasyon Ölçeği'nin (UYRÖ) Türkçe Versiyonunun Geçerlilik ve Güvenirliği

Bu çalışmanın amacı yurt dışında geliştirilmiş olan Utrecht Yasa Bağlı Ruminasyon Ölçeği'ni (UYRÖ) Türk kültürüne uyarlamaktır. Ölçeğin geçerliliği için Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmış ve yakınsak geçerlilik için Temel Yas Unsurları Ölçeği kullanılmıştır. Güvenirlik yöntemlerinden madde istatistikleri, Cronbach Alpha Katsayısından ve zamana karşı değişmezlik (test tekrar test) güvenirliğinden yararlanılmıştır. 15 madde ve beş alt faktörden oluşan UYRÖ’ye ilişkin model incelendiğinde x2/Sd, CFI, IFI, RMSEA, SRMR, PNFI ve PGFI uyum indekslerinin iyi düzey-de olduğu görülmüştür. Temel Yas Unsurları Ölçeği ile UYRÖ arasında pozitif yönlü, doğrusal ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Tüm maddelerin madde ölçek toplam korelasyon değerleri .30’un üstünde bulunmuştur. UYRÖ'nün Cronbach Alpha değeri .94 ve alt boyutların Cronbach Alpha değeri .80 ile .89 arasında değişmektedir. UYRÖ'nün zamana karşı değişmezliğini belirlemek amacıyla yapılan ön test – son test ölçümleri arasında pozitif yönlü, doğrusal ve istatistiksel olarak da anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (r=.89; p=.000). Sonuç: UYRÖ’nün geçerli ve güve-nilir bir ölçüm aracı olduğu, zamansal olarak değişim göstermediği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Geçerlilik, Güvenirlilik, Ruminasyon, Yas

Validaty and Reliability of the Turkish Version of the Utrecht Grief Rumination Scale

The aim of this study is to adapt Utrecht Grief Rumination Scale, validity and reliability studies of which have already been done abroad, to Turkish culture. For the validity of the scale, Confirmatory Factor Analysis (CFA) were performed and the Core Bereavement Items was used for criterion validity. Among the reliability tests, material statistics and Cronbach's alpha coefficients were used. In order to test the invariance of time, the scale was applied to the same sample at four weeks intervals. It was found that x2/Sd, CFI, IFI, RMSEA, SRMR, PNFI and PGFI model fit indices were in good level. A statistically significant, positive and linear relation was found between The Core Bereavement Items and UGRS. The item-scale total correlation values of all items were above .30. The Cronbach's alpha value of the UGRS was .94 and the Cronbach's alpha of the sub-dimensions ranged from .80 to .89. A positive directional linear relationship was found between pre-test and post-test measurements to determine the invariance of UGRS (r =.89; p=.000). Conclusion: As a result, it was determined that UGRS was valid and highly reliable and did not show any change in time.

Keywords:

Validity, Reliability, Rumination, Grief,

PDF

___

Aksayan, S. ve Gözüm, S. (2002). Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber I: Ölçek uyarlama aşamaları ve dil uyarlaması. Hemşirelik Araştırma Dergisi, 4(1), 9-14.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5). Washington, DC: American Psychiatric Publication.
Ayaz, T., Karanci, A. N. ve Aker, A. T. (2014). İki Boyutlu Yas Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 25(4), 253-263.
Balcı-Çelik, S. (2006). Yas Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(25), 105-114.
Boelen, P. A., van den Bout, J. ve van den Hout, M. (2003). The role of negative interpretations of grief reactions in emotional problems after bereavement. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 34, 225–238.
Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 196-205.
Clark, D. A. ve Rhyno, S. (2005). Unwanted intrusive thoughts in nonclinical individuals: Implications for clinical disorders. (D. A. Clark Ed.), Intrusive thoughts in clinical disorders: Theory, research, and treatment In (pp. 1-29). New York, NY, US: Guilford Press.
Crowley, S. L. ve Fan, X. (1997). Structural equation modeling: Basic concepts and applications in personality assessment research. Journal of personality assessment, 68(3), 508-531.
Doering, B. K., Barke, A., Friehs, T. ve Eisma, M. C. (2018). Assessment of grief-related rumination: validation of the German version of the Utrecht Grief Rumination Scale (UGRS). BMC psychiatry, 18(43), 1-13.
Durmuş, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2011). Sosyal bilimlerde SPSS’le veri analizi. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım
Eisma, M. C., Schut, H. A. W., Stroebe, M. S., Stroebe, W., Boelen, P. A. ve van den Bout, J. (2013). Avoidance processes mediate the relationship between rumination and symptoms of complicated grief and depression following loss. Journal of Abnormal Psychology, 122, 961–970.
Eisma, M. C., Stroebe, M. S., Schut, H. A., Van Den Bout, J., Boelen, P. A., ve Stroebe, W. (2014). Development and psychometric evaluation of the Utrecht Grief Rumination Scale. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 36(1), 165-176.
Gökler-Danışman, I., Yalçınay, M. ve Yıldız, N. (2017). Measuring grief symptoms in cancer patients: The Reliability and validity study of the Turkish version of Prolonged Grief Disorder Scale. Turkish Journal of Psychiatry, 28(3), 190-197.
Gülüm, V. İ. ve Dağ, İ. (2012). Tekrarlayıcı Düşünme Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Envanterinin Türkçeye uyarlanması, geçerliliği ve güvenilirliği. Anatolian Journal of Psychiatry, 13, 216-223.
Hoe, S. L. (2008). Issues and procedures in adopting structural equation modeling technique. Journal of applied quantitative methods, 3(1), 76-83.
Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
Houwen, V. K., Stroebe, M., Schut, H., Stroebe, W. ve van den Bout, J. (2010). The mediating processes of bereavement: The role of rumination, threatening grief interpretations and deliberate grief avoidance. Social Science and Medicine, 71, 1669–1676.
Karagöz, Y. (2016). SPSS ve AMOS 23 uygulamalı istatistiksel analizler. İstanbul: Nobel Yayınevi.
Keser, E. ve Işıklı, S. (2018). Yas ve Anlamı Yeniden Yapılandırma Envanteri’nin Türkçe Formu’nun psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 31, 364-374.
Li, L. ve Schucany, W. R. (1975). Some properties of a test for concordance of two groups of rankings. Biometrika, 62(2), 417-423.
Lundorff, M., Holmgren, H., Zachariae, R., Farver-Vestergaard, I. ve O'Connor, M. (2017). Prevalence of prolonged grief disorder in adult bereavement: a systematic review and meta-analysis. J Affect Disord, 212, 138–49.
Munro, B. H. (2005). Statistical methods for health care research. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. Nolen-Hoeksema, S. (2001). Ruminative coping and adjustment to bereavement. (M. S. Stroebe, R. O. Hansson,W. Stroebe,&H. Schut Eds.), Handbook of bereavement research: Consequences, coping and care In (pp. 545–562). Washington DC: American Psychological Association.
Pallant, J. (2010). SPSS: Survival manual. Berkshire, England: McGraw-Hill.
Patton, M. (2002). Qualitative research and evaluation methods. Thousand Oaks, CA: Sage.
Robinson, M. S. ve Alloy, L. B. (2003). Negative cognitive styles and stress-reactive rumination interact to predict depression: A prospective study. Cognitive Therapy and Research, 27, 275–291.
Schreiber, J. B., Nora, A., Stage, F. K., Barlow, E. A. ve King, J. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A review. The Journal of Educational Research, 99(6), 323-338.
Seçer, İ., Halmatov, S. ve Gençdoğan, B. (2013). Duygusal Tepkisellik Ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: Güvenirlik ve geçerlilik çalışması. Sakarya University Journal of Education, 3(1), 77-89.
Seçer, İ. (2015). Psikolojik test geliştirme ve uyarlama süreci SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık.
Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
Selvi, Y., Öztürk, R. I., Agargün, M. Y., Besiroglu, L. ve Çilli, A. S. (2011). Temel yas unsurlari ölçegi Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalismasi: Study of validity and reliability of the Turkish version of the core bereavement items. Noro-Psikyatri Arsivi, 48(2), 129-134.
Stroebe, M., Boelen, P. A., Van Den Hout, M., Stroebe, W., Salemink, E. ve Van Den Bout, J. (2007). Ruminative coping as avoidance. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci, 257(8), 462–72.
Stroebe, M., Schut, H. ve Stroebe, W. (2007) Health outcomes of be-reavement. Lancet. 370(9603), 1960–1973. Sukhodolsky, D. G., Golub, A. ve Cromwell, E. N. (2001). Development and validation of the Anger Rumination Scale. Personality and Individual Differences, 31, 689–700.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulama. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-73.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston, MA: Allyn & Bacon/Pearson Education.
Tang, S., Eisma, M. C., Li, J. ve Chow, A. Y. (2018). Psychometric Evaluation of the Chinese version of the Utrecht Grief Rumination Scale (UGRS). Clinical psychology & psychotherapy, 26(2), 262-272.
van der Houwen, K., Stroebe, M., Schut, H., Stroebe, W. ve van den Bout, J. (2010). The mediating processes of bereavement: The role of rumination, threatening grief interpretations and deliberate griefavoidance. Social Science and Medicine, 71, 1669–1676.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştirma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, H. ve Cimete, G. (2011). Teksas Düzeltilmiş Yas Ölçeğinin uyarlama çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 12(1), 30-36.