Türkiye’de Sosyal Bilgiler Eğitiminin Yükseköğretimdeki Durumu

Türkiye’de üniversitelerin Eğitim Fakülteleri Sosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalını (SBEABD) çeşitli değişkenler açısından incelemesi amaçlanan bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması (case study) yöntemi kapsamında yürütülmüştür. Araştırmanın kapsamını Türkiye’de bulunan devlet üniversiteleri oluşturmaktadır. Buradaki ölçüt, Eğitim Fakülteleri bünyesinde SBEABDolan devlet üniversiteleridir. Araştırma; 2019 yılı Ocak ve Şubat ayındaki veriler ile yapılmıştır. Araştırmanın verileri için Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Akademik, YÖK Atlas, YÖK Tez Tarama ve üniversitelerin resmî web sayfalarından yararlanılmıştır. Veriler betimsel (tanımlayıcı) analiz yöntemi ile çözümlenmiş ve SPSS 25 paket programından yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; Türkiye’de bulunan 129 üniversitenin 67’inde SBEABD bulunmaktadır. Bu 67 üniversitenin 60’nda lisans programı, 50’sinde yüksek lisans programı ve 19’unda da doktora programı bulunmaktadır. SBEABD olan üniversitelerde 153 kadın, 370 erkek olmak üzere toplam 523 öğretim elemanı görev yapmaktadır. Öğretim elemanlarının kadro unvanları incelendiğinde; en fazla Doktor Öğretim Üyesi, sonrasında Doçent Doktor yer almaktadır. Öğretim elemanları daha çok Sosyal Bilgiler Eğitimi (SBE) ve Tarih alanlarında uzmanlaşmışlardır. SBEABD’nda kayıtlı en az öğrenci Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesinde (97) ve en fazla öğrenci de Pamukkale Üniversitesindedir (419). Öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayısı en az Muş Alparslan Üniversitesi (15.1), en fazla ise Siirt Üniversitesidir (99.7). 2018 Ağustos ayı verilerine SBEABD’nda 17.076 kayıtlı öğrenci bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, Sosyal Bilgiler eğitimi, Yükseköğretim

The Status of Higher Education in Social Studies Education in Turkey

Education Faculties of the universities in Turkey, Department of Social Studies Education (DSSE) intended to examine the different variables of this research, the case study qualitative research methods was conducted as part of the method. The scope of the research is the state universities in Turkey. The criterion here is the state universities, which are DSSE within the Faculty of Education. Research; 2019 was made in January and February. The data were taken from the Higher Education Council (YÖK) Academic, YÖK Atlas, YÖK Thesis Screening and official web pages of universities. Descriptive analysis method and SPSS 25 package program were used for data analysis. According to the survey of 129 universities in Turkey the moment there are 67 DSSE. 60 of these 67 universities have undergraduate programs, 50 of them have master's degree programs, and 19 have doctoral programs. A total of 523 academic staff, 153 women and 370 men, work in universities with Social Studies Education (SSE). When the staff titles of the teaching staff are examined; most of them are Assistant Professor Doctor, then Associate Professor Doctor. The teaching staff is more specialized in Social Studies Education and History. The minimum number of students enrolled in the DSSE is in Kahramanmaraş Sütçü İmam University (97), and the highest number of students is at Pamukkale University (419). The minimum number of students per lecturer is Muş Alparslan University (15.1), and the highest is Siirt University (99.7). There are 17.076 registered students in DSSE in August 2018 data.

Keywords:

Turkey, Social studies education, Higher education,

PDF

___

Abazoğlu, İ., Yıldırım, O. ve Yıldızhan, Y. (2016). Geçmişten günümüze Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirme. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(6), 143-160. http://dergipark.gov.tr/-download/article-file/405320. (Erişim Tarihi: 18.03.2019).
Aktaş, M., C. (2014). Nitel veri toplama araçları. Mustafa Metin (Ed.), Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (s. 337-371). Ankara: Pegem Akademi.
Altunya, N. (2006). Gazi Eğitim Enstitüsü: Gazi Orta Öğretmen Okulu ve Eğitim Enstitüsü (1926-1980). Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
Arslan, Y. (2011). Eğitim fakültelerinin öğrenci sayısı ve öğretim üyesi sayısı değişkenlerine göre incelenmesi. 20.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildirileri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Baysan, S., Ercan, B. ve Öztürk, A. (2011). Türkiye’de öğretmen yetiştirmede istihdam sorunu: Sosyal Bilgiler öğretmenliği örneği. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 131-154. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/217518. (Erişim Tarihi: 31.03.2019).
Best, J., W. and Kahn, J. V. (2017). Eğitimde araştırma yöntemleri. Konya: Eğitim Yayınevi.
Çoban, A. (2010). Sosyal Bilgiler öğretmenliği lisans programı: Betimsel bir karşılaştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 27-46. doi: 10.19129/sbad.168.
Çoban, Ü. G. (2014). Türkiye’de öğretmen yetiştirme. Aydınlık Bir Türkiye İçin Eğitim Reformu (Ed. Kemal Kocabaş). İzmir: Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği Yayınları.
Dursunoğlu, H. (2003). Cumhuriyet döneminde ilköğretime öğretmen yetiştirmenin tarihi Gelişimi. Milli Eğitim Dergisi, 160 https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim-_Dergisi/160/dursunoglu.htm. (Erişim Tarihi: 26.02.2019).
Ercan, B. (2009). Türkiye’de ilköğretim II. kademeye Sosyal Bilgiler öğretmeni yetiştirme sistemleri (1923- 2008). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler En-stitüsü,Aydın.
Erdoğan, İ. (2014). Günümüz Türkiye’sinde öğretmen yetiştirme: Mevcut durum ve çözüm önerileri. Cumhuriyet Dönemi Eğitim Politikaları Sempozyumu. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
Glesne, C. (2014). Nitel araştırmaya giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
Günay, N. (2017). Gazi Terbiye Enstitüsü’nden Gazi Üniversitesi’ne: Türk eğitim ve kültür tarihinde Gazi. Ankara: Gazi Eğitim Fakültesi Yayınları.
Güven, İ. (2010). Türk eğitim tarihi. Ankara: Naturel Yayınları. İnan, S. (Ed.) (2018). Sosyal Bilgiler eğitimine giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
Karadağ, E. ve Yücel, C. (2018). Devlet üniversiteleri ve fakülteleri sıralaması [DÜS] 2018. Üniversite Araştırmaları Laboratuvarı Yayınları. doi:10.13140/RG.2.2.17310.84804.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kaymakçı, S. (2012). Sosyal Bilgiler öğretmenliği lisans programlarının içerik değerlendirmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi – USBED, 2(1), 45-61. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/261761. (Erişim Tarihi: 11.02.2019).
Kaymakçı, S. ve Öztürk, T. (2011). The panorama of social studies education in Turkey. E-Journal of New World Sciences Academy: Education Sciences, 6(2), 1852-1867. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/185598. (Erişim Tarihi: 30.03.2019).
Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Özav, L. (2001). Sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programı üzerine düşünceler. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 165-177. http://sbd.aku.edu.tr/III1/14.pdf. (Erişim Tarihi: 11.02.2019).
Özer, M. (2011). Türkiye’de yükseköğretimde büyüme ve öğretim üyesi arzı. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1(1), 23-26. DOI: 10.5961/jhes.2011.002.
Öztürk, C. (2005). Türkiye’de dünden bugüne öğretmen yetiştiren kurumlar. İstanbul: MEB Yayınları.
Rabson, C. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri: Gerçek dünya araştırması. Ankara: Anı Yayıncılık.