Türkiye’de Para ve Maliye Politikalarının Göreli Etkinliği: SVAR Analizi

İktisadi politikalara duyulan ihtiyaçlar, makro iktisat düzeyinde yapılmakta olan tartışmaların başındadır. Genellikle, Yeni Klasik Kuram ile Keynesyen Kuram arasında süren tartışmalar, son zamanlarda para politikaları üzerinden yapılmakta ve maliye politikalarını çok fazla dikkate almamışlardır. Gerek iktisadi aktivite seviyesini gerekse enflasyonu kontrol altına alma hususunda, para politikalarını maliye politikalarına nazaran daha çok ağırlık veren ekonomistler, para politikası ağırlıklı istikrar paket programlarını etkin olduklarını ileri sürmüşlerdir. Maliye ve para politikalarının göreli etkinliği iktisatçılar tarafından tartışılan fakat söz konusu konu üzerinde hemfikir olunamayan bir konudur. Söz konusu konunun temelinde Kenesyen-Monetarist düşünce tartışmaları bulunmaktadır. Keynesyen ekol maliye politikası; Monetaris ekol ise para politikası üzerinde ağırlık vermişlerdir. Çalışmada, Türk ekonomisinde maliye ve para politikalarının iktisadi büyüme üzerindeki etkisi incelenmiştir. 2005:04-2020:02 yılları arasında çeyrek verileri içeren iktisadi büyüme, para arzı ve gelir değişkenleri kullanılmıştır. Bu değişkenler yardımıyla para ve maliye politikalarının iktisadi büyümeye etkileri SVAR yöntemiyle incelenmiştir. Analizde kullanılan değişkenler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından alınmış, E-Views 10 paket programı kullanılmıştır. Elde edilen ampirik bulgular sonucunda, Türkiye ekonomisindeki büyümede hem maliye hem para politikaları etkin olduğu görülmüştür.

Relative Effectiveness of Monetary and Fiscal Policy in Turkey: SVAR Analysis

The need for economic policies is at the top of the discussions at macroeconomic level. Generally, the discussions between New Classical Theory and Keynesian Theory have been made over monetary policies recently and they have not taken the fiscal policies into ac-count. Economists, who put more emphasis on monetary policies than fiscal policies in terms of controlling both the level of economic activity and inflation, claimed that they are effective in monetary policy-based stabilization programs. The relative effectiveness of fiscal and monetary policies is an issue discussed by economists, but cannot be agreed on. Keynesian-Monetarist thought discussions are at the heart of the subject. Keynesian School fiscal policy; Monetaris School, on the other hand, focused on monetary policy. In the study, the effect of fiscal and monetary policies on economic growth in the Turkish economy is examined. Economic growth, money supply and income variables including quarterly data between 2005: 04-2020: 02 were used. With the help of these variables, the effects of monetary and fiscal policies on economic growth were analyzed using the SVAR method. The variables used in the analysis were taken from the Central Bank of Turkey, 10 E-Views software package is used. As a result of the empirical findings, the growth of Turkey's economy, both fiscal and monetary policies were found to be effective

___

  • Ataç, B. (2009). Maliye politikası: Gelişimi, Amaçları, Araçları ve Uygulama sorunları. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Cengiz, V. (2008). Keynesyen ve Monetarist görüşte parasal aktarım mekanizması: Bir karşılaştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), 115 - 127
  • Dikmen, N. (2006). Nominal GSUH ve politika tercihi: St. Louis Model uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 87-105.
  • Fischer, S. and Rudiger, D. (1998). Makroekonomi, Çev. Salih Ak, Mahir Fisunoğlu, Refia Yıldırım (1996), McGraw-Hill – Akademi
  • Karaca, O. (2017). Türkiye’de para ve maliye politikalarının göreli etkinliği: var analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı, 227-240
  • Hall, S., Henry, B. and Nixon, J.(1999). Central Bank independence and coordinating monetary and fiscal policy. Economic Outlook, 23(2), 7-13, https://doi.org/10.1111/1468-0319.00162
  • Hanif, M. and Arby, M. (2003). Monetary and fiscal policy coordination. Munich Personal Repec, Archive, No: 10307.
  • Kretzmer, P. (1992). Monetary vs. fiscal policy: New evidence on an old debate. Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review, 77(2), 21-30.
  • Kutlar A. (2007). Ekonometriye giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
  • Önder, T. (2005). Para politikası araçları amaçları ve Türkiye uygulaması. Uzman Yeterlilik Tezi. TCMB Piyasalar Genel Müdürlüğü, Ankara
  • Panico, C. and Suarez, V. (2008). Policy coordination in the Euro Area, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1265677, 5-35. Erişim Tarihi, 19.12.2020
  • Saraç, T.B. (2012). Kayıtdışı ekonomi ve işsizlik ilişkisi Türkiye Örneği. Sosyoekonomi Dergisi, 2012(2), 81-103
  • TCMB (2020). https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/dashboard/311, Erişim Tarihi: 04.09.2020
  • Yeşilkuş, M.S, (2019). Enerji ve ekonomik büyüme ilişkisi: Net ithalatçı ve net ihracatçı ülkeler üzerine ampirik bir analiz. Yüksek Lisans Tezi. Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Zonguldak