Rukiyye YILDIZ ALTAN, Hilal GENÇ, H. Elif DAĞLIOĞLU

Türkiye’de Okul Öncesi Dönemde Matematik Alanında Yapılan Çalışmalara İlişkin Bir İçerik Analizi

Bu araştırmada, Türkiye’de okul öncesi dönemde matematik eğitimi ile ilgili son yedi yılda yapılan lisansüstü tezler ve bilimsel makalelerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma betimsel nitelikte olup, nitel araştırma deseninde kurgulanmıştır. Araştırmada nitel araştırma metodolojisi kullanılarak amaçlı örneklem yönteminden yararlanılmıştır. Veri toplamak için doküman inceleme tekniğinden yararlanılmış ve veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından oluşturulan “Araştırma İnceleme Formu” kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler tümevarım içerik analizi yaklaşımı ile çözümlenmiştir. Bulgular, okul öncesi dönemde matematik eğitimi ile ilgili yapılan araştırmaların büyük çoğunluğunun makalelerden oluştuğunu göstermektedir. Bu çalışmalarda özellikle nicel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı, araştırmaların çoğunun örneklem grubunu çocukların oluşturduğu, veri toplama aracı olarak sıklıkla anket ve çocukların matematik gelişimini belirlemeye yönelik ölçeklerin kullanıldığı belirlenmiştir. Bu bağlamda okul öncesi dönemde matematik eğitimine ilişkin çocuğun ailesi, öğretmenleri, eğitim ortamı gibi unsurların birlikte veya ayrı ayrı ele alındığı, farklı araştırma yöntemlerinin kullanıldığı çalışmaların planlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

0-6 yaş, matematik eğitimi, bilimsel makale, lisansüstü tez

A Content Analysis on Studies Conducted on Math Education in Preschool in Turkey

The aim of this study was to examine graduate dissertations and scientific articles on mathematics education in preschool period conducted between 2012 and 2019 in Turkey. It was a descriptive as well as qualitative research. Based on qualitative research methodology, the study adopted purposive sampling. Document review was used for data collection and “Research Review Form” which was developed by researchers was used as data collection tool. The data were analysed by inductive content analysis approach. The findings showed that the majority of studies that examined mathematics education in preschool period were research articles. According to findings, mostly quantitative research methods were used, samples consisted of children, and data collection tools were questionnaires and scales that determine the mathematical development of children. Accordingly, future research studies on mathematics education in preschool period can be designed by taking into account elements like parents, teachers and the educational setting together or separately, and combining different research methods.

Keywords:

0-6 years of age, math education, scientific articles, thesis,

PDF

___

Bağcı, B. ve İvrendi, A. (2016). Türkiye’ de okul öncesi dönem matematik becerileri ve eğitimi araştırmaları: sentez çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(2), 395- 425.
Baki, A., Güven, B., Karataş, İ., Akkan, Y. ve Çakıroğlu, Ü. (2011). Trends in Turkish mathematics education research: From 1998 to 2007. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 57-68.
Baki, A. ve Hacısalihoğlu-Karadeniz, M. (2013). Okul öncesi eğitim programının matematik uygulama sürecinden yansımalar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 619-636.
Björklund, C., Magnusson, M. ve Palmér, H. (2018) Teachers’ involvement in children’s mathematizing – beyond dichotomization between play and teaching, European Early Childhood Education Research Journal, 26(4), 469-480. DOI: 10.1080/1350293X.2018.1487162.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
Büyüköztürk, Ş., ve Kutlu, Ö. (2006). Sosyal bilim araştırmalarında yöntem sorunu. Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık–2006-I. Ulusal Kurultay Bildirileri içinde (s. 113– 122). Ankara: TÜBİTAK.
Claesens, A., ve Engel, M. (2013). How important is where you start? Early mathematics knowledge and later school success. Teachers College Record, 115(6), 1-29.
Creswell, J. W. (2017). Karma yöntem araştırmalarına giriş. M. Sözbilir (Çev.) Ankara: Pegem.
Cohen, L., Manion, L., ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York: Routledge.
Çiltaş, A., Gürsel, G. ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580.
Dağlıoğlu, H.E., Dağlı, H. ve Kılıç, N.M. (2014). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının matematik eğitimi dersine karşı tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International Conference On Educational Research And Social Sciences Proceedings Book, 293-304, Ankara: Pegem Akademi.
Dağlıoğlu, H. E. ve Genç, H. (2018). Öğretmen yetiştirme ve okul öncesi öğretmenin özellikleri. G. Haktanır (Ed.). Erken çocukluk eğitimine giriş içinde (s. 175-222). Ankara: Anı.
Deretarla Gül, E. (2018). Türkiye’deki okul öncesi eğitim. G. Haktanır (Ed.). Erken çocukluk eğitimine giriş içinde (s. 111-174). Ankara: Anı.
ÜAK. (2019). Doçentlik başvuru şartları. http://www.uak.gov.tr/temelalan/TA_Tablo1_2019M_071217.pdf adresinden erişilmiştir.
Erkuş A. (2004). Bazı tıp dergilerinin son sayılarındaki makalelerin yöntemsel ve istatistiksel açıdan incelenmesi. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 5(2), 176–181.
Fraenkel, J. R., ve Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
Ginsburg, H. P., Duch, H., Ertle, B., ve Noble, K. G. (2012). How can parents help theirchildren learn math? içinde: B. H. Wasik (Ed.), Handbook of family literacy. UK: Routledge.
Gökmen, Ö.F., Uysal, M., Yaşar, H., Kırksekiz, A., Güvendi, G. M. ve Horzum, M. B. (2017). Türkiye’de 2005-2014 yılları arasında yayınlanan uzaktan eğitim tezlerindeki yöntemsel eğilimler: Bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 42(189), 1-25.
Göktaş, Y., Yeşildağ-Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M ve Sözbilir, M. (2012). Türkiye’deki eğitim araştırmalarında eğilimler: Bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 443-460.
Güven, Y. ve Gök Çolak, F. (2019). Erken çocukluk dönemi matematik eğitiminde ailenin ve öğretmenin rolü. G. Uludağ (Ed.), Erken çocukluk döneminde matematik eğitimi. içinde Ankara: Nobel.
Hart, L.C., Smith, S.Z., Swars, S.L., ve Smith, M.E. (2009). An examination of research methods in mathematics education (1995-2005). Journal of Mixed Methods Research, 3(1), 26-41.
İnal Kızıltepe, G., Öztürk Samur, A. ve Tekin, H. (2018). Çocuk kitapları yoluyla matematik becerilerinin kazandırılmasına yönelik yapılmış araştırmaların incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 106-123.
İnceoğlu, G. (2009). Matematik eğitimi ve matematik öğretimi alanında yapılan tezlerin bir değerlendirmesi. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 4(3), 1046-1052.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel.
Kayhan, M., ve Özgün-Koca S.A. (2004). Matematik eğitiminde araştırma konuları: 2000–2002. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 72–81.
Lincoln, YS. ve Guba, EG. (1985). Naturalistic inquiry. Newbury Park, CA: Sage.
Lubienski, S.T., ve Bowen, A. (2000). Who's counting? A survey of mathematics education research 1982–1998. Journal for Research in Mathematics Education, 31(5), 626–633.
Lundetræ, K., Gabrielsen, E., ve Mykletun, R. (2010). Do basic skills predict youth unemployment (16- to 24-year-olds) also when controlled for accomplished uppersecondary school? A cross-country comparison. Journal of Education and Work 23, 233–254.
Magnuson, K., Duncan, G. J., Lee, K. T. H., ve Metzger, M. W. (2016). Early school adjustment and educational attainment. American Educational Research Journal, 53, 1198–1228.
MEB (2017). Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü öğretmenlik mesleği yeterlikleri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Çev.). Ankara: Nobel.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitativedata analysis: An expanded sourcebook. California: Sage.
National Council of Teachers of Mathematics (NCTM) (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: NCTM.
National Council of Teachers of Mathematics (NCTM) (2006). Curriculum focal points for prekindergarten through grade 8 mathematics: A quest for coherence. Reston, VA: Author.
National Research Council (2009). Mathematics in early childhood: Learning paths toward excellence and equity.Washington, DC: National Academy.
Newton, K. J., ve Alexander, P. A. (2013). Early mathematics learning in perspective: Eras and forces of change. In, ed. L. D. English and J. T. Mulligan, Perspectives on reconceptualizing early mathematics learning (s. 5–28). Dordrecht: Springer.
Nguyen, T., Watts, T. W., Duncan, G. J., Clements, D. H., Sarama, J. S., Wolfe, C., ve Spitler, M. E. (2016). Which preschool mathematics competencies are most predictive of fifth grade achievement? Early Childhood Research Quartely, 36, 550–560.
OME, (2014). OntarioMinistry of Education doing mathematics with your child, kindergarten to grade 6: A parent guide. Ontario, USA.
Orçan Kaçan, M., Yazici, E. ve Kandır, A. (2017). Ebeveynlerin çocukların matematik eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 301-319.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3d Edition). Thousand Oaks, CA: Sage.
Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma yöntemleri, beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni [Qualitative research methods, qualitative research and research design according to five approaches]. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev. ed./Trans. Ed.). Ankara: Siyasal.
Sarama, J. ve Clements, D. H. (2009). Early childhood mathematics education research learning trajectories for young children. New York: Routledge.
Savin-Baden, M. ve Major, C.H. (2013). Qualitative research: The essential guide to theory and practice.
Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M. ve Dündar, H. (2014). Eğitim ve Bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 430-453.
Sertsöz, A., ve Temur, Ö. D. (2017). 6 yaş çocuklarına öyküleştirme yöntemi ile verilen matematik eğitiminin çocukların matematik başarılarına etkisinin incelenmesi. Academy Journal of Educational Sciences, 1(1), 1-10.
Şimşek, A., Özdamar, N., Uysal, Ö., Kobak, K., Berk, C., Kılıçer, T. ve Çiğdem, H. (2009). İki binli yıllarda Türkiye’deki eğitim teknolojisi araştırmalarında gözlenen eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 941-966.
Tatar, E. ve Tatar, E. (2008). Fen bilimleri ve matematik eğitimi araştırmalarının analizi II: Anahtar Kelimeler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 89–103.
Ulutaş, F., ve Ubuz, B. (2008). Matematik eğitiminde araştırmalar ve eğilimler: 2000 ile 2006 yılları arası. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 614–626.
Yücedağ, T. ve Erdoğan, A. (2011). 2000–2009 Yılları arasında matematik eğitimi alanında Türkiye’de yapılan çalışmaların bazı değişkenlere göre incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 825-838.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H.(2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin.
Yılmaz, K., Dedeoğlu-Orhun, B., Kılıç-Şahin, H. ve Bahar, H. Ö. (2010). Türkiye’de eğitim denetimi alanında bilimsel bilgi üretimi: Eğitim dergileri ve bilimsel toplantılar örneği. II. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi içinde (s.300–310). Kütahya: DPÜ Eğitim Fakültesi & TEMSEN.
Zhang, Y., ve Wildemuth, B. M. (2009). Qualitative analysis of content. İçinde B. M. Wildemuth (Ed). Applications of social research methods to questions in information and library science içinde (s. 308- 319). California: Libraries Unlimited.