Sanat Sosyolojisi Bağlamında Sanatın Sınırsızlığı ve Toplumsal Konumu Üzerine

Sanatın ne olduğuna, sanatın toplumdaki yerine dair bir uzlaşma henüz sağlanamamıştır. Sanat sözcüğü, sanatsal uygulamalardaki artışa bağlı bir değişkenlik kazanmakta ve sanat olarak görülen şeylerin belirsizliğiyle karşı karşıya kalınmaktadır. Sanatsal yaratımın sınırlarını çizmek giderek zorlaşmaktadır. Yani, her şeyin sanat eseri olabileceği ve herkesin sanatçı olarak nitelendirilebileceği bir çağda sanatın sınırlarının toplumsal süreçle nasıl bir ilişki içinde olduğu farklılık göstermektedir. Bir yandan, sanatın gizeminin estetikçi uzmanlar tarafından ısrarlı bir savunusu devam ederken; diğer yandan, sosyal bilimciler tarafından sanatın estetik dışı faktörlerle, toplumsal olarak nasıl inşa edildiği üzerinde durulmaktadır. Bu çalışma, sanat eserini içe dönük bir perspektifle incelemekten, yani sanatın biçimsel öğelerini analiz etmekten ziyade, sanatın estetik dışı faktörlerle olan ilişkisine odaklanacaktır. Sanatın toplumsal yaşama değişik biçimlerde nasıl nüfuz ettiğini göstermeye çalışacaktır. Sanat eserlerine yönelik çoğalmanın sanatsal üretimin yapısını nasıl değişime uğrattığını tartışmaya açacaktır. Sanatın tümüyle piyasanın hakimiyetinde olduğu bir toplumda sanata belli bir politik işlev yüklemenin, sanatın günümüzdeki dünyayı farklı bir biçimde üretmek açısından nasıl bir anlamı olduğu üzerinde duracaktır.

On the Limitlessness of Art and Its Social Position in the Context of Sociology of Art

There is no consensus yet about what art is and the place of art in society. The word art is changing depending on the increase in artistic practices and the unpredictability of what is seen as art is confronted. It is becoming increasingly difficult to draw the limits of artistic creation. So, in an age when everything can be a work of art and everyone can be considered an artist, how the limits of art are in a relationship with the social process differs. On the one hand, an insistent defense of the mystery of the art by the aesthetics experts continues; on the other hand, social scientists emphasize how art is constructed socially with non-aesthetic factors. This study will focus on the relationship of art with non-aesthetic factors, rather than examining the work of art with an introverted perspective, namely analyzing the formal elements of art. It will try to show how art penetrates social life in different ways. It will discuss how the proliferation of artworks changes the structure of artistic production. It will dwell on the meaning of ascribing a certain political function to the art from the point of producing the contemporary world in a different way in a society where the art is under the domination of the market entirely.

___

  • Adorno, W. T. (2014). Kültür endüstrisi-kültür yönetimi. Nihat Ülner, Mustafa Tüzel ve Elçin Gen (Çev.). İstanbul: İletişim.
  • Bernstein, M.J. (2014). Sunuş. Kültür endüstrisi-kültür yönetimi içinde (s. 9-30). Nihat Ülner, Mustafa Tüzel ve Elçin Gen (Çev.). İstanbul: İletişim.
  • Bourriaud, N. (2004). Postprodüksiyon. Nermin Saybaşılı (Çev.). İstanbul: Bağlam.
  • Burger, P. (2014). Avangard kuramı, Erol Özbek (Çev.). İstanbul: İletişim.
  • Farago, F. (2017). Sanat, Özcan Doğan (Çev.). Ankara: Doğu Batı.
  • Heidegger, M. (2011). Sanat eserinin kökeni. Fatih Tepebaşılı (Çev.). Ankara: De Ki.
  • Jusdanis, G. (2012). Kurgu hedef tahtasında: Edebiyatın savunusu. Çiçek Öztek (Çev.). İstanbul: Koç Üniversitesi.
  • Klee, P. (2017). Modern sanat üzerine. Kaan Çaydamlı (Çev.). İstanbul: Altıkırkbeş.
  • Lazzarato, M. (2017). Marcel Duchamp ve işin reddi. Sercan Çalcı (Çev.). İstanbul: Kolektif.
  • Negri, A. (2013). Sanat ve çokluk. Serkan Sözmezgil (Çev.). İstanbul: MonoKL.
  • Ranciere, J. (2012). Estetiğin huzursuzluğu. Aziz Ufuk Kılıç (Çev.). İstanbul: İletişim.
  • Roelstraete, D. (2013). Çağdaş sanat ne değildir?: Jena’dan Bakmak. Ali Artun ve Nursu Örge (Ed.), Çağdaş Sanat Nedir?: Modernlik Sonrasında Sanat içinde (s. 71-82). Özge Çelik, Elçin Gen vd. (Çev.). İstanbul: İletişim.
  • Shiner, L. (2013). Sanatın icadı. İsmail Türkmen (Çev.). İstanbul: Ayrıntı.
  • Steyerl, H. (2013). Sanatın politikası: Çağdaş sanat ve post-demokrasiye geçiş. Ali Artun ve Nursu Örge (Ed.) Çağdaş Sanat Nedir?: Modernlik Sonrasında Sanat içinde (83-94). Çev. Özge Çelik, Elçin Gen vd. (Çev.). İstanbul: İletişim.
  • Stiegler, B. (2012). Mistagoji: Çağdaş sanat üstüne. Joseph Backstein, Daniel Birnbaum, Sven-Olov Wallenstein (Ed.). Farklı dünyaları düşünmek. Emine Ayhan (Çev.). İstanbul: Metis.
  • Winterson, J. (2016). Sanat başkaldırır: Çoşku ve cüretkarlık üzerine. Zeynep Baransel (Çev.). İstanbul: Sel. Zolberg, L. V. (2013). Bir sanat sosyolojisi oluşturmak. Buket Okucu Özbay (Çev.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 2528-9527
  • Yayın Aralığı: Aylık
  • Yayıncı: ADAMOR Toplum Araştırmaları Merkezi