Taha Yusuf ÇAKAREL, Deniz ELBER BÖRÜ, Bekir Alper YILDIRIM

Politik Taktikler: İçsel Motivasyonun Bir Yansıması mı? Yöneticiler Perspektifinden Havacılık Sektöründe Bir Araştırma

Bu çalışmada yöneticilerin içsel motivasyon düzeylerinin politik taktikler üzerine olan etkisive bu iki kavramın birbiri ile olan ilişkisi incelenmiş olup, yöneticilerin içsel motivasyon düzeyleri ile politik taktiklere başvurma dereceleri arasındaki ilişki ortaya konmak istenmektedir. İçsel motivasyon ve politik taktikler üzerine daha önce gerçekleştirilmiş olan akademik çalışmalar genellikle çalışanlar üzerine ve nicel yöntemler kullanarak gerçekleştirilmiş olup bu çalışmada ise havacılık sektöründe faaliyet gösteren n=16 yönetici üzerinde yarı yapılandırılmış mülakat formları ile ve nitel yöntemle derinlemesine analiz yöntemi kullanılmıştır. Mülakat formlarındaki sorular nicel yöntemlerden esinlenerek oluşturulmuştur. Çalışmada yöneticilerin içsel motivasyon düzeyleri belirlenmeye çalışılmış ve politlik taktiklere başvurma düzeyleri ile ilişkilendirilerek bir anlam matrisi oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışma sonunda yöneticilerin içsel motivasyon düzeyleri ile politik taktikleri kullanım sıklıkları arasında belirgin bir ilişki tespit edilmiş ve bu tespitler doğrultusunda analizler ve öneriler yapılmıştır. Buna karşın yumuşak (göze girme, mantıkla ikna etme) ve sert politik taktiklerin motivasyon düzeyleri arasındaki dağılım incelendiğinde ise mantıklı ve tutarlı bir dağılım görülememiştir.

Anahtar Kelimeler:

İçsel motivasyon, Politik taktikler, İş motivasyonu, Politik davranış

Political Tactics: A Reflection of Intrinsic Motivation? A Research in The Aviation Industry From Managers Perspective

In this study, the effect of managers intrinsic motivation levels on political tactics and the relationship between these two concepts are examined and it is aimed to reveal the relationship between managers intrinsic motivation levels and the degree of applying to political tactics. Previous academic studies on intrinsic motivation and political tactics were generally conducted on employees and by using quantitative methods, and this study, n = 16 managers working in the aviation industry used semi-structured interview forms and in-depth analysis with qualitative method. This questions in the interview forms were inspired by quantitative methods. In this study, the level of intrinsic motivation of the managers was tried to be determined and a meaning matrix was tried to be formed in relation to the levels of applying politic tactics. At the end of the study, managers intrinsic motivation levels and frequency of using political tactics a significant relationship has been identified and analyzes and suggestions have been made in line with this findings. On the other hand, when the distrubition between the motivation levels of soft tactics was not examined, a logical and consistent distribution could not be seen.

Keywords:

Intrınsic motivation, Political tactics, Work motivation, Political behavior,

PDF

___

Adem, Ö., Akgemci, T. ve Demirsel, M. T. (2004). Stratejik insan kaynakları yönetimi bağlamında örgütlerde işgören motivasyonu süreci. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 277-290.

Amabile, T. M., Hill, K. G., Hennesey, B. A. ve Tighe, E. M. (1994). The preference inventory: Assessing intrinsic and extrinsic motivational orientations, Journal of Personality and Social Psychology, 66(5), 393-399.

Appelbaum, S. H. Ve Hughes, B. (1998). Ingratiation as a political tactic: Effects within the organization. Management Decision, 36(2), 85-95.

Arıkan, S. (2011). İşyerinde kullanılan politik taktiklere yönelik olası bireysel önceller üzerine bir araştırma. Türk Psikoloji Dergisi, 26(68), 52-71.

Armağan, A. (2005). Örgütsel politik davranışın analizi: İzmir yazılı basınında bir uygulama. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 3(4), 91-107.

Bağcı Z. ve Bursalı Y.M. (2011). Yöneticilerin güç algılarının çalışanların örgüte bağlılıkları üzerine etkisi: Çalışanların algılarına bağımlı analitik bir inceleme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bi-limler Enstitüsü Dergisi, 9, 9-21.

Batmaz N. Y. ve Gürer. A. (2016). Dönüştürücü liderliğin çalışanların içsel motivasyonu üzerindeki etkisi: Yerel yönetimlerde karşılaştırmalı bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 477-492.

Boddewyn, J. J. ve Brewer, T. L. (1994). International-business political behavior: New theoretical directions. Academy of Management Review, 19(1), 119-143.

Brief, A. P. ve Aldag, R. J. (1977). The intrinsic-extrinsic dichotomy: toward conceptual clarity. Academy of Management Review, 2(3), 496-500.

Bruins, J. (1999). Social power and influence tactics: A theoretical introduction. Journal Of Social İssues, 55(1), 7-14.

Ceylan, C. (2004). Mentorluk ilişkilerine farklı bir yaklaşım: Kariyere uyarlı mentorluk. Isguc The Journal of Industrial Relations And Human Resources, 6(1), 0-0.

Çalışkan, K. (2006). Political behavior in organizations: Antecen-dents and consequences. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Deci, E. L. (1972). Intrinsic motivation, extrinsic reinforcement, and inequity. Journal of Personality And Social Psychology, 22(1), 113-120.

Drory, A. ve Vigoda-Gadot, E. (2010). Organizational politics and human resource management: A typology and the Israeli experience. Human Resource Management Review, 20(3), 194-202.

Dulebohn, J. H., Shore, L. M., Kunze, M., ve Dookeran, D. (2005). The differential impact of ocbs and influence tactics on leader reward behavior and performance ratings over time. Organizational Analysis (15517470), 13(1), 73-91.

Dündar, S., Özutku, H., ve Taşpınar, F. (2007). İçsel ve dışsal motivasyon araçlarının işgörenlerin motivasyonu üzerindeki etkisi: Ampirik bir inceleme. Ticaret Ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergi-si, 2, 105-119.

Elias, B., O’neil, J. ve Sanderson, D. (2004). The politics of trust and participation: A case study in developing first nations and university capacity to build health information systems in a first nations context. International Journal of Indigenous Health, 1(1), 68-78.

Emre, O. R. U. Ç., ve Kutanis, R. Ö. (YIL). Pozitif psikolojik sermayenin örgüt içi politik davranışlara etkisi: Akademisyenler üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(7), 36-58.

Ergül, H. F. (2005). Motivasyon ve motivasyon teknikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 67-79.

Eryılmaz, İ. ve Gülova, A. A. (2017). Örgüt ikliminin, algılanan örgütsel politika üzerine etkisi: Kamu sektöründe bir araştırma. Mcbü Sosyal Bilimler Dergisi, 15(4), 155-176.

Gürkan, G. Ç. ve Demiralay T. (2017). Bireysel yenilikçiliğin çalışanın yenilikçi davranışı üzerindeki etkisinde içsel motivasyonun aracılık rolü: Türkiye’de cerrahlar örneği. Girişimcilik Ve İnovasyon Yönetimi Dergisi, 6, 65-81.

Hochwarter, W. A., Witt, L. A., ve Kacmar, K. M. (2000). Perceptions of organizational politics as a moderator of the relationship between consciousness and job performance. Journal Of Applied Psychology, 85(3), 472-478.

İslamoğlu, G. ve Börü, D. (2007). Politik davranış boyutları: bir ölçek geliştirme çalışması. Akdeniz Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(14), 135-153.

Judge, T. A., ve Bretz Jr, R. D. (1994). Political influence behavior and career success. Journal of Management, 20(1), 43-65.

Kipnis, D., Schmidt, S. M., ve Wilkinson, I. (1980). Intraorganizatio-nal influence tactics: Explorations in getting one's way. Journal Of Applied Psychology, 65(4), 440-452.

Koçel, T. (2007). İşletme yöneticiliği. İstanbul:Arıkan Basım Yayın.

Liden, R. C., ve Mitchell, T. R. (1988). Ingratiatory behaviors in organizational settings. Academy Of Management Review, 13(4), 572-587.

Lipset, S. M. (1959). Political man: The Social Bases Of Politics.

Mohan-Bursalı, Y. (2008). Örgütsel politikanın işleyişi: Örgütsel politika algısı ve politik davranış arasındaki ilişkiler Doctoral Dissertation, Deü Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Mottaz, C. J. (1985). The relative importance of intrinsic and extrinsic rewards as determinants of work satisfaction. The Sociological Quarterly, 26(3), 365-385.

Newstrom, J. W., ve Davis, K. (2002). Organizational behavior. (1st Ed.). New York: Mcgrawhill Higher Education.

Orpen, C. (1996). The effects of ingratiation and self-promotion tactics on employee career success. Social Behavior And Personality: An İnternational Journal, 24(3), 213-214.

Özadaşlı, K., ve Akman, H. (2012). İçsel ve dışsal motivasyonda cinsiyet ve örgütsel statü farklılaşması: Türk Telekomünikasyon Aş çalışanları üzerinde bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 4(7), 73-81.

Pandey, K. C. (1981). Kc Pandey, Phys. Rev. Lett. 47, 1913 (1981). Phys. Rev. Lett., 47, 1913.

Parker, P. M. (1995). Climatic effects on individual, social, and economic behavior: A physioeconomic review of research across disciplines. Westport, Ct: Greenwood Press.

Ralston, D. A. (1985). Employee ingratiation: The role of management. Academy Of Management Review, 10(3), 477-487.

Robbins, S. P. (2001). Organisational behaviour: Global and Southern African perspectives. South Africa:Pearson

Robbins, S.P., Judge, T.A. (2013). Örgütsel davranış. (İnci Erdem Çev. Ed.), İstanbul:Nobel Yay.

Ryan, R. M., ve Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 54-67.

Shankar, R. (1994). R. Shankar, Rev. Mod. Phys. 66, 129 (1994). Rev. Mod. Phys., 66, 129.

Steensma, H. (2007). Why managers prefer some infl uence tactics to other tactics: A net utility explanation. Journal Of Occupational And Organizational Psychology, 80, 355- 362.

Treadway, D. C., Hochwarter, W. A., Kacmar, C. J. ve Ferris, G. R. (2005). Political will, political skill, and political behavior. Journal Of Organizational Behavior: The International Journal Of Industrial, Occupational And Organizational Psychology And Behavior, 26(3), 229-245.

Türk, S., Aydoğan, E., ve Kansu, N. (2003). İçsel motivasyonun iş tatmini üzerindeki etkisi: Türk Tarih Kurumu matbaası Ve Nurol Matbaası’nda yapılan bir araştırma, 1. Matbaa Teknolojileri Sempozyumu, Eylül, Ankara. 21 Eylül 2007 tarihinde http://W3.gazi.edu.tr/-Web/Msturk/Yayinlar/Pdf/Motive.Pdf adresinden erişilmiştir.

Ülkeryıldız, R. E. (2009). Political tactics in building construction in-dustry from the architects perspectives. Master's Thesis, Institute Of Technology, İzmir.

Veysel, A. Ğ. C. A. ve Ertan, H. (2008). Duygusal bağlılık içsel motivasyon ilişkisi: Antalya'da beş yıldızlı otellerde bir inceleme. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 135-156.

Woodworth, R. S. (1918). Dynamic psychology. Columbia University Press, Columbia.

Yaylacı, G. Ö. (2006). Kariyer yaşamında duygusal zeka ve iletişim yeteneği: Diyalog ve duyguları yönetmek. İstanbul:Hayat Yayıncılık.

Yılmaz, R. (2018). Psikolojik iklimin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinde içsel motivasyonun aracı rolü: Sanayi işletmelerinde bir araştırma, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi İşletme Bilim Dalı, Konya.

Yukl, G. ve Falbe, C. M. (1990). Influence tactics and objectives in upward, downward, and lateral influence attempts. Journal Of Applied Psychology, 75(2), 132-140.

Yukl, G., ve Tracey, J. B. (1992). Consequences of influence tactics used with subordinates, peers, and the boss. Journal Of Applied Psychology, 77(4), 525-535.

Zuckerman, A. S. (2005). The social logic of politics: Personal networks as contexts for political behavior. Philadelphia:Temple Univer-sity Press.