Ortak Bilgi Yapılandırma Modeline Göre Yapılan Öğretimin Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Işık Konusuna İlişkin Kavramsal Anlamalarına Etkisi

Bu Araştırmanın amacı, ortaokul 6. Sınıf Fen Bilimleri dersinde "Işık ve Ses" ünitesine ait ‘’Işığın Yansıması’’ konusunun öğretilmesinde Ortak Bilgi Yapılandırma Modeli (OBYM)'ye göre yürütülen öğretimin öğrencilerin kavramsal anlamalarına etkisini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2014-2015 Eğitim Öğretim yılında Karaman il merkezinde yer alan Alparslan Ortaokulundaki 6. Sınıf öğrencilerinden 31 kontrol grubu, 33 deney grubu olmak üzere toplam 64 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Işık Konusu Kavramsal Anlama Testi (IKKAT) kullanılmıştır Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler, SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen nicel verilerin değerlendirilmesinde; bağımsız t-testi, nitel verilerin değerlendirilmesinde ise içerik analizi ve betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırmada OBYM ile 5E öğretim modelinin kavramsal anlamaya etkisi karşılaştırılmıştır. Dersler deney grubunda OBYM'ye, kontrol grubunda 5E öğretim modeline göre işlenmiştir Konuların OBYM’ne göre işlendiği deney grubu öğrencilerinin IKKAT ön-test ve son-test puan ortalamaları arasında son test lehine anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur. OBYM’nin 6. Sınıf öğrencilerinin kavramsal anlamalarını artırdığı görülmüştür.

The Effect of Teaching Based on the Common Knowledge Construction Model on the Conceptual Understanding of Sixth Grade Students Regarding the Subject of Light

The aim of this study is to examine the effect of teaching conducted according to the Common Knowledge Construction Model (CKCM) in teaching the subject of “Reflection of Light” from the “Light and Sound” unit in the Science course of the 6th Grade in secondary school. The study group of the study consisted of 64 students, including 31 in the control group and 33 in the experimental group in Alparslan Secondary School located in the city centre of Karaman province in the 2014-2015 academic year. The Light Subject Conceptual Understanding Test (LSCUT) was used as a data collection tool in the research. The mixed method was used in the research. The data obtained from the research were analyzed by using the SPSS program. Independent t-test was used in the evaluation of the quantitative data obtained in the research, and content analysis and descriptive analysis were used in the evaluation of the qualitative data. In the study, the effect of CKCM and 5E teaching model on conceptual understanding was compared. The lessons were taught according to CKCM in the experimental group and 5E teaching model in the control group. It was found that there was a significant difference between the LSCUT pre-test and post-test mean scores of the students in the experimental group, in which subjects were taught according to CKCM. It is seen that the CKCM increased the conceptual understanding of 6th grade students

___

  • Abraham, M. R., Gryzybowski, E. B., Renner, J. W., ve Marek, A., E. (1992). Understanding and misunderstanding of eighth graders of five chemistry concepts found in textbooks. Journal of Research in Science Teaching, 29(2), 105-120.
  • Anderson, C. W. (2007). Perspectives on science learning. S. K. Abell & N. G. Lederman (Eds.), Handbook of research on science education içinde (s. 3–30). Mahwah, NJ: Erlbaum
  • Ayas, A.ve Demirbaş, A. (1997). Turkish secondary students‟ conception of introductory chemistry concepts. Journal of Chemical Education, 74(5), 518-521.
  • Atasoy, Ş. ve Akdeniz, A. R. (2009, Ekim). Kavram karikatürlerinin etki-tepki kuvvetleri ile ilgili yanılgıları gidermeye etkisi. 3. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
  • Bakırcı, H. ve Çepni, S. (Haziran, 2012). Fen ve teknoloji öğretimi için yeni bir model: Ortak bilgi yapılandırma modeli. Sözlü bildiri, X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
  • Bakırcı, H. ve Çepni, S. (2014). Fen bilimleri dersi öğretim programı temelinde ortak bilgi yapılandırma modelinin irdelenmesi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 2(2), 83-94.
  • Bakırcı, H. ve Çalık, M. (2013). Adaptasyon ve doğal seçilim konusunda geliştirilen rehber materyallerin sekizinci sınıf öğrencilerinin alternatif kavramlarının giderilmesine etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 38(168), 215-229.
  • Bakırcı, H. (2014). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı öğretim materyali tasarlama, uygulama ve modelin etkililiğini değerlendirme çalışması: Işık ve Ses Ünitesi Örneği. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Bakırcı, H., Artun, H.ve Şenel, S. (2016). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı fen öğretiminin ortaokul yedinci sınıf öğrencilerinin kavramsal anlamalarına etkisi: Gök cisimlerini tanıyalım. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 514–543.
  • Bakırcı, H. ve Ensari, Ö. (2018). Ortak bilgi yapılandırma modelinin ısı ve sıcaklık konusunda lise öğrencilerinin akademik başarılarına ve kavramsal anlamalarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 43(196), 171–188.
  • Biernacka, B. (2006). Developing scientific literacy of grade five students: a teacher researcher coolaborative effort. Unpublished Thesis of Doctoral, The University of Manitoba, Kanada
  • Caymaz, B.ve Aydın, A.(2019). Ortak bilgi yapılandırma modelinin yedinci sınıf öğrencilerinin elektrik enerjisi ünitesine ilişkin kavramsal anlamalarına etkisi. Kastamonu Education Journal, 27(5), 1955-1975.
  • Cerit Berber, N. ve Sarı M (2009). Kavramsal değişim metinlerinin iş, güç, enerji konusunu anlamaya etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 159-172.
  • Cerit Berber, N.ve Sarı M (2010). Kavramsal değişime dayalı öğretim stratejilerinin fizik dersine yönelik bazı duyuşsal özelliklerin gelişimine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 45-64.
  • Creswell, J. W. ve Plano Clark, V. L. (2007). Designing and conducting mixed methods research (1. Baskı). London: Sage Publications Ltd.
  • Çepniİ, S. (2014). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık
  • Çepniİ, S., Ayvacı, H. Ş. ve Bakırcı, H. (2015). Ortak Bilgi Yapılandırma Modeli Hakkında Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Görüşleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 97-127.
  • Çepni, S., Özmen, H. ve Bakırcı, H. (Haziran, 2012). Ortak bilgi yapılandırma modeline uygun öğretim materyali geliştirilmesi: Işığın madde ile etkileşimi ve yansıma örneği, Sözlü bildiri, X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
  • Ebenezer, J. V. ve Cannor, S. (1998). Learning to teach science: A model for the 21 century. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall, Inc., Simon and Schuster/A. Viacom Company
  • Ebenezer, J., Chacko, S. ve Immanuel, N. (2004). Common knowledge construction model for teaching and learning science: application in the ındian context. An international conference to review research on science, technology and mathematics education, Proceedings of International Centre (pp.25-27). Dona Paula, Goa, India.
  • Ebenezer, J., Chacko, S., Kaya, O. N., Koya, S. K. ve Ebenezer, D. L. (2010). The effects of common knowledge construction model sequence of lessons on science achievement and relational conceptual change. Journal of Research in Science Teaching, 47(1), 25 -46.
  • Erdoğan, A. ve Cerrah Özsevgeç, L. (2012). Kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesi üzerindeki etkisi: Sera etkisi ve küresel ısınma örneği. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 1(2), 1-13.
  • Er Nas, S. ve Çepni, S. (2016). Rehber materyallerin öğrencilerin kavramsal anlamaları üzerine etkisi: “Isının yayılma yolları” örneği. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi,(43):135-155.
  • Demir, Y., Uzoğlu, M. ve Büyükkasap, E. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kuvvet ve hareket ile ilgili sahip olduğu kavram yanılgılarının belirlenmesinde kullanılan karikatürlerin ve çoktan seçmeli soruların etkililiğinin karşılaştırılması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 88-102.
  • Gobert, J. D. ve Clement, J. J. (1999). Effects of student-generated diagrams versus student-generated summaries on conceptual understanding of causal and dynamic knowledge in plate
  • Hyslop-Margison, E. J.ve Strobel, J. (2007). Constructivism and education: Misunderstandings and pedagogical implications. The Teacher Educator, 43(1), 72-86,
  • Güzel, H. ve Yıldızbaş, H. (2017). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı öğretimin öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerine etkisi. 1. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Araştırmaları Sempozyumu, Bildiri Kitabı, 406-413, 3-5 Kasım, Antalya, Türkiye
  • İyibil, Ü. (2011). A new approach for teaching ‘energy’ concept: The common knowledge construction model. Western Anatolia Journal of Educational Sciences (WAJES), Dokuz Eylül University Institute,1-8.
  • Kaya, O. N., Kaya, Z., Zorlu, M., Aydemir, S., Karakaya, D., Kılıc, A. ve Emre, İ. (2012). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının ortak bilgi inşa modeli ve uygulamaları ile ilgili görüşleri. Uygulamalı Eğitim Kongresi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Karslı, F.ve Ayas, A. (2013). Prospective science teachers‟ alternative conceptions about the chemistry issues. Necatibey Faculty of Education Electronic Journal of Science and Mathematics Education, 7(2), 284-313.
  • Kayalı, H. A.ve Tarhan, L. (2004). İyonik bağlar konusunda kavram yanilgilarinin giderilmesi amacıyla yapılandırmacı aktif öğrenmeye dayalı bir rehber materyal uygulaması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 145-154.
  • Kiryak, Z. (2013). Ortak bilgi yapılandırma modelinin 7. sınıf öğrencilerinin su kirliliği konusundaki kavramsal anlamalarına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
  • Mutlu, A.,ve Acar Şeşen, B. (2016). Evaluating of preservice science teachers‟ understanding of general chemistry concepts by using two tier diagnostic test. Journal of Baltic Science Education, 15(1), 79-96.
  • Milli Eğitim Bakanlığı[MEB], (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: T. C. Milli Eğitim Bakanlığı,
  • Orgill, M.ve Bodner, G. (2004). What research tells us about using analogies to teach chemistry. Chemistry Education Research and Practice in Europe, 5(1), 15-32.
  • Öztunç, M. 1999. Yaratıcı düşünce üzerinde ailenin etkisi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
  • Reid, N. (2008). A scientific approach to the teaching of chemistry. What do we know about how students learn in the sciences, and how can we make our teaching match this to maximise performance? Chemistry Education Research and Practice, 9(1), 51-59.
  • Sinan O. (2007). Fen bilgisi öğretmen adaylarının proteinler ve protein sentezi ile ilgili kavramsal anlamaları. Yayınlanmamış doktora tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Treagust, D. F. ve Duit, R. (2008). Conceptual change: a discussion of theoretical, methodological and practical challenges for science education. Cultural Studies of Science Education, 3(2), 297-327.
  • Uzunkaya, M. ve Güzel, H, (2019). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı fen öğretiminin öğrencilerin başarılarına, eleştitel düşünme becerilerin kavramsalanlamalarına etkisi. Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 6(42), 2656-2667.
  • Vural, S., Demircioğlu, H. ve Demircioğlu, G. (2012, Mayıs). Genel bilgi yapılandırma modeline uygun geliştirilen bir öğretim materyalinin üstün yetenekli öğrencilerin asit-baz kavramlarını anlamaları üzerine etkisi. IV. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi.
  • Yıldızbaş, H. (2017). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı öğretimin öğrencilerin akademik başarılarına ve eleştirel düşünme becerilerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya
  • Wood, L. C. (2012). Conceptual change and science achievement related to a lesson sequence on acids and bases among African American alternative high school students: A teacher’s practical arguments and the voice of the “other. Unpublished doctoral dissertation, Wayne State University.