20061

Okul Öncesi Eğitim Çağında Çocuğu Olan Ebeveynlerin Değerler Eğitimi Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi

Bu çalışmada, okul öncesi eğitim çağında çocuğu olan ebeveynlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çalışma grubunu okul öncesi dönem çocuğu olan 17 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklem seçiminde amaçlı örneklem türlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Çalışmada veri toplamak için nitel araştırma tekniklerinden görüşme tekniği kullanılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından oluşturulmuş olan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Toplanan veri-lerin analizinde ise Maxqda Pro2018.2.5 programı aracılığıyla betimsel ve içerik analizi yapılmıştır. Ebeveynlerin değer kavramını; saygı, sevgi, kültür ve toplumsal kabuller olarak ifade ettiği bulgulanmıştır. Ebeveynlerin çocuklarına en çok öğretmek istedikleri değerler saygı, sevgi ve ahlaki değerler üzerinde yoğunlaşırken en az sabır değerinin kazandırmak istedikleri tespit edilmiştir. Ebeveynlerin aile içi ilişkilerinde değerleri vurgularken çocuklara iyi bir rol model olmaya çalıştıkları, bekledikleri değerlere ilişkin davranışları sergiledikleri bulgulanmıştır. Araştırma sonuçlarını incelediğimizde; çocukların değerleri öğrenmeleri için resimli öykü kitapları okudukları sonucuna ulaşılmıştır. Ebeveynler değerler öğretimine ilişkin okullardan beklentileri incelendiğinde; öğretmenin rol model olmasını, evdeki değerlerin pekiştirilmesini ve çocukların sosyalleşmesini sağlamak olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ebeveynlerin çocuklarına en çok paylaşama değerini kazandırmakta zorluk yaşadıkları sonucuna ulaşılmıştır.

Examination of the Views of the Parents that Preschool Children on Values Education

This study aims at determining the views of the parents, who have kids in preschool period, on values education. Case study, one of the qualitative research methods, was used in the study. The study group consists of 17 parents who have kids at preschool age. Criterion sampling, among non-probabilistic methods, is used for the selection of samples in the research. The interview method which is one of the qualitative research methods was used for data collection. In the study, a semi-structured interview form that was prepared by the researchers was used as data collection tool. Descriptive analysis and content analysis have been utilized for the statistical analysis of the obtained data via Maxqda Pro2018.2.5 software. It was found out that the concept of values of parents were revealed as respect, love, culture and social acceptances. It was detected that parents focus on gaining their kids the values; respect, love and morality at most while they want to teach the value; patience at least. Reviewing the results of the research, it has been revealed that parents read picture storybooks to their kids so that they acquire the values. Furthermore, it was detected that parents have difficulty in teaching the value of sharing.

Keywords:

Preschool period value concept, values education, views of parents,

PDF

___

Abacı, E. (2018). Behiç Ak’ın çocuk kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
Ada, E. (2016). Erken çocukluk döneminde yaratıcı drama yönteminin değerler eğitimine olan etkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kastamonu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
Altan, M. Z. (2011). Çoklu zekâ kuramı ve değerler eğitimi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 54-57.
Arıcı, D. ve Bartan, M. (2020). Çocuğu okul öncesi eğitime devam eden annelerin çocuklarına değer edindirme sürecine yönelik görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 6(1), 279-294.
Arıcı, İ. ve Maden, K. (2018). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretim programında saygı değeri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 237-256.
Avcı, N. (2007). Üniversite gençliğinin bireysel ve toplumsal değerlere ilgi ve bakışı. R. Kaymakcan. vd. (Ed.), Değerler ve Eğitimi içinde (s.819-851) İstanbul: Dem Yayınları.
Aydın, M. Z. ve Akyol, Ş. (2012). Okulda değerler eğitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Balat, G. U. ve Balaban, A. (2011). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi etkinlikleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
Corbetta, P. (2003). Social research: Theory, methods and techniques. London: Sage Publications.
Çağdaş, A. ve Seçer, Z. (2002). Çocuk ve ergende sosyal ve ahlak gelişimi. Ankara: Nobel.
Demiriz, S., Karadağ, A. ve Ulutaş. İ. (2003). Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim ortamı ve donanım. Ankara: Anı Yayıncılık.
Demirutku, K. (2017). Değerlerin edinilmesinde ailenin rolü. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
Dilmaç, B. (2002). İnsanca değerler eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Dinç, B. (2011). Okulöncesi dönemde değerler eğitiminin yeri ve önemi. A. Arıkan (Ed.), Okulöncesi dönemde değerler eğitimi içinde (s.149-164). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset Tesisi.
Ekşi, H. (2003). Temel insani değerlerin kazandırılmasında bir yaklaşım: Karakter eğitimi programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 79-96.
Greenberg, M. T., Weissberg, R. P., Zins, J. E., Fredericks, L., Resnik. H. and Ellias, M. J. (2003). Enhancing school-based prevention and youth development through coordinated social, emotional and academic learning. American Psychologist, 58(6/7), 466-474.
Güder, S. (2015). İlkokul döneminde değerlerin kapsamı. Okul öncesi ve ilkokul döneminde değerler eğitimi. Ankara: Eğiten Kitap.
Gümüş, S. (2017). Değerler eğitimi bağlamında Aytül Akal’ın çocuk romanlarının analizi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Günindi, Y. (2010). Anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarına uygulanan sosyal uyum beceri eğitimi programının çocukların sosyal uyum becerilerinin gelişimine etkisi .(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Gürel, R. (2014). Sosyal pekiştireçlerin ve model davranışlarının çocukların ahlaki yargılarının şekillenmesindeki etkisi (Bandura örneği). Değerler Eğitimi Dergisi, 12(28), 101-119.
Güven, G. ve Azkeskin, K. F. (2010) . Erken çocukluk gelişimi ve okul öncesi eğitim. D. İbrahim Hakkı (Ed.), Erken çocukluk eğitimi içinde (s.2-50). Ankara: Pegem Akademi.
Karaömerlioğlu, L. (2010). Okul öncesi eğitimde doğaçlama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Adana.
Kır, İ. (2010). Eğitimin toplumsal temelleri. F.Töremen (Ed.), Eğitim bilimine giriş. İstanbul: İdeal Kültür Yayınları. Kurtdede Fidan, N. (2009). Öğretmen adaylarının değer öğretimine ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim, 2(2), 1-18.
Lincoln, Y. S., and Guba, E. G. (1986). But is it rigorous? Trustworthiness and authenticity in naturalistic evaluation. New Directions For Evaluation, 30, 73-84.
Mayring, P. (2004). Qualitative content analysis. A Companion to Qualitative Research, 1(2004), 159-176.
Merleau-Ponty, M. (2013). The phenomenology of perception. London: Routledge.
MEB. (2010). 08/09/2010 tarihli ve B.08.0.TTK.0.72.02.00-6312 (2010/53) sayılı Genelge.
Morgan, C. (1998). Psikolojiye giriş. (H. Arıcı ve Diğerleri, Çev.). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji.
Samur, A. Ö. (2011). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarının sosyal ve duygusal gelişimlerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Sapsağlam, Ö. (2016). Okul öncesi eğitim programlarında yer alan hedeflerin değerler eğitimi açısından incelenmesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(9), 683-700.
Şahin, F. (2010) . 0-6 yaş çocukların temel gelişimsel özellikleri: Fiziksel ve sosyal duygusal gelişim. D. İbrahim Hakkı (Ed.), Erken çocukluk eğitimi içinde (s.170-206). Ankara: Pegem Akademi.
Şahin, F. (2005). Çocuğun gelişimi ve eğitiminde babanın rolü. M. Sevinç (Ed.), Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Tanrıverdi, Ö. (2012). Yaratıcı drama ile verilen eğitimin okul öncesi öğrencilerin çevre farkındalığına etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
Türk, İ. (2009). Değerler eğitiminde saygı.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
Türkkahraman, M. (2003). Social values and value education. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116(2014), 633–638.
Ulusoy, K. ve Arslan, A. (2014). Değerli bir kavram olarak “değer ve değerler eğitimi”. R. Turan ve K. Ulusoy (Eds.), Farklı yönleriyle değerler eğitimi içinde (s.2-14). Ankara: Pegem Akademi.
Veugelers, W., and Vedder P. (2003). Values in teaching. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 9(4), 377-389.
Yaman, E. (2012). Değerler eğitimi. Ankara: Akçağ Kitabevi.
Yavuzer, H. (2019). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
Yılmaz, E. (2015). Her şey ailede başlar: Uygulamalı aile değer eğitimi kitabı. 15.11.2020 tarihinde http://www.medeniyetokulu.com/uploads/2015/10/05/ebrosur-df9e4bb2.pdf adresinden alınmıştır.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yörükoğlu, A. (2016). Çocuk ruh sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları.
Yuvacı, Z., Şafak, M. ve Şirin, N. (2013). Okul öncesi çocuklarına değer eğitimi verirken davranış geliştirme merkezli öğrenme yöntemi uygulayan öğretmenlerin görüşleri. Middle Eastern & African Journal of Educatinal Research, 5, 112-135.