Muhasebe Bilgi Sistemi ve Kaynak Kullanım Muhasebesinin Yönetim Kararları Üzerindeki Etkisi

Şirketlerde, tüm organizasyonel faaliyetlerden verilerin toplanması, izlenmesi, sınıflandırılması, özetlenmesi prosedürleri, finansal olayları görüntülemek ve değerlendirmek gibi işlemler Bilgi Teknolojisi tarafından yürütülür. Muhasebe yönetim sisteminde, bilgi teknolojileri ve muhasebe kayıtlarını kullanan yöneticiler, işlemsel muhasebe sistemi bilgileri ve iç finansal raporlama sistemi ile operasyonları hakkında bazı bilgiler toplarlar. Muhasebe bilgi sistemi (MBS), yöneticilerin maliyet-fayda analizi ile kontrol edilebilir olayları, kontrol edilemeyen olaylardan ayırt etmesine olanak tanır. Muhasebe bilgi sistemi, yönetim bilgi sistemi teknolojisini oluşturan ur ve otomatik bir bilgi sistemidir. Organizasyonun her şubesinde finansal faaliyetler bulunur. Yapılan çalışmada, muhasebe bilgi sistemi ve yönetim bilgi sistemi ile kavramsal olarak ilgilenir. Son zamanlarda imalat teknolojisi ve üretim modellerine göre maliyet yapılarının ve modellerinin üretim yapan firmalar için ihtiyaç olarak değerlendirildiğini ifade edilir. Nedensel açıdan bakıldığında, geleneksel sistemlerin maliyet ve kontrol muhasebesi ile kullanılması, cari için yeterli veya uygun değildir. Kaynak tüketim muhasebesi, 2000'li yılların başından itibaren gündeme gelen yeni bir yaklaşımdır. Bu yaklaşım, Faaliyet Tabanlı Maliyetleme’nin avantajlarını kullanan ve Alman Maliyet Muhasebesi’nin kaynaklara bakış açısıyla entegre edilen bir yaklaşım olup, maliyetlerin temelinin kaynaklar olduğunu kabul eder. Kaynak tüketim muhasebesini diğer yöntemlerden ayıran unsurlar; şey atıl kapasitesinin izlenebilmesi, amortisman hesaplamasında yerine koyma maliyetini kullanması ve yönetim kararlarında etkili olan Katkı Marjı Gelir Tablosu’nu kullanmasıdır. Bu çalışmada öncelikle Kaynak Tüketim Muhasebesinin ortaya çıkışı, tanımı ve özelliklerine yer verilerek, aşamaları belirtilmiştir.

Influence of Accounting Information System and Resource Using Accounting on Management Decisions

Procedures of data gathering, observing, categorizing and summing up operational or organizational activities, screening financial activities and their evaluations are all operated by the information Technologies in the companies. In a specific field, in accounting management system, managers using information technologies and accounting records gather data on their operations with transactional accounting system and internal financial reporting system. Accounting Information System (AIS) assists the managers with cost-benefit analysis to differentiate between controllable and uncontrollable activities or operations. Accounting information system composes management information technology and it is an automated information system which is deployed in all braches of an organization. In this study, conceptual relations between accounting information system and management information system are taken under consideration. It is recently acknowledged that cost structures and models according to productions technology and production modeling are a necessary tool for manufacturing companies. It is because of that conventional systems using cost and control accounting is not sufficiently effective or just not applicable for current company liabilities. Since early years of 2000s, recourse expenditure accounting is a new approach to accounting. This approach is based on the idea that core of costing is recourses, which takes advantages of activity-based-costing and is integrated with German perspective of cost accounting. What makes this approach distinctive from others are that it can trace spare capacity, it uses substitution cost in amortization, and it uses additional income margin table which is crucial in management decisions. This study seeks to explain emergence, definition and features of Resource Expenditure Accounting and its development phases.

Keywords:

Resource Expenditure Accounting (REA), Activity-based-Costing (ABC) Information System Accounting,

PDF

___

Acar, D. ve Özçelik, H. (2011). Muhasebe bilgi kalitesini etkileyen kritik başarı faktörleri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 49, 10-23.
Aksu, İbrahim. (2013). ‘Kaynak tüketimine dayalı muhasebe: Bir örnek uygulama’ , E-Journal of New World Sciences Academy ,8(4), 165-182.
Aktaş, R. (2013). ‘Yeni bir maliyet ve yönetim muhasebesi yöntemi olarak kaynak tüketim muhasebesi’, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 58, 55- 76.
Cengiz, E. (2012). Gelişmiş bir maliyetleme yaklaşımı olarak kaynak tüketimi muhasebesi’, Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, 14(1),215- 233.
Cooper, R., and Kaplan, R. S. (1988). How cost accounting distorts product costs. Strategic Finance, 69(10), 20.
Dönmez, A. ve Başçil, G. (2017). Kaynak tüketim muhasebesi: Bir mobilya üretim işletmesinde uygulama, Mali Çözüm Dergisi, 139, 29-56.
Elmacı, O. ve Tutkavul, K. (2015). Sürdürülebilir üstünlük elde edebilme bağlamında çevresel maliyetlerin analizi ve çevresel maliyetlerin raporlanmasında kaynak tabanlı maliyetleme model önerisi, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 17(1), 75-110.
Erkuş, H., Aksu, İ. Ve Turan, E. (2014). Kaynak tüketim muhasebesinin diğer maliyet sistemleri ile karşılaştırılması, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi,2,15-36.
Ertaş, F. C. (2016). Muhasebe bilgi sistemi ve organizasyonu. 4. bsk., Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Fevzi, S., Nurten, E., Melih, E., Kerim, B., Ergün, K., ve Adnan, S. (1998). Muhasebe bilgi sistemi. Anadolu Üniversitesi Yayınları, (963).
Gökçen, G., Ataman, B. ve Çakıcı, C. (2011). Türkiye finansal raporlama standartları uygulamaları, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
Gürdal, K. (2007). Maliyet yönetiminde güncel yaklaşımlar, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Kamu Gözetimi Kurumu (2018). Finansal raporlamaya ilişkin kavramsal çerçeve, 27 Ekim 2018 tarihli ve 30578 sayılı Resmi Gazete.
Kaplan, R. S. And Anderson, S. R. (2007). The innovation of time-driven activity-based costing, Cost Management,21(2), 5-15.
Kaygusuz, S. Y. ve Dokur, Ş. (2009). Maliyet muhasebesi, Bursa: Dora Yayınevi.
Kurtlu, A. E.. (2016). ‘Kaynak tüketim muhasebesi: silah fabrikası örneği’, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 1-14.
Ömürbek, V. (2003). Kurumsal kaynak planlamasında muhasebe bilgi sisteminin rolü: Gıda sektöründe uygulama (Doctoral dissertation, Sosyal Bilimler).
Özyapıcı, H. (2012). Resource consumption accounting and its application in a healthcare institution’, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilimdalı, Doktora Tezi.
Perkins, D. and Stovall, S.O: (2011). ‘Resoruce consumption accounting: Where does it fıt?’, The Journal of Applied Business Research, 27, .5.
Romney, M. B. and Steinbart, P. J. (2015). Sistem informasi akuntansi. Jakarta: Salemba Empat.
Sevim, Ş. (2008). Muhasebe bilgi sistemi. (Editör F. Sürmeli), Anadolu Üniversitesi Yayın, (1736).
Sharman, P. A. (2003b). The case for management accounting, Strategic Finance, 85(4), 42-47. 9. Webber, Sally, and
Sözen, M. (2017). Kaynak tüketim muhasebesinin gelişim süreci, maliyet avantajları ve teorik bir uygulama’, U.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 229-254.
Şahin, M. (2007). Yönetim bilgi sistemi (Vol. 784). Anadolu Universitesi.
Tse, Michael S. C. Maleen Z. Gong. (2009). ‘Recognition of idle resources in timedriven activity-based costing and resource consumption accounting models’, JAMAR, 7(2), 41-54.
Tutar, H. (2006). Yönetim bilgi sistemi. Seçkin Yayıncılık.
Tutkavul, K. (2016). ‘İşletmelerin sürdürülebilir rekabet gücü ve rekabet üstünlüğü sağlamada verecekleri stratejik kararların kaynak tüketim muhasebesi modeliyle doğrulanmasına yönelik amprik bir çalışma’, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilimdalı, Doktora Tezi.
Türel, A. (2018). Muhasebe bilgi sistemleri. İstanbul. Çağlayan Kitabevi.
Unutkan, Ö. (2010). Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sistemi ve Bir Uygulama, Mali Çözüm Dergisi, 97, 87-106.
Wegmann, G. (2009). ‘The activity-based costing method: Development and applications’, The Icfai University Journal of Accounting Research,8(1) ,7-22.
White, L. (2009). Resource consumption accounting: Manager-focused management accounting. Journal of Corporate Accounting & Finance, 20(4), 63-77.
Zhang, Q., Dong, X., and Huang R. (2011). The application of resources consumption accounting in an enterprise. artificial intelligence, management science and electronic commerce (AIMSEC), 2011 2nd International Conference, Conference Publications, s.2481-2484.