Mobbing ve Örgütsel Sessizliğin İş Performansına Etkisi: Çanakkale İlinde Bir Araştırma

Bu araştırmanın amacı; mobbing ve örgütsel sessizlik algısının çalışanların iş performansına etkilerini belirlemektir. Bu araştırmada Çanakkale ilinde görevli 341 kamu çalışanı ile yüz yüze anket uygulaması yapılmak suretiyle 2019 yılı Ocak Şubat aylarını kapsayan dönemde, kolayda örneklem yöntemi ile veri toplanmıştır. Ankette örgütsel sessizlik için Dyne vd. (2003) tarafından geliştirilen ve 30 ifadeden oluşan ölçek kullanılmıştır. Mobbing için ise, Leymann (1993) geliştirilen ve 36 ifadeden oluşan ölçekten yararlanılmıştır. İş performansı ölçeği için Staples vd. (1999) tarafından geliştirilen ve 4 ifadeden oluşan ölçek kullanılmıştır. Toplanan verilere T testi, ANOVA, güvenilirlik analizi, faktör analizi, korelasyon ve regresyon, analizleri yapılmıştır. Araştırmada yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre, mobing algısı ile iş performansı arsında negatif bir ilişki olduğu ve ters yönde etkilediği tespit edilmiştir. Örgütsel sessizlik algısı da çalışanların iş performansını negatif yönde etkilemekte olup ters yönde etkilemektedir. Bu araştırma sonuçlarına göre yöneticiler için ve bundan sonraki çalışmaları yürütecek araştırmacılar için çeşitli öneriler sunulmştur.

Anahtar Kelimeler:

Mobbing, Örgütsel Sessizlik, İş Performansı

The Effect of Mobbing and Organizational Silence on Job Performance: A Research on Çanakkale Province

The aim of this research is to determine the relationship between mobbing on organizational silence and job performance. In this research, a survey was conducted to 341 public employee who work in Çanakkale province and data was collected by convenience sampling method in the period covering January to February 2019. For organizational silence, a scale consisting of 30 expressions developed by Dyne vd. (2003) was used. The scale taken from the studies of Leymann (1993) and consisting of 36 expressions was used in the survey for mobbing. For job performance, a scale consisting of 4 expressions developed by Staples vd. (1999) was used. T test, ANOVA, reliability analysis, factor analysis, correlation and regression analyzes were used for the data. According to the results of regression tests carried out in the research, there is a negative relationship between the mobbing perceptions and job performance of employees. It is also indicated that there is a negative relationship between the nepotism perceptions and organizational citizenship behaviors of employees. It is also indicated that there is a positive relationship between the organizational silence perceptions and job performance of employees and they are affected in the reverse direction.According to the results of this research, various suggestions are developed fort he managers and researchers who will carry out the following studies

Keywords:

Mobbing, Organizational silence, Job Performance,

PDF

___

Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma problemleri SPSS uygulamalı (7. Baskı). Sakarya: Sakarya Kitabevi
Benligiray, S. (1999). İnsan kaynakları açısından otellerde performans yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Britton, D. M. (2000). The epistemology of the gendered organization. Gender and Society, 14(3), 418-434.
Brodsky, C.M. (1976), The harassed worker. Toronto-Lexington: Lexington Books Çakıcı, A. (2010). Örgütlerde İşgören sessizliği: neden sessiz kalmayı tercih ediyoruz? Ankara: Detay Yayıncılık.
Çalış Duman, M. ve Akdemir, B. (2016). Mobbing ve çalışan performansı arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(2), 29-52.
Çevik, H. H., Göksu, T., Bilgiç, V. K., Karakaya, M. S. Seyhan, K. ve Gül, S. K. (2008). Kamu kurumlarında performans yönetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Çınar, O. ve Akpunar, E. N. (2017). Mobbing ve ış performansına ılişkin öğretmen algılarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37), 41-58.
Çiçek Sağlam, A., ve Yüksel, A. (2015). Liselerde görev yapan öğretmen ve yöneticilerin örgütsel sessizliğe ılişkin görüşleri. Turkish Studies, 10(7). 316-332.
Divincová, A., ve Sıváková, B. (2014). Mobbing at workplace and its impact on employee performance. Human Resources Management & Ergonomics, 2, 20- 34.
Donaghey, J., Cullinane, N., Dundon, T. ve Wilkinson, A. (2011). Reconceptualising employee silence: Problems and prognosis. Work, Employment And Society, 25(1), 51– 67.
Davenport, N., Schwartz, R., ve Elliott, G. (2003), Mobbing işyerinde duygusal taciz (Çev: O.Önertoy), İstanbul:SistemYayıncılık,.
Dyne, L. V., Ang, S. ve Botero, I. C. (2003). Conceptualizing employee silence and employee voice as multidimensional constructs. Journal of Management Studies, 40(6), 1359-1392.
Fırat İ., Ceyhan S., Çiçek, İ. ve Şanlı M. E (2019) Üniversite personelinin mobbinge yönelik algılarının bazı demografik değişkenler açısından değerlendirilmesi, Researcher: Social Science Studies, 6(4), 153-167.
Gardezi, F., Lingard, L., Espin, S., Whyte, S., Orser, B., ve Baker, G. R. (2009). Silence, power and communication in the operating room. Journal of Advanced Nursing. 65(7), 1390-1399
Gürer, A. ve Deniz, N. (2018). Çalışan sessizliğinin demografik özellikler açısından incelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 53(1), 91-110.
Hirschman, A. O. (1970). Exit, voice and loyalty. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Hoel, H., Cooper, C.L., Faragher, B. (2001), The experience of bullying in great britain: The impact of organizational status. European Journal of Work and Organizational Psychology. 10, 443-465.
Korkmaz, M., Kılıç, B., Yücel, A. S., Gümüşdağ, H., ve Aksoy, M. (2014). Negative effects of mobbing on work performance and efficiency of personnel working in public and private medical institutions:An applied Turkey example. Advances in Environmental Biology, 8 (5), 1183-1195.
Kutanis, R Ö., Çetinel, E. (2014). Kadınların sessizliği: Devlet okullarındaki kadın öğretmenler üzerine bir araştırma. Amme İdaresi Dergisi, 47(1), 153-173.
Laleoğlu, A. ve Özmete, E. (2013), Mobbing ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik Çalışması, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 31, 9-31.
Leymann, H. (1990,) Important note in preface to heinz leymann, mobbing and psychological terror at workplaces, Violence and Victims, .5, 119-126.
Morrison, E. W. ve Milliken, F. J. (2000). Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. Academy of Management Review. 706- 725.
Milliken, F. J., Morrison, E. W. ve Hewlin, P. F. (2003). An exploratory study of employee silence: Issues that employees don’t communicate upward and why, Journal of Management Studies. 40(6), 1453-1476.
Pinder, C. C. ve Harlos, K. P. (2001). Employee silence: Quiescence and acquiescence as responses to perceived injustice. In Research İn Personnel And Human Resources Management. 331-369.
Premeaux, S. F. ve Bedeian, A. G. (2003). Breaking the silence: The moderating effects of self-monitoring in predicting speaking up in the workplace, Journal of Management Studies. 40(6), 1537-1562.
Salin, D. (2003), Workplace bullying among business professionals-prevalance, organisational antecedents and gender differences, Unpublished Report, Swedish School of Economics and Business Administration, Helsingfors.
Şekerli, H. (2013). Öğretmenlerde çalışan sessizliği, ış doyumu ve denetim odağı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Tayfun A., Çatır, O. (2013) Örgütsel sessizlik ve çalışanların performansları arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(3) 114-134.
Thylfors, I. (1987), Scapegoats: On exclusions and bullying in work life, Stockholm, Sweden: Natur och Kultur.
TCK [Türk Ceza Kanunu] (t.y)., 18.10.2017 tarihinde http://www.cezabb.adalet.gov.tr/mevzuat/5237.htm adresinden erişilmiştir.
TDK [Türk Dil Kurumu] sözlük 18.10.2017 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
Tunçer, P. (2013) Örgütlerde performans değerlendirme ve motivasyon. Sayıştay Dergisi, 88, 87-108.
Ünsal, Artun (1996), Genişletilmiş bir şiddet tipolojisi, Cogito, 6-7. 29-36.
Westhues, K. (2003), The Mobbings at Medaille College in 2002, University of Waterloo,Canada.
Yalçın, B. ve Baykal, Ü. (2012). Özel hastanelerde görevli hemşirelerin sessiz kaldığı konular ve sessiz kalma nedenleriyle ilişkili faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 9(2), 42-50.
Yanık, C. (2012). Örgütsel sessizlik ile güven arasındaki ilişki ve eğitim örgütlerinde bir araştırma. Yayımlanmamiş Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul
Yazıcıoğlu, İ. (2010). Örgütlerde iş tatmini ve işgören performansi ilişkisi: Türkiye ve Kazakistan karşılaştırması. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 55, 243- 264.
Yıldırım, A., ve Çarıkçı, O. (2017). Mesleki ve teknik anadolu liselerinde görev yapan eğitim yöneticisi ve öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeylerinin incelenmesi. Vizyoner Dergisi, 8(19), 33-43.
Zapf, D. (1999), Organizational work group related and personal causes of mobbing /bullying at work, International Journal of Manpower, 20, 70-85.
Zapf, D. ve Einarsen, S. (2001). Bullying in the workplace: Recent trends in research and practice-an introduction. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4), 369-373.