Ergenlerde Akran Zorbalığı, İnternet Bağımlılığı ve Duygusal Zekâ Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu araştırmada, ergenlerin zorbalık eğilimleri, internet bağımlılıkları ve duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın evreni 2016-2017 eğitim öğretim yılında Gaziantep ili Şehitkamil ilçesinde yer alan lise düzeyindeki okulların 9. 10. 11. ve 12. sınıflarında eğitim gören ergenlerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklem grubu ise Gaziantep ili Şehitkamil ilçesinde yer alan ve her lise düzeyinden basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen 191 kız, 218 erkek toplam 409 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmada elde edilen verilerin analizleri SPSS 22.0 paket programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. İnternet bağımlılığı, akran zorbalığı ve duygusal zeka alt boyutları arasındaki ilişkiye, normal dağılım şartı bulunmayan ve çarpık dağılıma sahip olan verilerin analizinde kullanılabilen Sperman Sıra Farkları Korelasyonu tekniği ile bakılmıştır. İnternet bağımlılığı ile duygusal zeka ölçeğinin toplamından elde edilen puanlar arasında negatif yönde zayıf ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. İnternet bağımlılığı ile akran zorbalığının tüm alt boyutlarından elde edilen puanlar arasında ise pozitif yönde zayıf ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır.

Examination of The Relationship Between The Bullying in Adolescents, Internet Addiction and Levels of Emotional Intelligence

The purpose of this research is to examine the relationships between adolescent’ peer bullying tendencies, internet addiction sand levels of emotional intelligence. The universe of their search consists of adolescents studying in 9th, 10th, 11th and 12th grades of high school evel schools located in Şehitkamil district of Gaziantep province in 2016-2017 education year. The sample of the study consists of a total of 409 students, 191 girls and 218 boys, select edby simple random sampling method at each high school level in Şehitkamil district of Gaziantep province. Analysis of the data obtained in the study was per formed using the SPSS 22.0 package program. The relationship between internet addiction, peer bullying and subdimensions of intellectual intelligence was examined with the Sperman Row Difference Correlation technique which can be used in the analysis of the data with no distortion and normal distribution. The internet addiction levels differed significantly only by gender. There was a weak and significant relationship on then egative side between the scores of internet addiction and the sum of emotional intelligence scale. Also it is obtained weak and significant relationship in the positive direction between the internet addiction and the scores from all the sub scales of the peer bullying.

___

  • Aksoy, V. (2015). İnternet bağımlılığı ve sosyal ağ kullanım düzeyle-rinin fen lisesi öğrencilerinin demografik özelliklerine göre değişimi ve akademik başarılarına etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(19), 365-383.
  • Ançel, G., Açıkgöz, İ ve Yavaş Ayhan, A. G. (2015). Problemli internet kullanımı ile duygusal zeka ve bazı sosyodemografik değişkenler arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16, 255-263.
  • Balak, D. (2017). İlkokul öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile akran zorbalığı ve okula aidiyet duyguları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Bandura, A. (1986). Social foundations of thoughtandaction: A socialcognitive theory. Englewood Clisffs, NJ: Prentice-Hall.
  • Bar-on, R. ve Parker, J. D. A. (2000). The hand book of emotional intelligence: Theory, development, assessment and application at home, schooland in the work place. San Francisco: Jossey-Bass.
  • Bayraktar, F. (2001). İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Çakar, U. ve Arbak, Y. (2004). Modern yaklaşımlar ışığında değişen duygu-zeka ilişkisi ve duygusal zeka. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 23-48.
  • Doğan, A. (2010). Ekolojik sistemler kuramı çerçevesinde akran zorbalığının incelenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 17(3), 149-162.
  • Erginsoy, D. (2002). Duygusal zekâ ve kişiler arası ilişki tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • George, D. ve Mallery, P. (2003). SPSS for Windows step by step: A simple guide and reference, 4th edition, Boston: Allyn & Bacon, USA.
  • Goleman, D. (1998). Duygusal zekâ neden IQ’ dan daha önemlidir? (Çev. Banu Seçkin Yüksel). İstanbul: Varlık/Bilim Yayınları.
  • Gökler, R. (2007). İlköğretim öğrencilerinde akran zorbalığının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Gültekin, Z. ve Sayıl, M. (2005). Akran zorbalığını belirleme ölçeği geliştirme çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15, 47-61
  • İkiz, E. ve Totan, T. (2011). Üniversite öğrencilerinde öz-duyarlık ve duygusal zekanın incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 51-71.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi; Kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Karatoprak, S. (2017). Çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları polikliniğine başvuran ergenlerde akran zorbalığı ve akran zorbalığının internet bağımlılığı ile ilişkisi. Yayımlanmamış Tıpta Uzmanlık Tezi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Malatya.
  • Karayağız Muslu, G., Bolışık, B. (2009). Çocuk ve gençlerde internet kullanımı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(5), 445-450.
  • Kaynak, A. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Köksal, A. (2007). Bar- On Duygusal Zekâ Ölçeği Çocuk ve Ergen Formu geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Duygusal Zeka ve İletişim Sempozyumu, May 7-9 2007 / İzmir, Türkiye.
  • Kubey, R. W., Lavin, M. J. And Barrows, J. R. (2001). Internet use and collegiate academic performance decrements: early findings, Journal of Communication, 51(2), 366-382.
  • Pişkin, M. (2002). Okul zorbalığı: Tanımı, türleri, ilişkili olduğu faktörler ve alınabilecek önlemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(2), 531-562.
  • Tarı Cömert, I. (2010). Diğer bağımlılıklar: Bilgisayar ve internet bağımlılığı. Ed: Ögel K. Sigara, Alkol ve Madde Kullanım bozuklukları: Tanı, Tedavi ve Önleme. İstanbul: Yeniden Yayınları. 15-27.
  • Tuğrul, C. (1999). Duygusal zeka. Klinik Psikiyatri Dergisi, 1, 12-20.
  • Olweus, D. (1999). Sweden. In P. K. Smith, Y. Morita, J. Junger-Tas, D. Olweus, R. Catalano & P. Slee (Eds.), The nature of school bullying: A cross-national perspective on school bullying in Northern Ireland (pp. 7-27). London and New York: Routledge.
  • Usta, S. (2017). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve duygusal zeka arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Young, K. S. (1999). Internet addiction: Sympton, evaluation and treatment, in Clinical practice: A source book, L. Vande Creekand & T. L. Jackson (Eds.)17, 19-31, Professional Resources, Sarasota, Fla, USA.
  • Wan, C-S. ve Chiou, W-B. (2006). Why are Adolescents Addicted to Online Gaming? An Interview Study in Taiwan. Cyber psychology & Behavior, 9(6), 762-766.