Yaşadığımız dönemde bile önemli gündem maddelerinden biri kadına yönelmiş şiddettir. Mod- ern toplumun bireyleri şiddeti yaşamak ve yaşatmak konusunda geçmişin tanıklığından ders almışa benzemiyor. Erkekler, kadınlar ve çocuklar şiddetin kurbanı olsalar da yine en savunmasız olanlar çocuklar ve kadınlar oluyor. Geçmişin tanığı arşiv belgelerinde yüzyıllar öncesinden çekilmiş acıların tazeliği okunmaktadır. Belgelerin satır aralarında, mahkeme sicillerinin genel anlatımı içinde bile şiddeti algılamak mümkündür. Bu çalışmanın amacı, Şer’iyye Sicilleri, Mühimme Defterleri, Şikâyet Defterleri ve Ahkâm Defterleri’ndeki belgelerden hareketle geçmişte kadınların yaşadığı şiddeti bir kez daha ortaya koymak olacaktır. Fakat bunu ortaya koyarken de geçmişte bulunmuş çözüm yollarına da işaret edilecektir. Kadınlar, haklarını korumak, uğradıkları şiddeti ve kötü muameleyi bildirmek, ev içindeki fiziksel, ekonomik şiddeti bildirmek adına mahkemeye başvurmuşlardır. Yerel mahkemelerde çözümlenemeyen sorunlar için bir üst makam Divan-ı hümâyûn’dur. Kadınlar, İstanbul’a (Divân-ı hümâyûn’a) çok uzaklardan gelmiş veya vekil olarak birisini göndermiştir. Bu şekilde çekilen acıların son bulması arzulanmıştır. Çözüm yollarından biri de boşanmadır. Boşanmaya ilişkin veriler içinde “hul‘” yani “muhâlaa” ile ilgili olanlar, kadın girişimiyle başlayan boşanma davalarını işaret etmektedir. Kadı Sicilleri’nde kentli kadınlarla ilgili belgeler oldukça fazladır. Köylü kadınların, köylerinden kente hatta başşehre kadar gelmeleri olağanüstü durumlarla sınırlıdır. Durum böyle olduğu halde köylü kadınların uzak diyarlardan, şikâyetlerini sunmak için başşehre kadar geldikleri, belgelerin tanıklığı ile sabittir. Kadınların yaşamış oldukları ezilme ve buna karşı çıkma, direnme tecrübeleri geçmişten ders almanın ve geleceğe yön vermenin yollarından biri olacaktır. 

One of the most important agenda item is violence against women nowadays. Individuals of the modern society have been experiencing the violence since the early ages of mankind and still didn’t get the lesson from the past. Free from time and space, subject of the violence is generally the women. The intensive pain can be read from archive records which were the witnesses of past. It is possible to perceive the violence from the court order. The aim of this paper is to examine domestic violence from the book of “Mühimme”,“Şikayet”,“Ahkam”and“CourtRecords”,“.Andwhileexaminingthis,pastsolutionswillalsobe indicated. Women demanded justice to protect their justice and notify the violance and maltreatment. The unresolved cases of the domestic court are escalated to “Divan-ı Hümayun” a superior court. Women were coming to İstanbul, from every part of the empire, for the superior court (“Divan-ı Hümayun”) or rep- resented by an attorney send by them to put out of their misery. Alternative solution is getting a divorce. In this kind of cases “hul‘” or “muhâla‘a” represents the divorcement triggered by the demand of women. There is a significant amount of documents representing urbanized women in Sharia Court. But for the countrywomen, the case of an application to the superior court is referred as an extreme case. Despite the fact of distance, countrywomen were reaching the superior court from all over the empire. The history of harassment and the experience of the resistance may give us the power of a solution.