Fındık bahçelerinde bulunan zararlı akar türleri ve ekonomik önemleri

Türkiye fındık yetiştiren ülkeler arasında üretim bakımından ilk sırada yer almasına rağmen birim alandan elde edilen verim oldukça düşüktür. Fındıkta verimi etkileyen en önemli zararlı gruplarından biri akarlardır. Bu derlemede, günümüze kadar ülkemizde fındıklarda tespit edilmiş zararlı akar türleri, biyolojileri, zarar şekilleri, dağılımları ve mücadeleleri üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

fındık, Karadeniz Bölgesi, Phytoptus avellanae, Acari, bitki zararlıları, fauna, meyve bahçeleri

Harmful mites and their economic importance in hazelnut orchards

Turkey is the major hazelnut producing country but yield per unit area is low in comparison with other countries. Mites are one of the most important groups of pests affecting hazelnut yield. This literature review summarizes the biology, distribution, damage and control measures for harmful mites of hazelnuts in Turkey.

Keywords:

hazelnuts, Black Sea Region, Phytoptus avellanae, Acari, plant pests, fauna, orchards,

PDF

___

Akyazı, F. ve Ecevit, O., 2003. Ordu, Samsun ve Giresun illeri fındık bahçelerinde görülen akar türlerinin belirlenmesi. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 18 (3): 39-45.
Anonymous, 1995. Tarım Bakanlığı Teknik Talimatı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Korama ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara, Cilt 3, 444 s.
Anonymous, 1996. Tarım Bakanlığı Teknik Talimatı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara, Cilt 4, 393 s.
Anonymous, 2005a. www.tarim.gov.tr. Türkiye'de Tarım Sektörü. Anonymous, 2005b. www.fiskobirlik.org.tr. Fiskobirlik, Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği.
Arzone, A., 1977. Esperimenti di lotta contro Phytoptus avellanea Nal. in Piemonte (Acarına, Eriophyidae). Informatore Fitopatologico, 12: 29-32.
Bayartogtokh, B., Çobanoğlu, S. and Özman, S.K., 2002. Oribatid mites of the superfamily Ceratozetoidae (Acari: Oribatida) from Turkey. Acarina, 10 (1): 3-23.
Bozoğlu, M., 2002. Türkiye'nin fındık politikası ve reform arayışları. Türkiye'de Uygulanan Fındık Politikaları ve Fındığın Geleceği Konferans-Paneli, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Samsun, 9-24.
Çobanoğlu, S. and Özman, S, K., 2002. Beneficial mite species of hazelnut orchard ecosystems from the Black Sea Region of Turkey. Proceedings of the 2nd meeting of WG 4: Prague 30-31st May 2002, Bio-control of Arthropod Pests in the Stored Products, 91 -99.
Çobanoğlu, S., Bayram, Ş. and Özman, S.K., 2002. Zerconidae and Uropodidae (Acari, Gamasina) species from Turkey. Phytophaga, XII (2002): 3-8.
Ecevit, O., Keçeci, S., Tuncer, C, Yanılmaz, A.F. ve Işık, M., 1992. Doğu Karadeniz Bölgesi fındık bahçelerinde zararlı Eriophyoidea (Acarina: Actinedida) akarları üzerinde çalışmalar. Türkiye II. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 28-31 Ocak 1992, Adana, 671-681.
Grobler, L., Özman, S.K. and Çobanoğlu, S., 2003. The genera Lictcarus, Stenoxenillus and Xenillus (Oribatida: Gustavioidea) from Turkey. Acarologia, 43(1): 131-147.
Maziarz, B., 1984. Damage of hazel by the Hazel Gall Mite Phytoptus avellanae (Nal.) (Acarina, Phytoptidae). Polskie Pismo Entomologiczne, 53 (4): 649-655. (Rev. App. Ent, 1985, 73: 3375).
Özman, S.K., 1995. Karadeniz Bölgesinde Fmdık Kozalak Akarları [{Phytocoptella avellanae (Nal.) ve Cecidophyopsis vermiformis (Nal.) (Eriophyoidea: Acarına)] Üzerinde Populasyon Değişimleri ve Konukçu İlişkileri Ağırlıklı Ökolojik Araştırmalar. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 186 s.
Özman, S.K. ve Ecevit, O., 1996a. Fındıklarda tomurcuk dökümleri ile Fındık kozalak akarları Phytoptus avellanae Nal. ve Cecidophyopsis vermiformis Nal. (Acarina: Eriophyoidea) arasındaki ilişkiler. Türkiye III. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 24-28 Eylül 1996, Ankara, 337-345.
Özman, S.K. ve Ecevit, O., 1996b. Akarisit etkili bazı ilaçların fındık ekosistemindeki faydalı faunaya etkileri. Tarım-Çevre İlişkileri Sempozyumu Bildiri Kitabı, 13-15 Mayıs 1996, Mersin, 297-306.
Özman, S.K. ve Toros, S., 1996. Fındık Kozalak Akarları [Phytoptus avellanae Nal. ve Cecidophyopsis vermiformis Nal. (Acarina: Eriophyoidea)]'nın Karadeniz Bölgesinde dağılımları. Türkiye III. Entomoloji Kongresi Bildirileri, 24-28 Eylül 1996, Ankara, 328-336.
Özman, S.K. and Toros S., 1997a. Life cycles of Phytoptus avellanae Nal. and Cecidophyopsis vermiformis Nal. (Acarina: Eriophyoidea). Açta Horticulturae, 445: 493-501.
Özman, S.K. and Toros S., 1997b. Population fluctuations of Phytoptus avellanae Nal. and Cecidophyopsis vermiformis Nal. (Acarina: Eriophyoidea) in big buds of hazelnut. Acta Horticulturae, 445: 511-520.
Özman, S.K. and Toros S., 1997c. Damage caused by Phytoptus avellanae Nal. and Cecidophyopsis vermiformis Nal. (Acarina: Eriophyoidea) in hazelnut. Acta Horticulturae, 445: 537-543.
Özman, S.K., 1998. Verticillum lecanii (Zimm.) Viegas, a fungal pathogen of the big bud mites, Phytoptus avellanae Nal. and Cecidophyopsis vermiformis Nal. (Acarina: Eriophyoidea). Proceeding of the ; 6th European Congress of Entomology, Czech Republic, 2: 610.
Özman, S.K. ve Hatat, G., 1999. Phytoptus avellanae Nal. ve Cecidophyopsis vermiformis Nal. (Acarina: Eriophyoidea)'e karşı Verticillium lecanii (Zimm.) Viegas ile biyolojik savaş olanakları üzerinde araştırmalar. Türkiye 4. Biyolojik Mücadele Kongresi Bildirileri, 26-29 Ocak 1999, Adana, 189-200.
Özman, S.K., 2000. Some biological and morphological differences between gall and vagrant forms of Phytoptus avellanae Nal. (Acari: Phytoptidae). International Journal of Acarology, 26 (3): 215-219.
Özman, S.K. and Çobanoğlu S., 2001. Current status of hazelnut mites in Turkey. Acta Horticulturae, 556: 479-487.
Özman, S.K., 2002. Kampimodromus aberrans (Oud.) (Mesostigmata: Phytoseiidae) as a predator of Phytoptus avellanae Nal. (Prostigmata: Phytoptidae). XI. International Congress of Acarology, Program and Abstract Book, 8-13 September, 2002, Merida, Yucatan, Mexico, 249-250.
Özman, S.K., Magowski, W. and Çobanoğlu, S., 2002. Tarsonemid mites of hazelnut orchards in Turkey. Abstracts. VII. European Congress of Entomology, 7-13 October 2002, Thessaloniki, Greece, s. 178.
Özman-Sullivan, S.K., 2004. Predator akar Kampimodromus aberrans (Oud.) (Acarina: Phytoseiidae)'in laboratuvar koşullarında biyolojisi üzerine araştırmalar. Türkiye I. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, 8-10 Eylül 2004, Samsun, s. 26.
Özman-Sullivan, S.K. and Akça, L, 2005. Efficiency of pesticides against big bud mites [Phytoptus avellanae Nal. and Cecidophyopsis vermiformis Nal. (Acarina: Eriophyoidea)] on hazelnut. VI. Int. Hazelnut Congress, 14-18 June 2004, Tarragona, Spain, Acta Horticulturae, 686: 393-399.
Özman-Sullivan, S.K., Kazmierski, A. and Çobanoğlu, S., 2005. Alycina and Eupodina mites of hazelnut orchards in Turkey. VI. Int. Hazelnut Congress, 14-18 June 2004, Tarragona, Spain, Acta Horticulturae, 686: 401-406.
Özman-Sullivan, S.K., 2006. Life history of Kampimodromus aberrans (Oudemans) as a predator of Phytoptus avellanae Nalepa (Acari: Phytoseiidae, Phytoptidae). Experimental and Applied Acarology, 38 (1-2): 15-23.