Makâsıd Konusu Bağlamında Fıkıh Usûlü–Ahlak Tedâhülü Üzerinden Bütünlükçü Bir Gelenek Okuması: Tâhâ Abdurrahman Örneği

Bu yazı mantık, felsefe, dil felsefesi ve ahlak felsefesi üzerine kaleme aldığı çalışmalarıyla tanınan Faslı ilim adamı ve mütefekkir Tâhâ Abdurrahman’ın makâsıd konusuyla ilgili açıklamalarını ele almaktadır. Tâhâ Abdurrahman’ın çalışmalarında daha ziyade geleneği bütüncül bir bakışla değerlendirmeye çalıştığı, özgün ve yenilikçi bir yaklaşımla İslâmi değerlerin günümüze taşınması yönünde analizlerde bulunduğu, ahlaka vurgu yaptığı, Câbirî’nin gelenekle ilgili analizlerinin eleştirisine giriştiği ve bu hususlarla ilgili değerlendirmelerinde mantıkçı bakışın gerektirdiği sistematik ve metodik bir yaklaşımı esas aldığı görülmektedir. İşte bu yazı merkeze Tâhâ Abdurrahman’ın makâsıd konusuyla ilgili düşüncelerini koymuş olsa da bu düşünceler üzerinden onun yazılarına mihver teşkil eden hususlarla ilgili fikriyatını ve takip ettiği metodolojiyi tanıtmayı da amaçlamaktadır.Anahtar Sözcükler: Tâhâ Abdurrahman, usûl-i fıkıh, ahlak, makâsıd, Şâtıbî, Câbirî.   

In the context of the Maqāsid al-Sarī‛a the Interpretation of the Islamic Tradition by means of Holistic Approach through Law-Ethics Interpenetration : Sample of Tāhā Abdurrahman

This article attempts to investigate into the Moroccan scholar Tāhā Abdurrahman’s considerations on the maqāsid al-şarī‛a.  It is known that Tāhā Abdurrahman especially touchs on the following issues in his writings: To evaluate the Islamic tradition by perspective of holistic approach, to handle the Islamic values by innovative perspective, to put an emphasis on ethics, to criticize al-Jābirī’s readings on Islamic tradition, to make analysis on these issues by using systematic and methodical approach required by the analytical and logical point of view. Although this article focuses on Tāhā Abdurrahman’s considerations on the maqāsid al-şarī‛a, through these thoughts, it aims to introduce the outstanding issues in his writings and his methodological approach.Key Words: Tāhā Abdurrahman, usūl al-fiqh, ethics, maqāsid al-şarī‛a, al-Shātibī, al-Jābirī.
Keywords:

-,

___

  • Tâhâ Abdurrahman, Tecdîdü’l-Menhec fî Takvîmi’t-Türâs, Beyrut 2001.
  • Ebû İshâk eş-Şâtıbî, el-Muvâfakât fî Usûli’ş-Şerî‛a, nşr. Abdullah Dıraz, yy. ts.
  • Tâhâ Abdurrahman, “Ru’ye ‛Ilmiyye li Tecdîdi Makâsıdi’ş-Şerî‛a”, Mecelletü Kadâyâ İslâmiyye Muâsıra, y. 1422/2002, sy. 18.