Borlu Kâdirî Şeyhi Ahmed Kuddûsî (1769-1849) ve Şiirlerinde Kur’ân-ı Kerîm’e Yaptığı Atıflar

Bu makale, 1769-1849 yılları arasında Anadolu’da yaşamış bir Kâdîrî Şeyhi olan Ahmed Kuddûsî’nin hayatı ve Divan’ındaki Kur’an atıflarını incelemektedir. Ayrıca Kuddûsî, şiirlerinde yaşadığı dönemin sosyal, siyasal, kültürel, dînî ve ahlâkî çalkantıları üzerine renkli ve zengin resimler de çekmektedir. Bu yönüyle Kuddûsî Divan’ı, sosyal ve siyasî tarihçiler için zengin sayılabilecek yoğunlukta malzemeler içermektedir. Şiirlerindeki Kur’an atıf ve telmihlerinin çoğunluğu, Mekkî âyetlerdeki ahlâk kurallarıyla ilgilidir. Şairimiz şiirlerindeki Kur’an atıflarında Ehl-i Sünnet çizgisinden sapmamakta ve genelde tasavvuf havzasında görülen “işârî yorumlar” yapmaktan uzak durmaktadır.

The Kadirian Sheikh, Ahmad Kuddusi of Bor (1769-1849) and His References in his Poems Concerning to the Noble Qur’an

This article examines the life story of the Kadirian Sheikh Ahmad Kuddusi, lived in Anatolia between the years 1769-1849, and his references in his Diwan to the Qur’an. In addition, Kuddusi presented colourful and rich pictures in his poems about social, political, cultural, religious and ethical crises of his period. Consequently, it can be said that Kuddusi’s Diwan has a rich material for social and political historians, the materials which can be accepted as a rich. Most of his references to Qur’an in his poems are related to the ethical rules which were revealed in the Meccan period. In this references to Qur’an, Kuddusi did not separate from Ahl Sunnah line and kept away from sufi interpretations (tafsir işârî) which are generally seen in the sufi environments.