Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Deney Tasarlama ve Uygulama Sürecine İlişkin Görüşleri

Bu çalışmada Fen Bilgisi Öğretmenliği programında yer alan, Fen Öğretimi ve Laboratuvar Uygulaması I dersindeki işleniş yönteminin, öğrencilerin deney tasarlama ve uygulama becerilerine katkısı hakkındaki görüşlerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırma örneklemini Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği 3. sınıfında öğrenim gören 61 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak açık uçlu sorulardan oluşan bir anket ve yarı-yapılandırılmış görüşmeler kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre öğrencilerin dersin işlenişine ilişkin görüşlerinin olumlu olduğu ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte öğrenciler deney tasarlama ve uygulama aşamalarında çeşitli sıkıntılarla karşılaştıklarını ifade etmişlerdir. Özellikle malzeme eksikliği ya da yetersizliği ve kendi arkadaşlarına deneyleri yaptırıyor olmaktan dolayı seviyeyi sağlamada problem yaşadıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca öğretmen adayları, bazı teorik bilgi eksiklikleri ya da özgüven eksiklikleri olduğunu ancak laboratuvar çalışmalarının bu eksiklikleri giderdiğini belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler:

Deney tasarlama ve uygulama, fen bilgisi öğretmen adayları, labortuvar çalışmaları.

Prospective Primary Science Teachers’ Views about the Process of Designing and Practising Experiments

This study aims at identifying students-teachers’ views about the contribution of the teaching method to the skills regarding designing and practising experiment in the course of Teaching Science and Laboratory Practice I, which exists in the Primary Science Education curriculum. The sample of the study consists of 61 tertiary students enrolled in the primary science education department of Necatibey Education Faculty in Balıkesir University. A questionnaire including open-ended questions and semi-structured interviews were used as data collection instruments. The results indicate that students have positive views about the course of teaching. However, students expressed that they had some difficulty during the processes of designing and practicing experiments. Students emphasized that the lack of or inadequacy of materials and being asked to perform the experiments on their peers caused them to experience a problem in maintaining the appropriate level. Additionally, student-teachers stated that although they lacked theoretical knowledge or self-confidence, laboratory practices were found to eliminate those shortcomings.

Keywords:

Devising and practising experiments, primary science teacher candidates, laboratory practices,

PDF

___

Abrahams, I., & Millar, R. (2008). Does practical work really work? A study of the effectiveness of practical work as a teaching and learning method in school science. International Journal of Science Education, 30 (14), 1945-1969.
Akdeniz A.R., Ayas A. ve Çepni S. (1994). Fen bilgisi eğitiminde laboratuvarın yeri ve önemi. II. Çağdaş Eğitim Dergisi, 206, 24-28.
Akdeniz, A. R., Azar, A. ve Çepni, S. (1999). Öğretmen adaylarının laboratuvar kullanma becerilerini geliştirmek için bir yaklaşım. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mili Eğitim Bakanlığı Yayınevi.
Appleton, K. (2002). Science activities that work: Perceptions of primary school teachers. Research in Science Education, 32(2), 393-410.
Arslan, O., Mirici, S., Özel, Ç.A., Sevimli, A. ve Samancı, N. K. (2006). Agrobacterium aracılığı ile gen aktarımı konusunun laboratuvar destekli olarak işlenmesinin öğrenci başarısına etkisi. VII. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Ayas, A., Coştu, B., Çalık, M., Karataş, F. Ö. ve Ünal, S. (2005). Fen öğretmen adaylarının çözelti hazırlama ve laboratuvar malzemelerini kullanma yeterliliklerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 65-75
Aydoğdu, C. (1999). Kimya laboratuvar uygulamalarında karşılaşılan güçlüklerin saptanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 30-35.
Balagun, T.A., & Odubunni, O. (1991). The effect of lecture teaching methods on cognitive achievement in integrated science. Journal Research in Science Teaching, 28, 213-224
Berg, C. A. R., Bergendahl, V. C. B., & Lundberg, B. K. S. (2003). Benefiting from an open-ended experiment? A comparison of attitudes to, and outcomes of, an expository versus an open inquiry version of the same experiment. International Journal of Science Education, 25 (3), 351-372.
Cansaran, A., Karaca, A. ve Uluçınar, Ş. (2004). Fen bilimleri laboratuvar uygulamalarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, 465- 475.
Cansaran, A., Karaca, A. ve Uluçınar, Ş. (2006). Fen bilgisi eğitiminde laboratuvarda karşılaşılan güçlüklerin saptanması. Milli Eğitim Dergisi, 170, 250-260.
Çallıca, H., Erol, M., Kavcar, N. & Sezgin, G. (2001). İlköğretim kurumlarında laboratuvar uygulamalarına ilişkin bir çalışma. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi Bildiler Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Chin, C., & Chia, L. (2006). Problem-based learning: Using ill-structured problems in biology project work. Science Education, 90(1), 44-67.
Cohen, L., & Manion, L. (1994). Research methods in education (Fourth ed.). London: Routledge.
Demirci, B. (1993). Çağdaş fen bilimleri eğitimi ve eğitimcileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 155-160.
Donelly, J. F. (1998). The place of the laboratory in secondary science teaching. International Journal of Science Education, 20(5), 585-596.
Dyer, C. (1995). Beginning research in psychology: A practical guide to research methods and statistics. Oxford: Blackwell Publishers.
Ekici, E., Taşkın, S. ve Taşkın Ekici, F. (2002). Fen laboratuvarının içinde bulunduğu durum. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Ekici, G. (2002). Biyoloji öğretmenlerinin laboratuvar dersine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Ekici, G. (2006). Biyoloji öğretmenlerinin laboratuvar kullanımı öz-yeterlilik algıları. VII. Ulusal Fen Bil. Eğit. Kong. Bildiriler Kitabı. Ankara: M.E.B.
Ergin, Ö., Şahin-;Pekmez, E., & Öngel Erdal, S. (2005), Kuramdan Uygulamaya Deney Yoluyla Fen Öğretimi. İzmir: Dinazor Kitabevi.
Erdoğan, A. ve Tan, Ş. (2004). Öğretimi Planlama ve Değerlendirme (6. Basım). Ankara: Pagem A Yayıncılık.
Gümüş, S., Kara, M., Orbay M., Öner, F. ve Özdoğan T. (2003). Fen bilgisi laboratuvar uygulamaları I- II dersinde karşılaşılan güçlükler ve çözüm önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 157, 15-22.
Hofstein, A., & Lunetta, N. N. (2004). The laboratory in science education: Foundation for the 21st century. Science Education, 88(1), 28-54.
Howit, C. (2007). Pre-service elemantary teachers’ perceptions of factors in a holistic methods course influencing their confidence in teaching science. Research in Science Education, 37(1), 41-58.
Kavcar C. (2002). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35, 1-13.
Kaptan, F., & Korkmaz, H. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme ve bilim şenliği, Çağdaş Eğitim Dergisi, 287, 18-28.
Karaküçük, S. (1987). Öğretmenlerin hizmetiçi eğitimlerinde üniversitelerin fonksiyonları. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 309-315.
Kim, M., & Tan, A. L. (2010). Rethinking difficulties of teaching inquiry-based practical work: Stories form elementary pre-service teachers. International Journal of Science Education, 33, 1-22.
Killermann, W. (1998). Research into biology teaching methods. Journal of Biological Education, 33, 4-9.
Koray, Ö., Köksal, M. S., Özdemir, M., & Presley, A. İ., (2007). Yaratıcı ve eleştirel düşünme temelli fen laboratuvarı uygulamalarının akademik başarı ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi. İlköğretim Online, 6, 377-389.
Lawson, A.E. (1995). Science teaching and the development of thinking. California: Watsworth Press.
Luft, J. (2009). Beginning secondary science teachers in different induction programmes: The firt year of teaching. International Journal of Science Education, 31 (17), 2355-2384.
Özyar, A. (1999). Cumhuriyet döneminde öğretmen yetiştirme ve eğitimi. Ankara: Panel.
Palmer, D. (2006). Sources of self-efficacy in a science methods course for primary teacher education students. Research in Science Education, 36(4), 337-353.
Robson, C. (1993). Real word research: A resource for social scientists and practitioner researchers. Oxford: Blackwell Publishers.
Roehrig, G. H., & Luft, J.A. (2006). Does one size fit all? The induction experience of science teachers from different teacher preparation programmes. Journal Research in Science Teaching, 43(9), 963-985.
Shulman, L. S., & Tamir, P. (1973). Research on Teaching in the Natural Sciences, in R. M. W. Travers (Ed.) Second Handbook of Research on Teaching:1098- 1148, Chicago: Rand McNally &Co.
Şeker, R.,Yalçın, M. ve Yurdanur Altunay, A. (2006). Öğrencilerin kullanımına açık merkez fen laboratuvarları kurulması önerisi ile ilgili öğrenci, öğretmen ve veli görüşleri. VII. Ulusal Fen Bil. Eğit. Kong. Bil. Kitabı. Ankara: M.E.B.
Webb, C. (1993). Teacher perceptions of professional development needs and the implementations of the K- 6 science and technology syllabus. Research in Science Education, 23, 327- 336.
Yeşilyurt, S. (2005). Biyoloji eğitimi öğrencilerinin biyoloji laboratuvarında karşılaştıkları güçlüklerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Çukurova Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 88-96.
Yıldırım, A., ve Kete, R. (2002). Biyoloji derslerinde verimlilik ve teknoloji kullanımı. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yüksek Öğretim Kurumu Raporu [YÖK Raporu], (1998). Eğitim fakülteleri öğretmen yetiştirme programlarının yeniden düzenlenmesi. Ankara: Y.Ö.K.
Zion, M., Cohen, S., & Amir, R. (2007). The spectrum of dynamic inquiry teaching practice. Research in Science Education, 37(4), 423-447.
İlk alındığı tarih: 01.04.2010
Kabul tarihi: 07.01.2011