TÜRKİYE’DE YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ: SURİYELİLER ÖRNEĞİ

Bu çalışmanın amacı, 2011 yılında başlayan ve 2018 itibariyle halen devam eden iç savaş nedeniyle, yaşadıkları toprakları zorunlu olarak terk eden ve kitleler halinde Türkiye’ye sığınan geçici koruma statüsündeki Suriyeliler özelinde yabancıların çalışma izinlerini incelemektir. Bu kapsamda çalışmada betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada Suriyelilere statülerinin belirlenmesinde olduğu gibi, çalışma izinlerinin de gecikmeli olarak verildiği hatta bir hak olarak değil de bir hizmet olarak verilmesinin esasen yerinde olmadığı ve Suriyelilerin işgücü piyasalarına kazandırılmasının önündeki diğer engellerin kaldırılmasına yönelik düzenlemelerin yapılması gerektiği ileri sürülmektedir. Ayrıca geçici koruma altındaki Suriyelilerin işgücü olarak yol açacağı dezavantajlarının yanı sıra hem nitelikli iş gücü açığının hem yerel halkın istemediği işlerdeki işgücü açığının kapatılması gibi pek çok alanda avantajlarının da olduğu vurgulanmıştır.

Work Permit of Foreigners in Turkey and the Case of Syrians

The aim of this study is to investigate the work permits in terms of Syrians who are forced to leave their homes in massive groups to Turkey on temporary protection status because of the civil war that erupted in 2011 and still ongoing by 2018. In this context descriptive research method is used. In the study, it is asserted that it is not right to delay work permits for Syrians as it is done on determining their status, it is even not right to grant work permits to Syrians as a service rather than a right. It is also asserted in this study that making legal arrangements to abolish the other barriers is a must for introducing Syrians to the labor market. In addition to the disadvantages that Syrians under temporary protection will cause, there are also advantages such as providing a qualified labor force and narrowing the labor force deficit for jobs that are not wanted by the locals.

PDF

___

AFAD (2016). Başbakan Davutoğlu Suriye Donörler Konferansı’nda. https://www. afad.gov.tr/tr/2462/Basbakan-Davutoglu-Suriye-DonorlerKonfera nsi-nda (Erişim Tarihi:23.11.2017).
AFAD (2017). Türkiye’deki Suriyelilerin Demografik Görünümü, Yaşam Koşulları
AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI (2015). Avrupa’da Geçici Koruma Rejimi Örnekleri, Matsa Basımevi, Ankara.
ÇELİKEL, A. ve GELGEL, G. (2017). Yabancılar Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul.
ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ, 20/11/1989, T. C. Resmi Gazete, 02/10/1995.
ÇSGB (2017), İstatistiki Konular, AFAD. (2016). Başbakan Davutoğlu Suriye Donörler Konferansı’nda, https://www.afad.gov.tr/tr/2462/Basbakan-Davutoglu- Suriye-Donorler-Konferansi-nda. (Erişim Tarihi: 27.11.2017).
DEVLETE SIĞINMAYA İLİŞKİN BEYANNAME, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu. 14/12/1967.
EKONOMİK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLARA İLİŞKİN SÖZLEŞME, T. C. Resmi Gazete, 25196, 11/08/2003
ENGELLİLERİN HAKLARINA İLİŞKİN SÖZLEŞME, T. C. Resmi Gazete, 27288, 14/07/2009.
ERDOĞAN, M. M. ve Ünver, C. (2015). Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Ankara.
ERDOĞAN, M. Murat (2015). Türkiye’deki Suriyeliler Toplumsal Kabul ve Uyum, 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
ERDOĞAN, M. Murat (2018). Suriyeliler Barometresi, Suriyelilerle Uyum İçinde Yaşamın Çerçevesi, 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
ERDOĞAN, M. Murat ve Ünver, Can (2015). Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Yayın No: 353, Ankara.
GEÇİCİ KORUMA SAĞLANAN YABANCILARIN ÇALIŞMA İZİNLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK, T. C. Resmi Gazete, 15/01/2016
GEÇİCİ KORUMA YÖNETMELİĞİ, T. C. Resmi Gazete, 22/10/2014.
GİGM (2017). Göç İstatistikleri. http://www.goc.gov.tr/icerik/goc-istatistikleri_ 363_378 (Erişim Tarihi: 27.11.2017).
ILO (2015). The ILO Response to the Syrian Refugee Crisis, http://www.ilo.org /wcmsp5/groups/public/---dgreports/-exrel/documents/genericdocument/ wcms_419408. pdf, (Erişim Tarihi: 24.11.2017).
İÇDUYGU, A. (2003). Irregular Migration in Turkey (IOM Migration Research Series No. 12). Genava.
İNSANİ GELİŞME VAKFI. (2016). Capacity Building in Support of Young Refugees in Metropolitans. http://ingev.org/wp-content/uploads/2016/05/Capacity- building-in-support-of-Young-Refugees-in-Metropolitans.pdf (Erişim Tarihi: 27.11.2017).
İNSANİ GELİŞME VAKFI. (2017). Suriyeli Mülteci Hayatlar Monitörü.
İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESİ, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 10 Aralık 1948, Türkiye’nin Kabul Tarihi: 06/04/1949.
İŞ KANUNU, T. C. Resmi Gazete, 25134, 10/06/2003.
KAYA, A. (2015). Farklı Göç Türlerini Yaşayan Ülke: Türkiye. In L. Körükmez & İ. Südaş (Eds.), Göçler Ülkesi (pp. 15–26), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
KAYGISIZ, İrfan (2017). Suriyeli Mültecilerin Türkiye İşgücü Piyasasına Etkileri, Friedrich- Ebert-Stiftung (FES) Yayınları, http://www.fes-tuerkei.org/media/pdf/ D%C3%BCnyadan/2017/Du308nyadan%20%20Suriyeli%20Mu308ltecilerin% 20Tu308rkiye%20I307s327gu308cu308%20Piyasasina%20Etkileri% 20.pdf, (Erişim Tarihi: 24.11.2017).
KORKMAZ, A. (2016). "Suriyeli Sığınmacılardan Kaynaklanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri". Akademik Hassasiyetler, 3(6), 83–116.
KRUEGER, Alan B. (1996). Observation on International Labor Standarts and Trade, National Bureau of Economic Research, Cambridge
MÜLTECİLERİN HUKUKİ DURUMUNA İLİŞKİN SÖZLEŞME (1951 Tarihli Cenevre Sözleşmesi), Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 28/07/1951, T. C. Resmi Gazete, 10898, 05/09/1961.
ORHAN, O. ve Gündoğar, S. S. (Ed.). (2015). Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri. ORSAM- TESEV Rapor No: 195, Ocak 2015, Ankara.
ORSAM. (2014). Suriye’ye Komşu Ülkelerde Suriyeli Mültecilerin Durumu: Bulgular, Sonuçlar ve Öneriler, Ankara.
ORSAM. (2016). Türkiye’deki Suriyeli Mülteciler: Uzun Vadeli Entegrasyon İçin Fırsatlar ve Zorluklar. http://www.orsam.org.tr/files/T_Degerlendirme/ 1/1tr.pdf
ÖZPINAR, E., Satır Çilingir, Y., ve Taşöz Düşündere, A. (2016). Türkiye’deki Suriyeliler: İşsizlik ve Sosyal Uyum. http://www.tepav.org.tr/upload/ files/14617463167.Turkiye___deki_Suriyeliler___Issizlik_ve_Sosyal_ Uyum.pdf (Erişim Tarihi: 25.11.2017)
RELIEFWEB (2017). Global Humanitarian Assistance Report 2017, https://reliefweb. int/sites/reliefweb.int/files/resources/GHA-Report-2017-Fullreport. pdf, (Erişim Tarihi: 25.08.2017).
RELIEFWEB (2018). Global Humanitarian Assistance Report 2018, https://reliefweb. int/sites/reliefweb.int/files/resources/GHA-Report-2018.pdf, (Erişim Tarihi: 18.09.2018).
SUNAL, Onur (2011). “Gelir Düzeyi ve Çocuk Emeği Arasındaki İlişki: Ülkelerarası Bir Karşılaştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(1).
THE WORLD BANK (2017). Labor Force Participation Rate: Female. https:// data.worldbank.org/indicator/SL.TLF.CACT.FE.ZS?end=2016&locations= SY&start=2010 (Erişim Tarihi: 25.11.2017).
TOBB (2017). Bilgi Erişim Müdürlüğü, Kurulan/Kapanan Şirket İstatistikleri, (24.11.2017).
TUNÇ, A. Ş. (2015). "Mülteci Davranışı ve Toplumsal Etkileri: Türkiye’deki Suriyelilere İlişkin Bir Değerlendirme". Tesam Akademi Dergisi, 2(2), 29–63.
TÜİK (2018). İşgücü İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=102&- locale=tr, (Erişim Tarihi: 19.09.2018)
TÜRKİYE CUMHURİYETİ BAŞBAKANLIK (2015). Başbakan Davutoğlu, “Küresel Güç ve Forumu”na katılarak bir konuşma yaptı. http:// www.basbakanlik.gov.tr/Forms/_Article/pg_Article.aspx?Id=- 6c75a41d-58ac-4f70-8a97-6fa6ed7eea26 (Erişim Tarihi: 19.09.2018)
ULUSLARARASI İŞGÜCÜ KANUNU, T. C. Resmi Gazete, 29800, 28/07/2016
ULUSLARARASI İŞGÜCÜ KANUNU TASARISI, Toplantı Tarihi: 22/06/2016, http://www2.tbmm.gov.tr/d26/1/1-0727.pdf, (Erişim Tarihi: 31/10/2018).
UNHCR (2017). Population Statistics: Person of Concern, http://popstats.unhcr. org/en/persons_of_concern (Erişim Tarihi: 28.11.2017)
UNHCR (2018). Population Statistics, http://popstats.unhcr.org/en/overview, (Erişim Tarihi: 13.09.2018).
UNITED NATIONS (2017). World Population Prospects The 2017 Revision: Volume II: Demographic Profiles. Newyork.
UZUN, A. (2015). “Günümüzün Sosyal Ekonomik Sorunu Olan Suriyelilerin Mülteci ve Ekonomi Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi”. Ankara Barosu Dergisi, 1.
YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNU, T. C. Resmi Gazete, 28615, 11/04/2013