11976

ÇAĞDAŞ İRAN ŞAİRLERİNDEN MÎRZÂDE-İ IŞKÎ VE PİYESLERİ

İran’da meşrutiyet hareketlerinin başladığı ve halkın özgürlüğünü kazanmak için mücadele ettiği 1894-1925 yıllarını kapsayan dönemde yaşamış olan Mîrzâde-i Işkî, ilk gençlik yıllarından itibaren siyasi faaliyetlerde bulunmuş, vatan ve özgürlük için mücadele etmiştir. Ortaya koyduğu eserlerin içeriğini, uğruna savaş verdiği düşünceleri oluşturmuştur. Bu düşüncelerini, İstanbul’da bulunduğu sıralarda Daru’l-Fünun’da felsefe ve sosyal bilimler gibi derslere girerek edindiği edebiyat bilgisiyle birleştirerek manzum ve mensur eserler kaleme almıştır. Çalışmamızda Mîrzâde-i Işkî’nin bu eserleri arasında önemli bir yer tutan manzum ve mensur şeklinde kaleme aldığı piyesleri incelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Mîrzâde-i Işkî, İran Edebiyatı, Çağdaş İran Şairi, Piyes

A Comtemporary Iran Poet Mirzadeh Esghi and His Plays

Mirzadeh Esghi who lived in between the years of 1894-1985 during constitutionalism acts began in Iran and when people struggled for their freedom. Mirzadeh Esghi carried out political activities since his youth and fought for his homeland and freedom. His ideas for which he fought for his entire life contituted the themes of his works. Combining these thoughts with his literature knowledge learned from philosophy and social sciences at Daru’l-Funun at that time he has been in İstanbul, he wrote poetic and prosaic works which include his poetry, play and articles. His plays play an important role among the works of Esghi, who is commonly known for his poetry. As well as patriotism and liberty are key topics of his plays, superstitions, misconduct of executives, managerial misconduct, problems in state affairs, and women's problems in society are also among the topics he has dealt with. This research aims to analyze his plays which holds in important place in his poetic and prose works.

Keywords:

Mirzadeh Esghi, Persian Literature, Contemporary Persian Poem, Play,

PDF

___

ÂRYENPÛR, Yahyâ, Ez Sabâ tâ Nîmâ, İntişârât-i Zuvvâr, C. I-II, Tahran, 1993.HÂŞİMÎ, Hamîd, Zindegînâme-yi Şâ’irân-i İrân ez Âgâz tâ Asr-i Hâzır, İntişârât-i Ferheng u Kalem, Tahran, 1998.HUSREV, Şâfi’i, Zindegî ve Şi’r-i Sed Şâir ez Rûdekî tâ Emrûz, Tahran, 2001.İŞİMTEKİN, Soner, “Cemalzâde’nin Edebî Üslubu ve İranlı Genç Yazarlara Cevabı”, Ijla, Volume 3/4 Winter, 2015, s.453-470.İŞİMTEKİN, Soner, “Çağdaş İran Edebiyatında Meliku’ş-Şuarâ Muhammed Taki Bahâr’ın Önemi”, Nüsha, Yıl: XII, Sayı:35, 2012/II, s.93-108.İŞİMTEKİN, Soner, “Ebu’l-Kâsım-i Lâhûtî’nin Gözüyle Maksim Gorki” Nüsha, C.XVI, Sayı:42, 2016, s. 37-54.KÂ’İD, Muhammed, Işkî Sîmâ-yi Necîb-i Yek Ânârşist, İntişârât-i Vezâret-i Ferheng u Erşâd-i İslâmî, Tahran, 2001.KÛREŞ, Seyyîd Hâdî Hâirî, Sedde-i Mîlâd-i Mîrzâde-i Işkî, Neşr-i Merkez, Tahran, 1994.MÎRENSÂRÎ, Alî, Numâyişnâmehâ-yi Mîrzâde-i Işkî, İntişârât-i Tehevvurî, Tahran, 2007.RÛZBİH, Muhammed Rıza, Edebiyât-ı Mu’âsır-ı İrân (Nesr), Neşr-i Rûzgâr, Tahran, 2002.SELÎMÎ, Alî Ekber Muşîr, Külliyât-i Musavver-i Mîrzâde-i Işkî, Tahran, 1965.ZERKÂNÎ, Seyyid Mehdî, Çeşmendâz Şi’r-i Mu’âsır-ı İrân, İntişârât-i Sâlis, Tahran, 2004.