ARAP HARFLERİNİN KÖKENİ VE BU KÖKENE DAİR KUR’ÂN’DAN BAZI ÖRNEKLER

Yazının icadı ve harflerin teşekkülü modern dönemlerden bu yana hep problem olmuştur. Modern döneme kadar yazı konusundaki temel görüş, kitabetin ilâhî bir lütufla peygamberi İdrîs’e öğretilmesi; Onun da çocuklarına öğreterek insanlığın intişarıyla birlikte tüm dünyaya yayılması şeklindedir. Ancak modern dönem, dinî inkar edip sadece akıl ve duyulara dayalı bilimsel bir paradigma benimsemiş, olguları sadece kanıtlarla açıklamıştır. Bu sebeple dinî veriler göz ardı edilmiştir. Modern bilime göre Müsned/Himyerî yazısına dair en eski kitabe ve delil miladi 7. asra aittir. Ancak yazının Himyerîlerden önce Sebeîler tarafından Yemen’de kullanıldığına dair Kur’ân’î deliller vardır. Hz. Süleyman Sebe Melikesi Belkıs’a mektup yazmış o da mektubu okumuştur. Bu sebeple yazının Fenike’den Yemen’e intikali iddiası şüphelidir. Çalışmada önce harf ve harflerin iştikak menşeî ile toplumsal menşeî değerlendirilmiştir. Çalışmanın başlığı olan köken tabiri hem harflerin iştikakına hem de onların nispet edildiği topluma işaret etmektedir. Harflerin hem iştikak hem de toplumsal menşeînin Arap/Sâmî kaynaklı olduğu ve dünyada kullanılan harflerin kökeninin tek merkezden ortaya çıktığı belirtilmiştir. Arap/Sâmî alfabesinin kökeninin 22 harften oluştuğu ve bu harflerin de doğadaki bazı varlık isimlerinin ilk seslerinden oluşturulduğu ifade edilmiştir. Bu 22 doğal varlık ismi de günümüz Arapçasında kullanıldığı gibi 14 tanesi bizzat isim olarak; bazıları da hurûf-ı mukatta olarak Kur’ân’da kullanılmıştır. Dolayısıyla Arap harflerinin kökeni Güney Arabistan merkezli ve Kuzeye/Fenikeye de oradan intikal etmiş olmalıdır. Batılılar yazıyı ilk defa Fenikelilerle tanıdığı için onların icadı gibi algılamış olmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

Arapça, Sebe, Fenike, Harf, Yazı

The Origin of Arabic Letters: Analysis of Words That Sources Alphabet in the Qur’ān

The invention of writing and the formation of letters has always been a problem since modern times. The main view of writing until the Modern period was that the inscription should be taught to prophet Idrīs by divine grace, and that it should be taught to his children and spread throughout the world with the advent of humanity. The modern period, however, rejected religion and adopted a scientific paradigm based solely on reason and senses, explaining facts only with evidence. For this reason, religious data has been ignored. For example, according to modern science, the oldest inscription and evidence for the writing of Musned/Himyerī belongs to 7th century. However, there is Qur’ānic evidence that the manuscript was used in Yemen by the Sabaeans before the Himyeris. Prophet Solomon wrote a letter to the Queen of Saba, Belkıs, and she read it. For this reason, it is doubtful that the inscription moved from Phoenicia to Yemen. In the present study, the etymology and social origin of letter and letters were evaluated first. The term Origin, which is the title of the work, refers both to the etymology of letters and to the society in which they are related. It is stated that both the etymology and social origin of the letters are of Arabic/Sāmī origin and that the origin of the letters used in the world derived from the single center. It is also stated that the origin of the Arabic/Sāmī alphabet consists of 22 letters and that these letters are formed from the first sounds of some entity names in nature. These 22 names of natural beings are also used in modern Arabic, 14 of them as names and some of them are used in the Qur’ān as hurūf-ı muqatta. Therefore, the origin of the Arabic letters would be in South Arabia and transferred to the North/Phoenicia from there. The Western World must have perceived it as their invention because it was the first time they had known it to the Phoenicians.

Keywords:

Arabic Saba, Phoenician, Alphabet, Writing, Qur’ān,

PDF

___

Abdülbâḳî, Muhammed Fuâd. el-Mu‘cemü’l-Müfehres. Kahire: Dâru’l- Ḥadîs, 1422/2001. Âlûsî, Şihabüddin Mahmud. Rûḥu'l-meânî. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1415/1995. Birûnî, Ebü'r-Reyhan Muhammed b. Ahmed el-Harizmî. el-Asâru’l-bâḳiye. nşr. C. E. Sachau. Leipzig: Otto Harrassowitz, 1923. Buḫârî, Muhammed b. İsmail. Ṣaḥîḥ (y.y.: Dâru Tavḳı’n-Necât, 1422/2001. Cevâd Ali el-Mufaṣṣal fî târîḫi’l-‘Arab ḳable’l-İslâm. Beyrût: Dâru İḥyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, 1413/1993. Cevâd Ali. Târîḫ,u’l-‘Arab. Bağdat: el-Mücemmeu’l-‘İlmiyyü’l-Irakî,1370/1950. Childe, Gordon. Kendini Yaratan İnsan. İstanbul: Varlık Yayınları, 1986. Çetin, Nihat M. “Arap” Türkiye Diyanet İslam Ansiklopedisi. 3/321-324. İstanbul: TDV Yayınları, 2000. Dağdeviren, Ali Can. “Kur’ân Kırâatinin Ana Dinamiği: Harfler”, Sakarya Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi. 17/1 (Haziran, 2008), 47-81. Deylemî, Şehredar b. Şuriyye. el-Firdevsü’l-aḫbâr. thk. Besyûnî Zağlûl, Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1406/1986. Durmuş, İsmail. “Harf” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 16/158-163. İstanbul: TDV Yayınları, 1997. Ertem, Rekin. “Elifbâ” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 11/39-44. İstanbul: TDV Yayınları, 1988. Farabî, Muhammaed b. Tarhan. Kitâbü’l-Ḥurûf. Beyrût: Dâru’l-Meşrıḳ, 1411/1990. Feyrûzabâdî, Mecdüddîn. el-Kāmûṣu’l-muḥîṭ. Beyrût: Müessesetü’r-Risâle, 1408/1987. İbn Cinnî. Sırru ṣınâti’l-i‘râb. nşr. Mustafa es-Sekkâ vd. Kahire: İdâretü İḥyai’t-Türâsi’l-Ḳadîm, 1374/1974. İbnü’l- Esîr, İzzeddin. el-Kâmil fî’t-târîḫ,. Beyrût: Dâru Ṣadr, 1485/1965. İbn Haldûn, Abdurrahman. Muḳaddime. nşr. Abdüsselam eş-Şeddâdî. Dâru’l-Beydâ: Beytü’l-Fünûn ve’l-‘Ulûm ve’l-‘Adab, 1426/2005. İbn Hişam. es-Siretü’n-nebeviyye. thk. Süheyl Zekkâr. Beyrût: Dâru’l-Fikr, 1413/1992. İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ. el-Bidâye ve’n-nihâye. Beyrût: Dâru’l-Maârif, 1402/1981. İbn Kuteybe. el-Maârif. thk. Servet Ukkâşe. Kahire: Dâru’l-Maârif, 1402/1981. İsfehânî, Ragıb. Müfredât fî ğarîbi’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru’l-Ma‘rife, ts. Kalkaşendî, Ebu’l-Abbâs. Ṣubḥu’l-A‘şâ fî ṣınaati’l-inşâ. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1407/1987. Keddûrî, Kānim. Resmü’l-Muṣḥaf. Bağdat: Dâru Ammâr, 1402/1982. Köksal, M. Asım. Peygamberler Tarihi. Ankara: TDV Yayınları, 2013. Maşalı, Mehmet Emin. “İbn Haldûn’un Gözüyle Muṣḥaf İmlâsı”. Usûl: İslam Araştırmaları, Sakarya, 22/2 (Aralık, 2014), 7-24. Mâverdî, Ali b. Muhammed. Tefsîru Mâverdî. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, ts. Memiş, Ekrem. Eski Çağda Türkler. Konya: Çizgi Kitabevi, 2002. Nasr, Seyyid Hüseyin. İslamda Düşünce ve Hayat. İstanbul: İnsan Yayınları, 1998. Nişancızade, Muhammed b. Ahmed. Mir’ât-ı Kâinât. nşr. A. Faruk Meyan. İstanbul: Berekât Yayınları, 1987. Râzî, Fahreddin. Mefâtîḥu’l-gayb. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1411/1990. Râzî, Fahreddin. Mefâtîḥu’l-gayb. Beyrût: Dâru İḥyâi’t-Türâsi’l-‘Arabî, 1420/2000. Râzî, Muhammed b. Ebî Bekir. Muḫtaṣaru’ṣ-ṣıḥaḥ. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘Arabiyye, ts. Rummânî. Îsâ b. Ali. Kitâbü meâni’l-ḥurûf nşr. Abdülfettâḥ İsmâil Şelebî, Cidde: Dâru’ş-Şurûḳ, 1401/1981. Sa‘lebî, İbrahim en-Nisabûrî. el-Ḳaṣaṣu’l-enbiyâ. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1405/1985) Suyûtî, Celâluddin. Itḳân fî ulûmi’l-Kur’ân. Beyrût Müessesetü’r-Risâle Nâşirûn, 1421/2011. Süyûtî, Celâluddin. ed-Dürrü'l¬-mensûr. Beyrût: Dâru’l-Fikr, ts. Taberî, İbn Cerîr. Târîḫu’t-Taberî. Beyrût: Dâru’l-Kütübi’l-‘İlmiyye, 1408/1987. Tuzcu, Kemal. “Arap Yazısının Ortaya Çıkışı I”. Nusḫa (Haziran, 2001), 1/2, 158-165. Tuzcu, Kemal. “İslamiyetten Önce Arap Yazısı”. Fırat Üniversitesi Ortadoğu Araştırmalar Merkezi (Mayıs, 2009), 4, 207-227. Türkî Atiyye. el-Ḫaṭṭü’l-‘Arabiyyü’l-İslâmî. Bağdat: Dâru’l-Beyân, 1395/1975. Ubâde, Abdülfettâḥ. İntişâru’l-ḫaṭṭi’l-‘Arabî. Kahire: Mektebetü’l-Külliyâti’l-Ezheriyye, ts. Ya‘ḳûbî, İshak b. Ca‘fer. Târîḫu’l-Ya‘ḳûbî. Beyrût: Dâru Ṣadr, ts. Yazçiçek, Ramazan. “Bilgi Değeri Açısından Cefr ve Ebced- Harfler ve Rakamlar Metafiziği” Milel ve Nihal 17/1 (Haziran, 2004), 75-114. Yesûî, Luvis Rızkullah. el-Müncîd fi’l-lüğa ve’l-a‘lâm. Beyrût: Dâru’l-Meşrıḳ, 1992. Zemahşerî, Mûsâ Cârullah. Keşşâf. Beyrût: Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabî, 1407/1987. Zerkeşî, Bedruddin Muhammed b. Abdullah. Burhân fî ulûmi’l-Kur’ân. Beyrût: Dâru’l-Fikr, 1429/2009.