ATLETİZM ANTRENÖRLERİNİN MESLEKİ TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
Bu araştırma, atletizm antrenörlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak için gerçekleştirilmiştir. Atletizm antrenörlerinin cinsiyetlere göre duygusal tükenmişlik, duyarsızlaşma ve kişisel başarı hissi puan ortalamaları arasında değişkenlere bağlı olarak, medeni hallerine, yaşlarına, çalışma sürelerine, eğitim düzeylerine, meslekten memnunluk derecelerine ve sosyo-ekonomik durumlarına göre aralarında anlamlı bir fark bulunup bulunmadığı araştırılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Maslach Tükenmişlik Envanteri (Maslach & Jackson, 1981) kullanılmıştır. Türkiye illeri arasından rasgele seçilen 7 Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’nde (İstanbul, Ankara, Konya, İzmir, Mersin, Bursa, Burdur) çalışmakta olan Atletizm antrenörlerine uygulanmış olan envanterde değerlendirmeye 21 bayan, 61 erkek olmak üzere toplam 82 antrenör dahil edilmiştir. Verilerin analizinde mesleki tükenmişlik düzeylerinin cinsiyetlere göre farklılığı Independent-Samples t Test kullanılarak tespit edilmiş ve yorumlar buna göre yapılmıştır. Duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutları açısından her iki cinsiyette ve medeni hal durumlarına göre tükenmişliğin düşük olduğu görülmüş ve kişisel başarıda düşme hissi alt boyutunda ise her iki cinsiyette ve medeni hal durumlarına göre kişisel başarı algısı yüksek, dolayısı ile tükenmişliğin de düşük olduğu görülmüştür. Atletizm antrenörlerin, yaş durumlarına, çalışma yıllarına, görev yaptığı yere, ekonomik durumlarına ve eğitim durumlarına göre, tükenmişliğin alt boyutlarından olan duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma düşük ve orta çıkar iken, kişisel başarı hissi puanları yüksek çıkmıştır. Atletizm antrenörlerinin tükenmişlik düzeyi alt ölçeklerinden duygusal tükenmişlik, duyarsızlaşma ve kişisel başarı hissi puanlarının cinsiyete göre karşılaştırılmasında, bayan ve erkek antrenörler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmemiştir.
This research was conducted to bring up whether the athletics trainers’ burnout levels differentiate depending on some variables. It was examined whether there was a remarkable difference among the average points for emotional exhaustion, desensitization and success of the athletics trainers in both gender according to marital status, age, duration in work, education level, satisfaction from profession and socio economical situation. In that study Maslach Burnout lnventory (Maslach, Jackson, 1981) was applied to get data. The inventory was assigned to the athletics trainers who work at the Directorship of Youth and Sports in seven randomly selected cities of Turkey: İstanbul, Ankara, Konya, İzmir, Mersin, Bursa, Burdur. The sample of the study consists of 82 trainers; 21 of them are female and 61 are male. In the analysis of data, Independent Samples T-tes was used to detect the levels of professional exhaustion and to explain them related to gender. It was found that the level of burnout is low in the respect of the sub-dimensions of emotional exhaustion and desensitization in both gender according to marital status. In fact, it was detected that perception of self-success is high, and thus, the burnout level is low in the respect of the sub-dimension of the feeling of dimishing in personal accomplishment in both gender according to marital staus. Another result is that the levels of sub-dimensions of emotional exhaustion and desensitization in trainers were pointed out as low or mid in relation to age, duration in work, location of work, financial and educational situation whereas self-success perception is high connected with the given features. As a final result, it was explored that there isn’t a meaningful statistical difference in both gender when they are compared in terms of averages of sub-scales of burnout level - emotional exhaustion, desensitization and the feeling of personal accomplishment.
___
Altıntaş E., “Teknik Öğretmenin Tükenmişlik Düzeyini Etkileyen Bazı Faktörler ve Yordayıcı Değişkenler”, 4. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 10–12 Eylül, Eskişehir, 1997.Aslan H., “Tıpta Uzmanlık Öğrencisi Hekimlerde Tükenme Düzeyleri” Türk Psikiyatri Dergisi, 7(1),1996.
Büyüköztürk, Ş., Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Pacem Yayınları, Ankara, 2006.
Cemaloğlu N., Erdenoğlu Şahin D., “Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi” Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 465-484, Kastamonu, 2007.
Cordes SL, Dougherty T W., “A Rewiew and an İntegration of Research on Job Burnout” Academy of Management Review.18, (4), 1993.
Çam O., “Tükenmişlik Envanterinin Geçerlilik ve Güvenirliğinin Araştırılması”, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı, Ankara, 1992.
Dericioğulları A B., Konak Ş., Arslan E., Öztürk B., “ Öğretim Elemanlarının Tükenmişlik Düzeyleri: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği”, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(5), 2007.
Dolaşır S., Antrenörlük Etiği ve İlkeleri, Gazi Kitapevi, Baran Ofset, Ankara, 2006.
Dolunay A.B., Piyal B., “Öğretmenlerde Bazı Özellikler ve Tükenmişlik”, Kriz Der. 11(1), 35-48,2003.
Ensari H., Tuzcuoğlu S., “Marmara Üniversitesine Bağlı Fakültelerde Görev Yapan Yönetici ve Öğretim Elemanlarının Mesleki Yılgınlıklarında Kişilik Özelliklerinin Rolü”, II. Ulusal Eğitim Bilimleri Sempozyumu, 18–20 Eylül, İstanbul, 1996.
Ergin C., "Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması". VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Türk Psikologlar Derneği Yayını, R.Baytaktar, İ. Dağ (Editörler), 143-154, Ankara, 1992.
Freudenberger N D., Staff Burnout, 1. of Social Issue, 30,1974.
Geçay Ö A., “ Beden Eğitimi Öğretmenlerinin İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişliklerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi” Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 765-780, 2007.
Gülay H E., Beden Eğitimi Öğretmenlerinin İş Doyum Düzeylerinin Araştırılması, Kocaeli İli Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli, 2006.
Hellesøy O., Grønhaug K., Kvitastein O., “Burnout: Conceptual Issues and Empirical Findings from a New Research Setting”, Scandinavian Journal of Management, 16, 233-47, 2000.
Izgar H., Okul Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri (Bornout) Nedenleri ve Bazı Etken Faktörlere Göre İncelenmesi, Yayınlanmış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2000.
KARASAR N., Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Nobel Yayınları, Ankara, 2005.
Kavla İ., Hemşirelerde İş Doyumu ile Tükenmişlik İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 1998.
Kırılmaz A Y., Çelen Ü., Sarp N., İlköğretim’de Çalışan Bir Öğretmen Grubunda “Tükenmişlik Durumu” Araştırması. A.Ü. Sağlık Eğitim Fakültesi, İlköğretim-Online 2(1), 2-9, (2003). Internet’ten 12 Mart 2008’de Elde Edilmiştir: http:// www. ilkogretim-online.org.tr.
Maslach C,, Jackson S E., “The Measurement of Experienced Burnout”, Journal of Occupational Behavior, 2. 1981.
Maslach C., Jackson S E., Maslach Burnout Inventory Manual, (2.Ed.), Palo Alto, CA, Consulting Psychologists Pres, 1986.
Maslach C., Schaufeli, W. B., Leiter, M. P., “Job burnout” Annu. Rev. Psychol, 52, 397-422. 2001.
Örmen U., Tükenmişlik Duygusu ve Yöneticiler Üzerine Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 1993.
Özer R., Rehber Öğretmenlerde Tükenmişlik Düzeyi Nedenleri ve Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon, 1998.
Sever D A., Hemşirelerin İş Stresi ile Başa Çıkma Yolları ve Bunun Sonuçlarının Araştırılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü İstanbul, 1997.
Sümbül A M., “An Analysis of Relations Among Locus of Control, Burnout And Job Satisfaction in Turkish High School Teacher”, Australian Journal of Education. Vol, 47, No:1, 2003.
Taşğın Ö., Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Örgütü Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin İş Doyum Düzeylerine Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2004.
Torun A., Tükenmişlik Aile Yapısı ve Sosyal Destek İlişkileri Üzerine Bir İnceleme, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul,1995.
Tuğrul B., Çelik E., “Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik” Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (12), 2002.
Tümkaya, S., Öğretmenlerdeki Tükenmişlik Görülen Psikolojik Belirtiler Ve Başaçıkma Davranışları, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adana 1996.
- ISSN: 1307-6477
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2007
- Yayıncı: Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu
Sayıdaki Diğer Makaleler
SPOR PAZARLAMASINDA HALKLA İLİŞKİLER VE SPONSORLUK İLİŞKİSİ
HATİCE HALE BOZKURT, REŞAT KARTAL
Tolga SAKA, Yavuz YILDIZ, Ömer Faruk TEKBAŞ, Taner AYDIN
ATLETİZM ANTRENÖRLERİNİN MESLEKİ TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ
Mehmet TATLICI, HÜSEYİN KIRIMOĞLU
SPOR YAPAN LİSE ÖĞRENCİLERİNİN PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
Hakan Salim ÇAĞLAYAN, Özer YILDIZ
YÜZME HAVUZLARINDA GÜVENLİK VE YÖNETİM