SEYYİD AHMED SÂFÎ’NİN MOLLA CÂMÎ ŞERHİ: CÂM-I MUZAFFER

Aruz ilminin tarihî gelişimine bakıldığında temellerinin Arap edebiyatında ortaya atıldığı ve sistemleştirildiği görülmektedir. Arap edebiyatı menşeli olan aruz daha sonraları Farslıların İslamiyet’i kabulüyle birlikte birtakım değişikliklerle Fars edebiyatında kullanılmıştır. Türk edebiyatına aruz Fars edebiyatının etkisiyle girmiştir. Klasik Türk şairleri Arap aruzundan ziyade bazı değişikliklere uğratılan Fars aruzunu daha çok benimsemişlerdir. Tarihî süreçte aruz kaideleri ve kalıpları hakkında bilgi veren çok sayıda aruz risalleri yazılmıştır. Bu şahsiyetlerden biri de klasik Fars edebiyatı âlim, şair ve mutasavvıflarından Nureddin Abdurrahman Câmî (ö. 1492)’dir. Daha çok Molla Câmî unvanı ile tanınan şair, yazdığı eserlerle Osmanlı sahası üzerinde etkili olmuş bir şahsiyettir. Molla Câmî’nin eserleri klasik Türk edebiyatı müellifleri tarafından defalarca tercüme ve şerh edilmiştir. Molla Câmî’nin kaleme aldığı Risâle fî’l-Arûz adlı eser, aruz kaideleri, bahirleri ve vezinleri hakkında bilgi vermektedir. Bu eser, XIX. yüzyıl şair ve şârihlerinden Seyyid Ahmed Sâfî tarafından Câm-ı Muzaffer adıyla şerh edilmiştir. Seyyid Ahmed Sâfî bu eserinde, klasik Türk şiirinin önemli bir konusu olan aruz ilmini çok yönlü olarak ele almış ve Molla Câmî’nin eserini başarılı bir şekilde şerh etmiştir. Bu çalışma iki kısımdan oluşmaktadır: Birinci kısımda Seyyid Ahmed Sâfî’nin hayatı, edebî şahsiyeti ve eserleri hakkında bilgi verilecektir. İkinci kısımda Câm-ı Muzaffer adlı eser, şekil ve muhteva özellikleri açısından incelenecek, şârihin şerh metodu maddeler halinde sıralanacaktır.

___

  • Coşan, M. E. (2017). Akademik Makaleler. İstanbul: Server Yayınları.
  • Çiftçi, Ö. (2017). Fatîn Tezkiresi (Hâtimetü’l-Eşâr). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/55976,fatin-tezkiresi-pdf.pdf?0 adresinden 15 Kasım 2019 tarihinde edinilmiştir.
  • el-Câmî, Nureddîn Abdurrahman b. Ahmed el-Horasânî, Süleymaniye Kütüphanesi Bağdatlı Vehbî Efendi, Arşiv no: 1765.
  • Eraslan, K. (hzl.) (2015). Alî-Şîr Nevâyî Mîzânü’l-Evzân Vezinlerin Terazisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Hacımüftüoğlu, N. (1992). “Berâat-i İstihlâl” TDV İslam Ansiklopedisi. C. 5, Ankara: TDV Yayınları.
  • İpekten, H. (1999). Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Kurnaz, C. ve Mustafa T. (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî. C. II. Ankara: Bizim Büro Yayınları.
  • Mehmed, S. (1311). Sicill-i Osmânî. C. III. S. 199. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
  • Mum, C. (2010). "Mustafa Reşîd'in Arûza Dair Bir Eseri: Zübdetü'l-Arûz". Hikmet Yurdu Düşünce-Yorum Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi. 3(6): 123-133.
  • Okumuş, Ö. (1993). “Câmiʽ” TDV İslam Ansiklopedisi. C. 7, Ankara: TDV Yayınları.
  • Sâmî Şemdeddîn (1893-94). Kâmûsu’l-A’lâm. C. IV. s. 2918 İstanbul: Mihran Matbaası.
  • Şafak, Y. (2003). Aruz Terimleri. Konya: Saye Yayınları.
  • Tatcı, M. ve Cemal, K. (hzl.) (2000). Bursalı Mehmed Tâhir, Osmanlı Müellifleri. C. I. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
  • Tural, H. (2011). Arap Edebiyatında Aruz. İstanbul: Ensar Neşriyat.
  • Turgut, K. (2013). Abdurrahman Câmî, Düşünce ve Eserlerinin Türk Edebiyatına Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Yekbaş, H. (2014). “Sâfî, Ahmed Sâfî, Tokatlı”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=5154 adresinden 16 Kasım 2019 tarihinde edinilmiştir.
  • Yılmaz, O. (2007). “Klasik Şerh Edebiyatı Literatürü”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 5 (9), 271-304. Yılmaz, O. (2012). Gülistân Şerhi (Sûdî-i Bosnevî). İstanbul: Çamlıca Yayınevi.
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2011
  • Yayıncı: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

ÇALIŞANLARIN ALGILADIKLARI ÖRGÜTSEL DESTEĞİN; MOTİVASYON, İŞ TATMİNİ VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIKLA İLİŞKİSİ: BİR TEKSTİL İŞLETMESİ ÖRNEĞİ

Gökhan KARADİREK

UZMAN GÖRÜŞLERİ DOĞRULTUSUNDA TÜRKİYE’DE YAŞAYAN MÜLTECİ ÇOCUKLARIN SORUNLARINA YÖNELİK ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Emin Tamer YENEN, Perihan ULUCAN

EKONOMİK BÜYÜMENİN ANAHTARI OLARAK EĞİTİM: İSVEÇ, NORVEÇ VE DANİMARKA’DA EĞİTİM İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Serdar ÖZTÜRK, Seher SULUK

PAUL MAAR’IN SEÇİLMİŞ ESERLERİNDE GÖÇ, ÖZ VE YABANCI KAVRAMLARI ADI ALTINDA TÜRK VE ŞARK İZLERİ

İlker ÇÖLTÜ

İŞLETMELERDE KURUMSAL YÖNETİM VE İÇ DENETİM ALGISI: ISPARTA’DAKİ ANONİM ŞİRKETLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Mehmet Akif ALTUNAY, Mustafa Mohammed Fahmi AL-OBAIDI

“AYNA AYNA, SÖYLE BANA! VAR MI BENDEN GÜZELİ BU DÜNYADA?” ÖRGÜTLERDE NARSİST LİDERLER VE ONLARIN ÇALIŞANLARIN İŞ DAVRANIŞLARINDAKİ ÖNEMLİ ETKİLERİ

Can BİÇER

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ TASARRUF DEĞERİNE İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI

Abdulkadir UZUNÖZ, Vedat AKTEPE, Zelal ÖZAĞAÇHANLI

SEYYİD AHMED SÂFÎ’NİN MOLLA CÂMÎ ŞERHİ: CÂM-I MUZAFFER

Hasan EKİCİ

KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ OTEL İŞLETMELERİNDE YÖNETİM FONKSİYONLARININ UYGULANMASI

Ferda ÜSTÜN, Ayşe İpek KOCA BALLI, Erdinç BALLI

SOSYAL BİLGİLER ZÜMRE ÖĞRETMENLER KURULLARININ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMI’NDA YER ALAN TEMEL BECERİLERİ KAZANDIRMADAKİ ETKİLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Ahmet ULUSOY, Cemal GÜVEN