Hemodiyaliz Hastalarının Aileden Aldıkları Sosyal Destek İle Depresyon Düzeyleri Arasındaki İlişki
Amaç: Çalışmamız, hemodiyaliz hastalarının ailedenalgıladıkları sosyal destek ile depresyon düzeyleriarasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapıldı.Materyal ve Metod: Çalışmamız 1-15 May›s 2006tarihleri arasında iki özel hemodiyaliz ünitesinde tedavigören 100 hasta ile tanımlayıcı olarak yapıldı. Veriler,sosyodemografik anket formu, Beck ve arkadaşları-n›n (1961) geliştirdiği “Beck Depresyon Envanteri”, Procidanove Heller (1983)’in gelifltirdiıi “Aileden Alg›lananSosyal Destek Ölçeği” ile toplandı. Veriler, SPSSprogramı kullanılarak, yüzdelik, student t, Kruskal-Wallisve Mann-Whitney U testleri ile değerlendirildi.Bulgular: Hastaların yaş ortalamasının 50.3±16.4yıl olduğu ve %40’ının orta derecede depresyon yaşadığıtespit edildi. Gençlerde ve eğitim düzeyi yüksekolanlarda depresyon puan ortalamasının düşük oldu-ğu saptandı (p<0.05). Evli olanların ve çalışmayanların daha depresif olduğu, iyi ekonomik durumun sosyaldestek ve depresyon puan ortalamasını olumluyönde etkilediği tespit edildi. Ciddi düzeyde depresyonuolanların sosyal destek puan ortalamasının anlamlıolarak düşük olduğu saptand› (p<0.05).Sonuç: Bu sonuçlar doğrultusunda; aile desteğinin,hastanın ruhsal durumu üzerindeki olumlu etkileri konusundahasta yakınlarının bilgilendirilmesi önerilebilir.
___
- 1. Ovayolu N, Uçan Ö. Hemodiyalize hasta haz›rl›¤› ve hemflirenin
sorumluluklar›. Nefroloji Hemflireli¤i Dergisi 2006; Mart-Haziran: 1-
4.
- 2. Karabulutlu E, Ergüney S. Hemodiyaliz hastalar›na uygulanan hastal›
k ve stresle bafl etme bilinçlendirmesinin depresyon e¤ilimi ve anksiyete
düzeyine etkisi. Nefroloji Hemflireli¤i Dergisi 2006; Mart-Haziran:
36-41.
- 3. Tan M, Okanl› A, Karabulutlu E ve ark. Hemodiyaliz hastalar›nda
sosyal destek ve umutsuzluk aras›ndaki iliflkinin de¤erlendirilmesi.
Atatürk Üniversitesi Hemflirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 8(2): 32-
39
- 4. Kuzeyli Y›ld›r›m Y, Tokem Y, Fad›lo¤lu Ç. Son dönem böbrek yetmezli¤
i olan hastalar›n sosyal a¤ ve sosyal destek sistemlerinin incelenmesi.
Nefroloji Hemflireli¤i Dergisi 2005; Mart-Haziran: 33-37.
- 5. Christensen AJ, Wiebe JS, Smith TW et al. Predictors of survival
among hemodialysis patients: Effect of perceived family support. Health
Psychol 1994; 13: 521-525.
- 6. McClellan WM, Stanwyck DJ, Anson CA. Social support and subsequent
mortality among patients with end-stage renal disease. J Am
Soc Nephrol 1993; 4: 1028–1034.
- 7. Kimmel PL, Peterson RA, Weihs KL et al. Psychosocial factors, behavioral
compliance and survival in urban hemodialysis patients. Kidney
Int 1998; 54: 245-254.
- 8. Ceyhun B. Depresyonun psikolojik de¤erlendirilmesi. Duygudurum
Dizisi 2001; 4: 192-197.
- 9. Fad›lo¤lu Ç, Akyol A, Kaya B. Hemodiyalize giren hastalar›n sosyal
destek a¤›n›n incelenmesi. Ç›nar Dergisi 1995; Haziran:15-21.
- 10. Karabacak Ü, fienturan L, Sabuncu N, Alpar fi, Sak D, Yürügen B.
The effect of social support on hemodialysis patients. Nefroloji Hemflireli¤
i Dergisi 2006; Temmuz-Ekim: 30-35.
- 11. Cimili C. Hemodiyalizin psikiyatrik yönleri. Türk Nefroloji Diyaliz
ve Transplantasyon Dergisi 1994; 3: 88-92.
- 12. Kimmel PL, Peterson RA. Depression in end-stage renal disease
patients treated with hemodialysis: tools, correlates, outcomes, and
needs. Semin Dial 2005; 18(2): 91-97.
- 13. Kimmel PL. Depression in patients with chronic renal disease:
what we know and what we need to know. J Psychosom Res. 2002;
53(4): 951-956.
- 14. Kimmel PL, Weihs K, Peterson RA. Survival in hemodialysis patients:
the role of depression. J Am Soc Nephrol 1993; 4(1): 12-27.
- 15. Sa¤duyu A, Erten Y. Hemodiyalize giren kronik böbrek hastalar›nda
ruhsal bozukluklar. Türk Psikiyatri Dergisi 1998; 9(1): 13-22.
- 16. fientürk A, Tamam L, Levent BA. Kronik böbrek yetmezli¤inde uygulanan
tedavilerin psikiyatrik etkileri ve tedavisi. Arfliv 2000; 9(49):
49-67.
- 17. Gudex CM. Health related quality of life in end stage renal failure.
Quality of Life Research 1995; 4: 359-366.
- 18. Killingworth A, Akker OVD. The quality of life of renal dialysis patients:
trying to find the missing measurement. ‹nternational Journal of
Nursing Studies 1996; 33: 107-120.
- 19. Mollao¤lu M. Hemodiyaliz uygulanan hastalarda özbak›m gücü
ve depresyon. Nefroloji Hemflireli¤i Dergisi 2005; Temmuz-Ekim: 55-
60.
- 20. Aydemir Ç, Kas›m ‹, Cebeci S ve ark. Kronik böbrek yetmezli¤i
hastalar›n›n yak›nlar›nda yaflam kalitesi ve psikiyatrik semptomlar.
Kriz Dergisi 2002; 10(2): 29-39.
- 21. Mete F. Hemodiyaliz Hastalar›nda Ruhsal Durum De¤erlendirmesi
ve Psikolojik Yard›m›n Hastal›¤›n Seyri ve Tedavi Süreci Üzerinde
Etkisi. Yay›nlanmam›fl Yüksek Lisans Tezi, Trabzon, Karadeniz Teknik
Üniversitesi, Sa¤l›k Bilimleri Enstitüsü,1998.
- 22. Rodin G. Depression in patients with end-stage renal disease:
psychopathology or normative response? Adv Ren Replace Ther.
1994; 1(3): 219-27.