Şırnak ili pamuk ekim alanlarında bulunan zararlı lepidoptera türleri, popülasyon yoğunlukları ve avcıları üzerinde araştırmalar

Amaç: Bu çalışma, 2016-2017 yıllarında Şırnak ili Cizre ve Silopi ilçelerinde pamuk alanlarındaki zararlı lepidopter türlerini, önemli türlerin popülasyon gelişimlerini, yoğunluklarını ve doğal düşmanlarını belirlemek için yürütülmüştür.Yöntem ve Bulgular: Şırnak ili pamuk ekim alanlarında yürütülen çalışmada gözle kontrol yöntemi, ışık tuzağı ve feromon tuzağı yöntemleri kullanılmıştır. Heliotis armigera ve Earias insulana’nın çalışma yapılan her alanda bulunduğu ve mücadele yapılmadığı takdirde önemli zarar verdikleri gözlemlenmiştir. Şırnak ilindeki pamuk alanlarında yapılan bu çalışmada, belirlenen Lepidoptera türlerinin predatörleri olarak, Coleoptera takımının Coccinellidae (beş tür) ve Carabidae (bir tür), Diptera takımının Syrphidae (bir tür); Hemiptera takımının Anthocoridae (bir tür), Nabidae (bir tür) ve Miridae (bir tür); Hymenoptera takımının Sphecidae (bir tür) ile Neuroptera takımının Chrysopidae (bir tür) familyasından giren toplam 15 tür tespit edilmiştir.Genel Yorum: Çalışma sonucunda pamuk yetiştiriciliği yapılan alanlardan elde edilen lepidopter türlerden Helicoverpa armigera (Hübner) ve Earias insulana (Boisduval), en yaygın ve yoğun türler olarak belirlenmişlerdir. İkinci derecede zararlı türler ise Spodoptera exigua (Hübner) ve Agrotis ipsilon (Hufnagel) olarak tespit edilmiştir. Yoğun olarak görülen önemli predatör türlerin ise Coccinellidae, Miridae, Nabidae ve Chrysopidae familyasına giren türler olduğu görülmüştür.Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Elde edilen sonuçlar, bölge için gelişimi ve verimi iyi olan çeşitlerin belirlenmesi ve entegre mücadele kapsamında öncelikle biyoteknik mücadele yöntemlerinin kullanılması ve çalışmada elde edilen zararlılar ile ilgili biyolojik kriterlerin kullanılarak mücadele uygulama takviminin hazırlanmasının uygun olacağını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Pamuk, Lepidoptera, Zararlı, Şırnak, Populasyon

Research on lepidopteran pests, their population densities and predatory insects in cotton production areas in Şırnak Province, Turkey

Aims: This study was conducted to determine Lepidoptera species, population changes, densities and natural enemies of important species on cotton between 2016-2017 in Cizre and Silopi locations of Şırnak Province.Methods and Results: Visual control method, light trap and pheromone trap methods were used in the study carried out in the cotton growing areas of Şırnak Province. Helicoverpa armigera (Hübner) and Earias insulana (Boisduval) (Lepidoptera:Noctuidae) within these species were found at the locations studied, and they was observed that it might be very harmful if any management strategies were not undertaken. Fifteen natural enemies as predators of determined for the lepidopteran species in this study done in Şırnak’s cotton production areas were determined; Coccinellidae (five species) and Carabidae (one species) from Coleoptera, Syrphidae (one species) from Diptera, Anthocoridae (one species), Nabidae (one species) and Miridae (one species) from Hemiptera, Sphecidae (one species) from Hymenoptera, Chrysopidae (one species) from Neuroptera.Conclusions: Helicoverpa armigera and Earias insulana were determined as the most economically important Lepidoptera species on cotton. Spodoptera exigua (Hübner) ve Agrotis ipsilon (Hufnagel) were found as Lepidoptera secondary important species. It has been observed that the important predatory species seen intensively were belong to families Coccinellidae, Miridae, Nabidae and ChrysopidaeSignificance and Impact of the Study: The results obtained showed that it would be appropriate to determine the varieties with good development and yield for the region and to use biotechnical control methods primarily within the scope of integrated pest management (IPM) and to prepare the control implementation schedule by using the biological criteria related to the pests detected in the study.

Keywords:

Cotton, Lepidoptera, Pest, Şırnak, Population,

PDF

___

Abou-el Hagag GH (1998) Seasonal abundance of certain cotton pest and their associated natural enemies in Southern Egypt. AJAS. 29(3):253-267.
Abul-Nasr SE, Ammar ED, Merdan AI (1983) Field application of two strains of Bacillus thurigensis for the control of the cotton bollworms Pectinophora gossypiella (Sound.) and Earias insulana (Boisd.). Bull Entomol Soc Egypt. No:11 35-39.
Akyıldız M, Bayhan E (2018) Diyarbakır ili pamuk ekim alanlarında bulunan yeşilkurt, Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)’un popülasyon dalgalanmasının belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Derg. 22(2): 186-195
Anonim (2015) http://www.upk.org.tr/pdf/pamukzirve/Dunya_ve_Turkiye_Pamuk (Erişim Tarihi: 23.12.2018)
Elmosa H (1986) Prospects of using sex pheromone for the control of spiny bollworm in cotton growing in Syria. Dirasat. 13 (5): 165-174.
Eren S (2006) Güneydoğu Anadolu Bölgesinde pamukta zararlı dikenli kurt (Earias insulana boisd.)’un populasyon gelişimi, bulaşıklık oranı ve doğal düşmanlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma ABD, 58 s.
Faseli MD (1977) Investigations on the biology, ecology and control of Earias insulana Boisd. (Noctuidae). Entomologie et Phytopathologie, No:43 39-54.
Ghavami MD (1999) Adana ili Karataş ve Balcalı pamuk tarlalarında doğal düşman türlerinin saptanması. Türkiye 4. Biyolojik Mücadele Kongresi, 26-29 Ocak, Adana, Türkiye. S: 541-552.
Göven MA, Efil L (1994) Dicle Vadisinde yeşilkurtun doğal düşmanları ve etkinlikleri üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi, 25-28 Ocak, İzmir, Türkiye. s.449-457.
Göven MA (1995) Güneydoğu Anadolu Bölgesi pamuk ekim alanlarındaki zararlılar ile ı̇lgili sorunlar ve çözüm önerileri. GAP Bölgesi Bitki Koruma Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu. 27-29 Nisan, Şanlıurfa, Türkiye. s.282-289.
Karman MŞ (1960) Ege pamuklarında pembe kurt zararı, yayılışı ve mücadele metodları üzerinde çalışmalar. Bornova Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Yayınları. Teknik Bülten:1, Gutenberg Matbaası, İzmir, 39 s.
Kashyap RK, Verma AN (1987) Management of spotted bollworms (Earias spp.) in cotton –a Review. J. Trop. Agric. 5 (1):1-27.
Khalig A, Yousaf M (1986) Effect of weather on the light trap captures of some ı̇nsect pests of cotton. j. Agric. Res. 24(4):313-319.
Kıray Y (1964) Çukurova Bölgesi pamukları ve diğer kültür bitkilerinde zarar yapan Earias insulana Boisd. böceğininin biyolojisi ve mücadelesi üzerinde araştırmalar. Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma ABD, 119s.
Klein M, Navon A, Andreadou M, Keren S (1981) Development of an artifical diet for mass rearing of the spiny bollworm, Earias insulana. Phytoparasitica, 9 (2):145-148.
Lodos N (1981) Maize pests ve their importance in Turkey. EPPO Bull.,11 (2): 87-89.
Moawad GM, Amin AAH, Hassain AM (1994) Spatial distribution patterns of two cotton bollworns, Pectinophora gossypiella and Earias insulana in Fayoum, Egypt. Ann. Agric. Sci. 39:2 805-813.
Popescu MA (1990) Population dynamics in Heliothis armigera Hb., Agrotis ipsilon Hfn. and A. segetum Den. et Schiff. as established with a light-trap at Bucarest Baneasa during 1986–1988. Bull. OILB/SROP 13:44–48
Qureshi ZA, Ahmed N (1991) Monitoring seasonal population fluctuation of spotted and spiny bollworms by synthetic sex pheromones and ı̇ts relationship to boll ı̇nfestation in cotton. J. Appl. Ent. 112:171-175.
Ünlü L, Yücel A, Mamay M (2005) Harran Ovası’nda pamukta zarar yapan pembe kurt (Pectinophora gossypiella Saund) ve dikenli kurt (Earias insulana Boisd.)’un ergin populasyon gelişimi. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(36):66-69.
Yabaş MN (1979) Çukurova Bölgesinde Helicoverpa armigera Hbn.’nin biyolojisi üzerinde araştırmalar. Adana Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Doktora Tezi. 201s.
Wilson FD, Wilson RL, George BW (1979) Pink bollworm reduced growth and survival of larvae placed on bolls of cotton race stocks. J. Econ. Entomol. No:6 860-864.