Ahmet Ayık, Ahmet AYIK, Mücella Savaş, Güliz Çelikel, Güliz ÇELİKEL

ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN OKUL İKLİMİ VE ÖRGÜTSEL GÜVEN ALGILARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Bu çalışmada, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin algılarına göre okul iklimi ile örgütsel güven arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi 2012- 2013 eğitim öğretim yılında Erzurum ili Palandöken ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı devlet ortaöğretim okullarında görev yapmakta olan 250 öğretmenden oluşmaktadır. Verilerin toplanması için “Okul İklimi Ölçeği” ve “Örgütsel Güven Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin okul iklimi ile örgütsel güven algılarına ilişkin toplam puanları arasında pozitif yönde, anlamlı ilişki bulunmuştur. Regresyon analizi sonuçları, örgütsel güvenin, yöneticiye güven boyutunu, okul ikliminin destekleyici müdür davranışları değişkeninin pozitif yönde anlamlı düzeyde yordadığı; meslektaşlara güveni, destekleyici müdür davranışları, samimi öğretmen davranışları ve işbirlikçi öğretmen davranışları değişkenlerinin anlamlı düzeyde yordadığı ve paydaşlara güveni, işbirlikçi öğretmen davranışları değişkeninin anlamlı düzeyde yordadığını ortaya koymuştur. Yöneticiye ve meslektaşlara güveni ise umursamaz öğretmen davranışları değişkeni negatif yönde anlamlı düzeyde yordamıştır

This study examined the relationship between school climate and organizational trust according to the perceptions of secondary schools teachers. The sample of this study consisted of 250 secondary school teachers in Erzurum. The Organizational Trust Scale and the School Climate Scale were used to gather data. the perceptions of Teachers who participated in the study, about school climate and organizational trust were significantly associated with a high level positive correlation between total scores. When The results of the regression analysis examined, trust to administrator in teachers, Supportive Principal Behavior variable positively significantly predicted; trust in colleagues, Supportive Principal Behavior, Intimate Teacher Behavior and Collegial Teacher Behavior variables significantly predicted; trust in stakeholders, Collegial Teacher Behavior variable significantly predicted. trust to administrator and colleague, Disengaged Teacher Behavior variable negatively significantly predicted. At the results of the study, the impact of school climate on organizational trust was discussed.

Keywords:

School climate, Organizational trust, Secondary education.,

PDF

___

Acabay, F. Y. (2006). Kapsamlı okul iklimini değerlendirme ölçeği'nin (öğrenci formu) Türkçe dilsel eşdeğerlik güvenirlik ve geçerlik çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Agun, H. (2011). Örgütsel güven ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Akar, A. (2006). İlköğretim okullarında öğretmen algılarına göre yöneticilerin, yöneticilik becerilerinin örgüt iklimine katkısı (Ankara ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Aksoy. H. (2006). Örgüt ikliminin motivasyon üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Arslan, M, M, (2009). Teknik ve endüstri meslek lisesi öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 5 (2):274-288.
Asunakutlu, T. (2002). Örgütsel güvenin oluşturulmasına ilişkin unsurlar ve bir değerlendirme. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 9.
Baş, G. ve Şentürk, C. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel güven algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetim,17(1), 29-62.
Baykal, İ. (2007). ilköğretim okullarının örgüt ikliminin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış (17. Basım). Ankara: Pegem Akademi. Büte, M. (2011). Algılanan örgüt ikliminin etik olmayan davranışlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,25(2), 103-122.
Çalık, T. ve Kurt, T. (2010). Okul iklimi ölçeğinin (OİÖ) geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(157), 165-180.
Çekmecelioğlu, H. G. (2007). Örgüt ikliminin iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi: bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,9(1), 79-97.
Cemaloğlu, N. ve Kılınç, A. Ç. (2012). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 23,132 - 156.
Çetinel, E. (2008). Örgütsel güven ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki üzerine bir örnek olay. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Corrigan, M. W. ; Klein, T. J.ve Isaacs, T. (2010). Trust us: documenting the relationship of students' trust in teachers to cognition, character, and climate. Journal of Research in CharacterEducation, 8(2).
Çubukçu, K. ve Tarakçıoğlu, S. (2010). Örgütsel güven ve bağlılık ilişkisinin otelcilik ve turizm meslek lisesi öğretmenleri üzerinde incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(4), 57-78.
Demirel, Y. (2008). Örgütsel güvenin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: tekstil sektörü çalışanlarına yönelik bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 15(2),179-194.
Dönmez, B. ve Korkmaz, M. (2011). Örgüt kültürü - örgütsel iklim ve etkileşimleri. Uluslararası Hakemli Akademik Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2).
Ennis, C. D., ve McCauley, M.T. (2002). Creating urban classroom communitiesworthy of trust". Journal of Curriculum Studies, 34, 149-172.
Fulmer, C.A. ve Gelfand, M.J. (2012). At what level (and in whom) we trust: trust across multiple organizational levels. Journal of Management, 38, 1167-1230.
Goddard, R. D.,Tschannen-Moran, M. & Hoy, W. K. (2001). A multilevel examination of the distribution and effects of teacher trust in students and parents in urban elementary schools. Elementary School Journal, 102 (1), 3-17.
Günbayı, İ. (2007). School clımate and teachers' perceptıons on clımate factors: research ınto nıne urban hıgh schools. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 6(3), Article 7.
Goddard, R. D.,Tschannen-Moran, M. ve Hoy, W. K. (2001). A multilevel examination of the distribution and effects of teacher trust in students and parents in urban elementary schools. Elementary School Journal, 102 (1), 3-17.
Gürkan, G. Ç. (2006). Örgütsel bağlılık: örgütsel iklimin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi ve trakya üniversitesi'nde örgüt iklimi ile örgütsel bağlılık Ahmet AYIK, Mücella SAVAŞ, Güliz ÇELİKEL 218
arasındaki ilişkinin araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
Halis. M., Gökgöz, G.S. ve Yaşar, Ö., (2007). Örgütsel güvenin belirleyici faktörleri ve bankacılık sektöründe bir uygulama. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 187-205.
Hallam, P. ve Mathews, J. L. (2008). Principal leadership: building trustto support school ımprovement. ERIC Journal of School Public Relations (EJ833657).
Hawley, K. (2012). Trust, distrustand commitment. Noûs, doi: 10.1111/nous.12000.
Hoy, W. K.ve Tschannen-Moran, M. (2003). The conceptualization and measurement of facultytrust in schools: Theomnibus T-ScaleIn W.K. Hoy ve C.G.
Miskel, Studies in LeadingandOrganizing Schools (pp. 181-208). Information Age Publishing: Greenwich: CT.
Hoy, W. K., Smith,P. A. ve Sweetland, S.R. (2003). The development of the organizational climate ındex for high schools: ıts measure and relationship to faculty trust. The High School Journal,86(2), 38-49.
İşcan, Ö. F. ve Sayın. U. (2010). Örgütsel adalet, iş tatmini ve örgütsel güven arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4), 195-216.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi, Ankara: Nobel Yayınları. Kaya, Ş. (2005). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Cinsiyetlerine Göre Okul İkliminin Oluşturulmasına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Khodyakov, D. (2007). Trust as a process: a three-dimensional approach. sociology, 41(1), 115-132.
Lee, P.,Gillespie, N.,Mann, L., ve Wearing, A. (2010). Leadership and trust: Their effect on knowledge sharing and team performance. Management Learning,41(4) 473-491.
Lewis, J. D. ve Weigert, A. (1985). Trust as socialreality. Social Forces. 63(4), 967-985.
Mayer, R. C., Davis, J. H., ve Schoorman, F. D. (1995). An integration model of organizational trust. Academy of Management Review, 20, 709-734.
McCue, C. S. ( 2009). Leadershıp as ıt promotes a culture of trust and an open school clımate: a catholıc secondary school perspectıve. dissertations and theses. Paper 1271. http://scholarship.shu.edu/dissertations/1271 adresinden 05.08.2013 tarihinde erişilmiştir.
Möllering, G. (2001). The nature of trust: from georg simmelto a theory of expectation, ınterpretation, and suspension. Sociology,35(2), 403-420.
Önen, L. (2008). Örgüt iklimi üzerinde kültürün etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Özdaşlı, K. ve Yücel, S.(2010). Yöneticiye bağlılıkta yöneticiye güvenin etkisi: yapısal eşitlik modeli ile bir analiz. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:11.