ÖĞRETMEN ADAYLARININ FACEBOOK KULLANIMININ MODELLENMESİ

Öz Araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının Facebook kullanımına ilişkin geliştirilen teorik modelin test edilmesi ile örtük değişkenler arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkilerin belirlenmesidir. Çalışma 2013-2014 öğretim yılı bahar döneminde Adnan Menderes, Ankara ve Kocaeli Üniversitelerinin Eğitim Fakültelerinde 3. ve 4. sınıfta öğrenim gören 458 kadın, 199 erkek olmak üzere toplam 657 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında 1=hiçbir zaman ve 5=çok sık olacak şekilde katılımcıların Facebook etkinliklerinin sıklığını belirleyen ve 5’li likert tipinde puanlanan 21 maddelik anket formu kullanılmıştır. Anketin geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda günlük etkinlik, paylaşım, merak, oyun, grup ve sosyal boyutlarına ulaşılmıştır. Yapı geçerliliğinin ardından örtük değişkenlerle yol analizi yapılmış ve Facebook’ta yapılan günlük etkinliklerin Merak, Grup ve Sosyal boyutlarını, bu üç boyutun da Paylaşım boyutunu ne düzeyde yordadığı incelenmiştir. Günlük etkinliklerin Sosyal boyutu %20, Grup boyutunu %36 ve Merak boyutunu %44 oranında yordadığı görülmüştür. Merak, Grup ve Sosyal boyutlarının üçü birlikte, öğretmen adaylarının Facebook paylaşımlarını %60 oranında açıkladığı sonucuna ulaşılmıştır. Günlük etkinlikler ile paylaşım değişkeni arasındaki aracılık rolü incelendiğinde ise sadece merak değişkeninin günlük etkinlikler ile paylaşım değişkeni arasında tam aracılık etkisine sahip olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Öğretmen adayı, facebook kullanım modeli, yol analizi

PDF

___

Akar, E. (2010). Sanal Toplulukların Bir Türü Olarak Sosyal Ağ Siteleri – Bir Pazarlama İletişimi Kanalı Olarak İşleyişi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 107-122.

Amichai-Hamburger, Y., & Vinitzky, G. (2010). Social network use and personality. Computers in Human Behavior, 26(6), 1289–1295. doi:10.1016/j.chb.2010.03.018

Arteaga Sánchez, R., Cortijo, V., & Javed, U. (2014). Students’ perceptions of Facebook for academic purposes. Computers and Education, 70, 138–149. doi:10.1016/j.compedu.2013.08.012

Balakrishnan, V., & Shamim, A. (2013). Malaysian Facebookers: Motives and addictive behaviours unraveled. Computers in Human Behavior, 29(4), 1342–1349. doi:10.1016/j.chb.2013.01.010

Baron, R. M., & Kenny, D. A. (1986). The Moderator Mediator Variable Distinction In Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173-1182.

Bazarova, N. N. & Choi, Y. H. (2014). Self-Disclosure in Social Media: Extending the Functional Approach to Disclosure Motivations and Characteristics on Social Network Sites. Journal of Communication, 64, 635-657.

Blachnio, A., Prezepiorka, A., Boruch, W. & Balakier, E. (2016). Self-presentation styles, privacy and loneliness as predictors of Facebook use in young people. Personality and Individual Differences, 94, 26–31. doi:10.1016/j.paid.2015.12.051

Boyd, D. M., & Ellison, N. B. (2007). Social network sites: Definition, history, and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 210–230. doi:10.1111/j.1083-6101.2007.00393

Bobkowski, P., & Smith, J. (2013). Social media divide: Characteristics of emerging adults who do not use social network websites. Media, Culture & Society, 35, 771–781. doi:10.1177/0163443713491517

Chang, C. C. (2013). Examining users’ intention to contuniue using social network games: Aflow experience perspective. Telematics and Informatics, 30, 311–321. doi:10.1016/j.tele.2010.07.028

Chen, K-H., Shen, K.-S., & Ma, M-Y. (2012). The functional and usable appeal of Facebook SNS games. Internet Research, 22(4), 467–481. doi:10.1108/ 10662241211250999

Cheung, C. M. K., Chiu, P.-Y., & Lee, M. K. O. (2011). Online social networks: Why do students use facebook? Computers in Human Behavior, 27(4), 1337–1343. doi:10.1016/j.chb.2012.10.006

Debatin, B., Lovejoy, J. P., Horn, A. K., & Hughes, B. N. (2009). Facebook and online privacy: Attitudes, behaviors, and unintended consequences. Journal of Computer-Mediated Communication, 15, 83–108. doi:10.1111/j.1083-6101.2009.01494.x

Di Capua, I. (2012). A Literature Review of Reseach on Facebook Use. The Open Communication Journal, 6, 37-42.

Gangadharbatla, H. (2008). Facebook Me. Journal of Interactive Advertising, 8(2), 5–15. doi:10.1080/15252019.2008.10722138

Hampton, K. N., Goulet, L. S., Marlow, C., & Rainie, L. (2012). Why most Facebook users get more than they give: The effect of Facebook `power users’ on everybody else. http://pewinternet.org (Erişim Tarihi: 08.01.202017)

Hew, K. F. (2011). Students’ and teachers' use of Facebook. Computers in Human Behavior, 27, 662–676. doi:10.1016/j.chb.2010.11.020

Hollenbaugh, E. E., & Ferris, A. L. (2014). Facebook self-disclosure: Examining the role of traits, social cohesion, and motives. Computers in Human Behavior, 30, 50–58. doi:10.1016/j.chb.2013.07.055

Junco, R. (2012). The relationship between frequency of Facebook use, participation in Facebook activities, and student engagement. Computers and Education, 58(1), 162–171. doi:10.1016/j.compedu.2011.08.004

Jung, E. H., & Sundar, S. S. (2016). Senior citizens on Facebook:How do they interact and why?. Computers in Human Behavior, 61, 27–35. doi:10.1016/j.chb.2016.02.080

Kwak, K. T., Choi, S. K., & Lee, B. G. (2014). SNS flow, SNS self-disclosure and post hoc interpersonal relations change: Focused on Korean Facebook user. Computers in Human Behavior, 31, 294–304. doi:10.1016/j.chb.2013.10.046

Kwon, O., & Wen, Y. (2010). An empirical study of the factors affecting social network service use. Computers in Human Behavior, 26(2), 254–263. doi:10.1016/j.chb.2009.04.011

Kwon, M-W., D’Angelo, J. & McLeod D., M. (2013). Facebook Use and Social Capital: To Bond, To Bridge, or to Escape. Bulletin of Science, Technology & Society, 33(1), 35-43.

Lampe, C., Wohn, D. Y., Vitak, J., Ellison, N., B. & Wash, R. (2011). Student use of Facebook for organizing collaborative classroom activities. Computer-Supported Collaborative Learning, 6, 329-347.

Lee, Y., & Wohn, Y, D. (2012). Are there cultural differences in how we play? Examining cultural effects on playing social nerwork games. Computers in Human Behavior, 28, 1307–1314. doi:10.1016/j.chb.2012.02.014

Ledbetter, a. M., Mazer, J. P., DeGroot, J. M., Meyer, K. R., Yuping Mao, & Swafford, B. (2011). Attitudes Toward Online Social Connection and Self-Disclosure as Predictors of Facebook Communication and Relational Closeness. Communication Research, 38, 27–53. doi:10.1177/0093650210365537

Lewis, K., Kaufman, J., Gonzalez, M., Wimmer, A., & Christakis, N. (2008). Tastes, ties, and time: A new social network dataset using Facebook.com. Social Networks, 30(4), 330–342. doi:10.1016/j.socnet.2008.07.002

Ljepava, N., Orr, R. R., Locke, S., & Ross, C. (2013). Personality and social characteristics of Facebook non-users and frequent users. Computers in Human Behavior, 29(4), 1602–1607. doi:10.1016/j.chb.2013.01.026

Lin, K. Y., & Lu, H. P. (2011). Why people use social networking sites: An empirical study integrating network externalities and motivation theory. Computers in Human Behavior, 27(3), 1152–1161. doi:10.1016/j.chb.2010.12.009

Mantymaki, M., & Islam, N. (2016). The Janus face of Facebook: Positive and negative sides of social networking site use. Computers in Human Behavior, 61, 14–26. doi:10.1016/j.chb.2016.02.078

Masur, P. K., Reinecke, L., Ziegele, M., & Quiring, O. (2014). Computers in Human Behavior The interplay of intrinsic need satisfaction and Facebook specific motives in explaining addictive behavior on Facebook. Computers in Human Behavior, 39, 376–386. doi:10.1016/j.chb.2014.05.047

McAndrew, F. T., & Jeong, H. S. (2012). Who does what on Facebook? Age, sex, and relationship status as predictors of Facebook use. Computers in Human Behavior, 28(6), 2359–2365. doi:10.1016/j.chb.2012.07.007

Nadkarni, A., & Hofmann, S. G. (2012). Why do people use facebook? Personality and Individual Differences, 52(3), 243–249. doi:10.1016/j.paid.2011.11.007

Oeldorf-Hirsch, A. & Sundar, S. S. (2015). Posting, commenting, and tagging: Effects of sharing news stories on Facebook. Computers in Human Behavior, 44, 240–249. doi:10.1016/j.chb.2014.11.024

Okur, D. & Özkul, M. (2015). Modern iletişimin arayüzü: Sanal iletişim sosyal paylaşım sitelerinin toplumsal ilişki kurma biçimlerine etkisi (Facebook örneği). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 213–246.

Paavilainen, J., Hamari, J.,Stenros, J., & Kinnunen, J. (2013). Social network games: Players’ perpectives. Simulation & Gaming, 44(6), 794–820. doi:10.1177/ 046878113514808

Pempek, T. A., Yermolayeva, Y. A., & Calvert, S. L. (2009). College students’ social networking experiences on Facebook. Journal of Applied Developmental Psychology, 30(3), 227–238. doi:10.1016/j.appdev.2008.12.010

Prescott, J., Wilson, S. & Becket, G. (2013). Facebook use in the learning environment: do students want this?. Learning, Media and Technology, 38(3), 345-350.

Ryan, T., & Xenos, S. (2011). Who uses Facebook? An investigation into the relationship between the Big Five, shyness, narcissism, loneliness, and Facebook usage. Computers in Human Behavior, 27(5), 1658–1664. doi:10.1016/j.chb.2011.02.004

Sheldon, P. (2008). Student favorite: Facebook and motives for its uses. Southwestern Mass Communication Journal, 23, 39–53. doi:10.1080/03634520216511

Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.

Tosun, L. P. (2012). Motives for Facebook use and expressing “true self” on the Internet. Computers in Human Behavior, 28, 1510–1517. doi:10.1016/j.chb.2012.03.018

Tufekci, Z. (2008). Grooming, gossip, Facebook and Myspace. Information, Communication & Society, 11(4), 544–564. doi:10.1080/ 13691180801999050

Wilson, R. E., Gosling, S. D., & Graham, L. T. (2012). A Review of Facebook Research in the Social Sciences. Perspectives on Psychological Science, 7(3), 203–220. doi:10.1177/1745691612442904